Sterker nog, ze hebben het meerdere keren geflikt, als ondernemers én als adviseurs van andere ondernemers en van corporates. Hoe deden ze dat nou echt? Wat lukte en wat ging er mis? Bijvoorbeeld tijdens de begindagen van Werkspot.nl toen in Tilburg de vrijdagmiddagborrel bij de klussenmarkplaats bruut werd verstoord door een woedende klusjesman met honkbalknuppel.
Joost Gielen, een van de schrijvers van het boek en founder van Werkspot, weet het nog precies. De klusser had gemerkt dat zijn succesvolle business niet alleen stevig in het zadel was geholpen door de marktplaats voor klussen, maar ook wat een slechte beoordeling voor diezelfde business kan betekenen.
Een ander praktijkvoorbeeld in het boek vertelt hoe een stripboekenverslaving de oprichter van Catawiki aanzette om een community op te zetten rondom stripboeken en hoe dat de basis werd van de succesvolle veilingwebsite. ‘Ons businessplan bestond uit één pagina’, zegt Catawiki-oprichter René Schoenmakers. ‘Maar het belang van alleen het goede idee wordt vaak overschat’, zo erkent die stripboekenverzamelaar tegelijkertijd. ‘Het is niet zozeer geluk of wijsheid, maar eerder doorzetten. Eindeloos doorzetten. En waar het over gaat is doen, testen en weer door ontwikkelen.’ Een tip die overal in het boek weerklank vindt.
Appeltje- eitje
Een online marketplace. Een nicheproduct zou je in eerste instantie denken, een markt voor techneuten. Niet dus, en vooral als het gaat om jongeren. Massaal bestellen ze studieboeken, pizza’s, hotelkamers of taxi’s via een platform. Ook als het gaat om geld verdienen, maken jongeren op hun geheel eigen manier gebruik van online marktplaatsen, zo zegt een van de geïnterviewden in het boek, CEO Pim Graafmans van YoungOnes. Niet voor niks is zijn online marktplaats voor freelancers in de koeriers-, retail-, horeca- en cateringbranche een hit. Graafmans: ‘Wat je ziet is dat als jongeren vanuit Amsterdam op bezoek gaan bij vrienden in Groningen ze ondertussen via ons platform kijken of er ook nog wat werk te doen is in die andere stad.’ Ze kijken dus wat het internet hen te bieden heeft en maken er handig gebruik van. Graafmans: ‘Jongeren nemen hun werk mee in hun broekzak en gaan aan de slag waar ze maar willen.’ Het is een van de ervaringen die de baas van YoungOnes opdeed toen hij zijn marketplace opzette.
Ook aan de makerskant gaat het bij marketplaces niet zozeer om techneuten. De mensen achter online marketplaces zijn rasondernemers uit de meest uiteenlopende branches. Of ze nu in de vishandel zitten, de verzekeringsbusiness, in relatiegeschenken of design, elke ondernemer of intrapreneur heeft er weleens van gedroomd om de Thuisbezorgd of Booking.com te worden van zijn of haar eigen markt. Een plek op het internet op te zetten waar alle aanbieders en vragers elkaar makkelijk treffen en business doen. Een platform waarbij je als marktplaatsexploitant echt iets toevoegt en – niet onbelangrijk – niemand er moeite mee heeft dat je een graantje meepikt bij elke deal.
De succesvolle marktplaatsen werken supersimpel, iedereen snapt ze en ze weten op de een of andere manier veel aanbieders en vragers te trekken. En hoe moeilijk kan het zijn? In de kroeg heb je zo’n marktplaats zo verzonnen. Na een paar biertjes erbij heb je zo de nieuwe Booking.com, Uber of Airbnb verzonnen. Maar als je de volgende ochtend wakker wordt, bekijk je de wereld weer met nuchtere ogen. Want laten we eerlijk zijn: Wie ben jij nu om de nieuwe Marktplaats.nl, Catawiki of Werkspot te worden? Wie heeft zoveel tijd en zulke diepe zakken om dat voor elkaar te krijgen?
Goudeerlijk en glashelder
Iedereen die een beetje de ontwikkelingen in de eigen markt onderzoekt, is zich er inmiddels van bewust: online marketplaces nemen stukje bij beetje alle traditionele kanalen over. En door de coronacrisis wordt het proces alleen maar versterkt. Op dit moment vindt wereldwijd meer dan vijftig procent van alle online aankopen plaats via marktplaatsen. En dat terwijl consumenten vaak geen idee hebben dat ze iets kopen op een digitale marktplaats. Waarom zouden ze ook? En de koek is nog zeker niet verdeeld, zo vertellen de schrijvers van Bouw een succesvolle online marktplaats bemoedigend. Terwijl de platforms de wereld veroveren en iedereen elkaar napraat dat the winner takes it all, zijn er op lokaal niveau juist heel veel kansen om een eigen platform te starten. Door je doelgroep scherp af te bakenen, bijvoorbeeld geografisch, kun je het kip/ei-probleem eenvoudig tackelen.
Bouw een succesvolle online marktplaats staat bol met voorbeelden hoe zowel ondernemers als de schrijvers zelf zijn omgegaan met al de uitdagingen waar de oprichters van Airbnb, Uber, Booking.com, Werkspot en Marktplaats.nl ook mee te maken hebben gehad. Maar ook met alle stomme fouten, met verkeerde aannames en onnodig gemaakte kosten. Het boek is broodnuchter, goudeerlijk en glashelder in hoe je een goed idee heel misschien kan opschalen naar een lucratieve handel. Want laten we eerlijk zijn: de kans dat jij de wereldwijde marktplaats kunt maken is niet heel groot. Maar: je kunt je geweldige idee wel zo afpellen en stukje bij beetje uitproberen dat je alle mogelijkheden tot de bodem hebt onderzocht. En dat alles zonder dat je je bankrekening hoeft te plunderen. Hoe? Door het proces in overzichtelijke mootjes te hakken en elke fase stap voor stap te doorlopen: het analyseren van je idee, het valideren ervan, het voorbereiden, begroten, bouwen, activeren en opschalen.
Bovenal is de boodschap van het boek: begin klein, en valideer al je aannames aan zowel de vraag- als de aanbodzijde en begin dan pas aan de volgende fase. Misschien ben jij de ondernemer wel die niet alleen dagelijks gebruik maakt van de vele succesvolle online marktplaatsen, misschien ben jij wel degene die er eentje opzet. Met succes. Iemand moet het doen…
Over Koos de Wilt
Koos de Wilt is cultureel ondernemer. Hij is opgeleid als jurist, marketeer en kunsthistoricus en is actief als uitgever, bladenmaker, filmmaker, conceptontwikkelaar en publicist. Eerder was hij was directeur van diverse uitgeverijen en een culturele instelling. De Wilt is adviseur op gebied van media.
