De enige die af en toe besmuikt lachte was mr. Leonard van Hoogstede. Die zichzelf daarmee kennelijk aanmoedigde om de volgende grap de zaal in te slingeren. In mijn herinnering duurde deze conference uren.
Humor en management is ook geen goede combinatie. Neem Japke-D Bouma, die in NRC regelmatig de draak steekt met managementjargon. Nu heeft elk vakgebied zo zijn eigen vocabulaire dat inderdaad vaak nogal wereldvreemd is, maar om nou te gieren van de lach bij woorden als ‘afhechten', ‘aai-instrument', ‘aanvliegen', of ‘zwaluwstaarten', tsja. Zal wel beroepsdeformatie zijn. Zelf vind ik het dan geestiger dat een architect Cor Bouwstra heet. Nou vooruit, nog eentje dan, om het af te leren: het ‘jeukwoord' van 2019 is ‘deep dive'. Schijnt een moeilijk woord te zijn voor vergadering. Leuk toch?
Zelf hebben we ook wel eens geprobeerd om humor en management bij elkaar te brengen, tijdens de managementgala's. Bij een van die eerste gala's sprong Dolf Jansen plots uit de coulissen met een stapel managementboeken onder de arm die hij vervolgens onder het grapglas legde. De man praatte toen ook al zo snel dat ik niet weet of het nou leuk was of niet. Een paar jaar later was het de beurt aan Pieter Jouke. Een moeizaam optreden, veel te ver gezochte grapjes die de zaal vol managementouderlingen slechts minzaam tot zich nam. Dieptepunt was Jules Deelder. Veel animo om te vlammen had deze in Rotterdam en omstreken beroemde dichter niet. Vol tegenzin opende hij zijn koffertje met papieren, en las wat voor, tussendoor grappen debiterend. En sloot heel toepasselijk af met zijn naar ik kort geleden vernam beroemde gedicht ‘Oh kut'. Een gênante vertoning, voor zowel publiek als dichter. Dat die laatste nog even zijn gram moest halen in het AD (‘zakken vullen') maakte de totaalvoorstelling er niet beter op.
Onbedoeld grappig was de presentatie van Mathijs van Nieuwkerk. Aan genomineerde Marike van Zanten vroeg hij of zij nu geen slipje droeg, refererend aan een verhaal in haar boek Mevrouw, mijne heren waar een topvrouw vertelt dat ze wel eens zonder slip bij belangrijke vergaderingen aanschuift. Waarom ze dat deed, ben ik even kwijt, net zoals Marike van Zanten het even kwijt was na deze impertinente vraag.
Humor en verkopen, gaat dat dan wel samen? Volgens Jos Burgers wel. Maar het is een gevaarlijk glibberig pad, zo waarschuwt hij alvast in zijn boek Thuis ben ik niet zo leuk! (‘een stoomcursus humor in zakelijke contacten, inclusief de do's en don'ts') Zo is, ik roep maar iets, ‘wat mannen hebben met het geluid van een formule 1 auto, dat hebben vrouwen met het geluid van een stofzuiger' dus geen geslaagde grap als je een vrouw een stofzuiger wilt verkopen. Humor, zo zegt Burgers, ‘is een ambacht, een vak. En dat betekent dat je er ook beter in kunt worden. Humor kun je leren. Gevoel voor humor kun je fijnslijpen. Het is natuurlijk fijn als je er een beetje gevoel voor hebt, maar het is gewoon een vaardigheid. En elke vaardigheid kun je ontwikkelen'.
Oorspronkelijk zou het boek De kracht van humor gaan heten, een titel zo droog dat het lachen je vergaat, gelukkig is het dus Thuis ben ik niet zo leuk! geworden, met voor de kenner een kwinkslag naar een passende opmerking van beroemde cabaretier die vroeger leuk was.
Over Pierre Pieterse
Pierre Pieterse was tot februari 2022 hoofdredacteur van Managementboek Magazine.
