Jefferson Fisher, een ervaren procesadvocaat, weet met The Next Conversation een boek te schrijven dat tegelijk herkenbaar én verhelderend is. Hij zet alledaagse situaties waarin communicatie spaakloopt om in concrete inzichten en bruikbare handvatten. De kern? Het gaat in gesprekken zelden om wát je zegt, maar vooral om hóe je het zegt – en met welke intentie.
Twee delen
Het boek is verdeeld in twee delen: De Basis en De Toepassing. In het eerste deel legt Fisher uit dat het doel van een gesprek niet het winnen van een discussie moet zijn, maar het zoeken naar verbinding en begrip. Hij maakt daarbij duidelijk dat communicatie vaak stukloopt omdat we te veel bezig zijn met het zenden van informatie en te weinig met luisteren en begrijpen. Zijn centrale boodschap is: probeer het perspectief van de ander écht te zien. Winnende discussies leiden volgens hem vaak tot verlies van vertrouwen en verbinding – en daarmee tot een zwakkere relatie.
intentie, doelen en waarden
Fisher nodigt de lezer uit om gesprekken te benaderen met intentie, doelen en waarden. Die waarden achterhaal je niet alleen in jezelf, maar ook door feedback te vragen aan mensen die je goed kennen. Op deze manier plaatst hij communicatie in een bredere context van zelfinzicht en persoonlijke groei. Hij laat zien hoe onze eigen triggers – fysiek, psychologisch en emotioneel – een cruciale rol spelen in hoe we reageren. Door die triggers te herkennen, ontstaat ruimte om anders te reageren.
Toepassing
In deel II, De Toepassing, wordt het boek praktisch en geeft Fisher zijn zogeheten ‘recept voor communicatie’: zeg het beheerst, zeg het met zelfvertrouwen en zeg het om te verbinden. Hij onderbouwt dit met voorbeelden uit zijn praktijk als advocaat, aangevuld met inzichten uit de psychologie (zoals de systemen van Kahneman). Stilte, ademhaling en vertraging krijgen een opvallende plek in zijn aanpak. In plaats van impulsief te reageren, adviseert hij om eerst te ademen, emoties te benoemen en pas daarna te spreken. Stilte wordt gepresenteerd als een krachtig instrument – juist in lastige gesprekken of bij defensief gedrag van de ander.
Grenzen
Ook geeft Fisher overtuigende tips voor het omgaan met moeilijke mensen en het stellen van grenzen. Grenzen zijn in zijn visie geen harde lijnen, maar een vorm van zelfzorg die anderen duidelijk maakt wat wel en niet acceptabel is. Hij moedigt de lezer aan om een persoonlijke handleiding te maken en consequenties aan grenzen te verbinden. Een mooi inzicht vond ik dat hij benadrukt dat grenzen niet bedoeld zijn om anderen op hun gemak te stellen, maar om trouw te blijven aan jezelf.
defensiviteit
Een ander sterk punt vind ik zijn benadering van defensiviteit. Fisher analyseert hoe mensen in de verdediging schieten wanneer ze zich bedreigd voelen, vaak zonder het zelf te merken. Hij legt uit dat logica in zulke situaties niet werkt – emotionele veiligheid wel. De remedie is even eenvoudig als uitdagend: gebruik ik-taal, stel geen ‘waarom’-vragen en erken het standpunt van de ander. Zijn praktische strategieën voor moeilijke gesprekken zijn toepasbaar op het werk, thuis en in vriendschappen.
Wat dit boek bijzonder maakt, is dat het de lezer niet alleen communicatievaardigheden aanleert, maar ook aanzet tot zelfreflectie. Het is geen ‘snelle tips’-boek, maar een uitnodiging tot een andere manier van kijken, denken en praten. Fisher is daarbij nuchter, concreet en niet belerend. De taal is toegankelijk en de voorbeelden zijn herkenbaar.
culturele verschillen
Toch is er een kleine kanttekening te plaatsen bij culturele verschillen. Sommige adviezen – zoals ‘verkoop jezelf niet onder je prijs’ – sluiten naadloos aan bij een Amerikaanse assertiviteitscultuur, maar kunnen in bijvoorbeeld Nederland of andere Europese landen al snel als arrogant overkomen. Dat vraagt van de lezer om een vertaalslag naar de eigen context.
Al met al is The Next Conversation een waardevol boek voor iedereen die beter wil communiceren – niet door harder te praten, maar door beter te luisteren, bewuster te reageren en oprechter te verbinden. Het is een uitnodiging om te groeien, niet alleen als gesprekspartner, maar ook als mens. Jefferson Fisher levert hiermee een toegankelijk én diepgaand werk af dat een blijvende impact kan hebben op hoe we met elkaar omgaan.
Over Peter de Roode
Drs. Peter de Roode is zelfstandig adviseur en trainer. Hij ondersteunt organisaties bij het invoeren van grootschalige veranderingen waarbij gedragsverandering centraal staat.