Volgens de olympisch kampioen schaatsen en ondernemer Mark Tuitert, betekent een leven met flow niet dat je per definitie een makkelijk leven hebt. Het betekent volgens hem wel dat je in volle overtuiging de uitdagingen van het leven waarvoor je kiest aangaat. Een leven met flow maakt dat je een geluksgevoel ervaart dat overeind blijft bij zowel ups als downs, bij winst of verlies. Als je flow ervaart, weet je in elke situatie hoe je moet handelen. Om flow te bereiken heb je volgens Tuitert een helder persoonlijke stoïcijnse filosofie nodig. En Tuitert helpt in Flow de lezer daarbij met een aantal oefeningen c.q. trainingen.
10 principes
Om een goed leven te leiden is het volgens Tuiters invulling van de stoïcijnse leer, nodig dat 10 principes met elkaar in overeenstemming zijn. Als ze allemaal in elkaar grijpen in ons leven komen we in actie om de juiste reden, kennen we onszelf, cultiveren we ons karakter en leren we van het leven.
Tuitert beschrijft in Flow Principes zoals Kies je eigen houding, je hebt in elke situatie de vrijheid om kalm te blijven; Vind de moed om het leven aan te gaan, te falen te leren en weer op te staan; Blijf de juiste vragen stellen, want veel van wat we denken te weten is gebaseerd op een onjuist oordeel; Onderzoek, stel vragen volgens de socratische methode; Plaats het geluk in het nu, niet in de toekomst,
Waarneming en invloed
Een ander principe is het houden van focus op het proces. Hier werkt Tuitert de les van Epicetus uit die stelt dat er niet één objectieve werkelijkheid bestaat, maar alleen de indruk of interpretatie van de wereld. Bij iedere indruk moeten we ons dan ook de vraag stellen: ligt het binnen mijn macht of ligt het buiten mijn macht? Een belangrijke boodschap van het boek is dat ontevredenheid veelal ontstaat omdat we ons te vaak richten op wat buiten onze invloed ligt en niet genoeg op waar we wel invloed op hebben. Covey heeft dit idee in zijn boeken ‘de cirkel van invloed’ genoemd.
Flow en het goede
Stoïcijnse flow maakt dat Tuitert weet dat hij in het leven alles aankan, dat hij bij tegenslag niet bij de pakken neerzit, dat hij probeert het goede te doen voor hemzelf én voor anderen. Dat is een andere definitie van flow dan wat ze er in de sport onder verstaan. Daar betekent het volgens Tuitert een staat van totale harmonie tussen je doel, dat wat je wil bereiken en je eigen capaciteiten.
Flow en geluk
Een andere definitie van flow (waar Tuitert trouwens niet naar verwijst) is van de gezaghebbende hoogleraar Mihaly Csikszentmihalyi. Hij omschrijft flow als een situatie waarin je volledig samenvalt met dat wat je aan het doen bent, waarbij zonder tijdsbesef iedere handeling automatisch voortvloeit uit de vorige, je een staat van optimaal geluk ervaart.
Wat is mindset
Flow gaat over de ‘Stoïcijnse mindset’. Tuitert werkt niet uit wat hij bedoelt met mindset. Volgens de mindset- theorie van Carol Dweck is mindset het Engelse woord voor ‘overtuiging’. Het staat voor de manier waarop we denken over onszelf en in het bijzonder over onze kwaliteiten.
Praktische training
Om flow te bereiken heb je volgens Tuitert een heldere persoonlijke stoïcijnse filosofie nodig. Hij helpt de lezer daarmee met oefeningen, die hij trainingen noemt, die aan het eind van elke hoofdstuk staan. Aan het eind van elke training formuleert de lezer steeds één zin, en al die zinnen achter elkaar vormen een persoonlijke levensfilosofie. Het boek is een mengeling van Tuiterts eigen levensverhaal, citaten van Griekse denkers, en korte verhalen van mensen die leven volgens Stoïcijnse principes. Het zijn naast veel sporters, onder meer Boyan Slat van The Ocean Clean Up, een krijgsgevangen piloot uit de Vietnamoorlog, Aletta Jacobs, de eigenaar van het kledingbedrijf Patagonia en een leider van een expeditie naar Antarctica uit 1914. Tuitert gebruikt hun verhalen om zijn ideeën over het stoïcisme te verhelderen.
Flow is een goed geschreven en mooi opgemaakt boek in pocketformaat van 190 bladzijden. Het boek is voor lezers die geen behoefte hebben aan een boek met bronvermeldingen en literatuurverwijzingen en wetenschappelijke onderbouwing. Mensen die al veel gelezen hebben over het onderwerp ontdekken in Flow weinig nieuws.
Flow is een boek voor mensen die net als Mark Tuitert beter willen presteren, het beste uit zichzelf willen halen, beter willen presteren onder druk en die een betere relatie met mensen om zich heen willen. Flow staat vol met inzichten die Tuitert al lezend en interviewend met bekende aanhangers van het stoïcisme heeft opgedaan. Wat er staat werkt omdat het voor Mark Tuitert werkt en door de eeuwen heen ook voor heel veel andere mensen heeft gewerkt.
Over Rudy Kor
Rudy Kor is zelfstandig organisatieadviseur en auteur van diverse managementboeken. Tot voor kort werkte hij (als senior partner) bij Twynstra Gudde. Hij startte zijn werkzame leven bij Philips in Eindhoven. Als adviseur helpt hij (project)managers bij het effectiever inrichten van hun projecten. Als veellezer wordt hij gedreven door nieuwsgierigheid en schrijft regelmatig boekrecensies.
