De titel 'Mensen veranderen' bevat een dubbele invalshoek. Mensen veranderen door alles wat zij meemaken: privé, op het werk en in de samenleving. Mentale processen en emoties spelen daar altijd een rol bij. Mensen doen dat zelf en sturen zichzelf daarin. Maar je kunt ook mensen veranderen, ofwel proberen anderen tot verandering te bewegen. Projectleiders en managers doen daar nog altijd naarstige pogingen toe, ondanks het feit dat genoegzaam bekend is dat medewerkers alleen veranderen als zij dat zelf willen.
Hoe dan ook, verandering kost veel inspanning. Om daar nu efficiënter mee om te gaan, bieden de auteurs een breed scala aan theorieën, praktijkinzichten, modellen, interventies en mechanismen.
In het eerste deel komen mensen en hun context aan bod. Het gaat over psychologische kernbegrippen en de relatie tussen persoonlijkheid, gedrag en de situatie daaromheen. Het boek bevat zeker niet alleen wetenschappelijke kost. Ook worden in totaal vijftien bekende praktijktheorieën als bijvoorbeeld NLP, Spiral Dynamics, enneagrammen en de kleurentheorie beschreven.
In deel twee behandelen de auteurs verander- en leerprocessen en de emoties die daarmee gemoeid zijn. Verder geven zij praktische aanwijzingen hoe je met emoties om kunt gaan in de verschillende fasen van het veranderproces. Het derde deel bestaat uit vijftig interventies die gebruikt kunnen worden in de veranderpraktijk, compleet met uitgangspunten en achterliggende theorieën. Ten slotte zijn twee hoofdstukken opgenomen over de effectiviteit van interventies en over de relatie tussen degene die de interventie pleegt en de persoon die haar ondergaat.
'Mensen veranderen' is een rijk en bijzonder boeiend boek. Zeer veel kennis is op een toegankelijke en bondige manier bij elkaar gebracht. Bovendien leest het gemakkelijk weg. De auteurs doen de complexiteit van veranderingsprocessen recht door psychologie en veranderkunde in samenhang te presenteren, aangevuld met inzichten uit onderwijskunde, psychologie, antropologie en pedagogiek.
Een onmisbaar handboek voor communicatiemensen die – altijd bezig met veranderingen – ook willen begrijpen hoe het werkt.
Over Nico Jong
Nico Jong is senior adviseur bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
