Het eerste wat opvalt aan dit boek is de fraaie lay-out. En dat mag best wel worden opgemerkt in een tijd dat uitgevers weinig risico willen lopen met uit te geven boeken. In dit boek is in ieder geval niet bezuinigd op kleur, dikte van papier en foto's en dat alleen al maakt het heerlijk om te lezen. Maar het boek is veel meer dan alleen maar vorm. De auteurs zijn erin geslaagd om een zeer prettige schrijfstijl te ontwikkelen; altijd begrijpelijk en to the point.
Antropologen hechten veel waarde aan ‘cultuur' en de auteurs trekken de conclusies dat westerse organisaties iets verkeerds doen met betrekking tot cultuur. Het is typerend voor de schrijfstijl van de auteurs: ze gebruiken geen grote woorden om hun punt te maken. Ze stellen dat als een strategie keer op keer niet werkt er iets mis is met de onderliggende aannames. Geen speld tussen te krijgen, lijkt me, maar organisaties zijn vaak hardleers en dus vraag je je als lezer af hoe Braun en Kramer daarmee omgaan. In ieder geval niet door te moraliseren en (zoals veel schrijvers reeds gedaan hebben) te wijzen op de vele fouten die telkenmale gemaakt worden. Nee, de auteurs beschrijven en beschouwen, maar staan in hun schrijfstijl niet boven de lezer. Zij zijn niet de deskundigen die vertellen hoe het moet. Dat is maar weinigen gegeven en maakt zeer sympathiek.
Vermeld moet worden dat Danielle Braun en Jitske Kramer ‘corporate antropologen' zijn. Een term die ik niet kende en staat voor het maken van een analyse van de culturele beschrijvingen van de organisatie samen met diverse betrokkenen. Daarmee heffen zij de zwakke punten op van de traditionele antropologie waarbij de antropoloog de ervaringen van de onderzochten moet zien om te zetten in subjectieve beschrijvingen.
Als lezer word je bekend gemaakt met de wereld van de antropologie en komen begrippen als emic en etic aan de orde die een rode draad vormen door het boek. Emic bekijkt hoe een persoon van binnenuit naar bepaalde perspectieven kijkt. Etic daarentegen gaat over het perspectief van buitenaf, hoe een buitenstaander naar een bepaalde realiteit kijkt. ‘Een antroploog zoekt altijd naar manieren om emic en etic werelden met elkaar te verbinden'. Anders gezegd: ze zijn geïnteresseerd in het verbinden van de onder- en bovenstroom.
Interessant vond ik de verrijking die de auteurs aanbrengen om naar cultuur te kijken en je af te vragen welke vraag nu aan de orde is. Moet er een nieuwe cultuur worden ontwikkeld? Of: Hoe kunnen we het goede bestendigen? Of: Hoe zorgen we ervoor dat we weer terugkeren naar de bedoeling van onze organisatie? Of: Hoe maken we onze organisatiecultuur weer gezond? En tenslotte: Hoe transformeren we onze cultuur als het echt anders moet? De vragen zetten aan tot denken omdat de achterliggende interventies daardoor kunnen verschillen. Door explicieter de cultuurvraag aan de orde te stellen, is de verwachting dat organisaties ook explicieter gaan nadenken over de bijbehorende aanpak.
Al met al is De Corporate Tribe een fraai boek dat de lezer meeneemt op vele reizen om vervolgens huiswaarts (lees: terug naar de organisatie) te keren met vele nieuwe inzichten. Van harte aanbevolen.
Drs. Peter de Roode is zelfstandig adviseur en trainer. Hij ondersteunt organisaties bij het invoeren van grootschalige veranderingen waarbij gedragsverandering centraal staat. Hij is auteur van de boeken Meegaan of dwarsliggen, Werkvormen voor managers en Leidinggeven kun je zelf. Samen met meerdere auteurs schreef hij onder red. van Rob van Es het boek Praktijkboek Veranderdiagnose en samen met Peter van den Boom schreef hij Theatervoorstellingen in organisaties. Naast zijn schrijfactiviteiten is hij spreker en organiseert hij trainingen en seminars over actuele managementthema's.
Over Peter de Roode
Drs. Peter de Roode is zelfstandig adviseur en trainer. Hij ondersteunt organisaties bij het invoeren van grootschalige veranderingen waarbij gedragsverandering centraal staat.
