Tijsse Klasen is opgeleid door o.a. Jan Jacob Stam en de basisprincipes van systemisch werken zijn daarmee dan ook verweven in het gehele boek. Het boek biedt leidinggevenden een andere kijk op typische organisatiethema’s en dilemma’s zoals weerstand en verandering. Zo is weerstand vaak een uiting van loyaliteit aan iets of iemand in het systeem. Bijvoorbeeld iemand die ontslagen is, een oude leidinggevende of een team dat opgeheven is. Het is goed om dit je te beseffen als leidinggevende, zodat je kunt erkennen wat er speelt en je je kunt verbinden met deze persoon en zijn of haar weerstand.
Tijse Klasen staat ook stil bij het begrip ‘holding space’. Dat is misschien wel de meest belangrijke vaardigheid voor (midden)manager. Het bewust creëren van verbinding, eenheid, ruimte met jouw medewerkers. Daarnaast is het een ontzettende kracht om werkelijk te erkennen wat er is. Soms zonder het te willen veranderen.
In de trajecten voor (midden)managers die ik begeleid integreer ik ook altijd systemische aspecten. Niet alleen kijken, maar ook luisteren en je lijf gebruiken. Zo leren deelnemers ook te luisteren naar zaken zoals:
- welke woorden hoor je die extra lading hebben?
- wat wordt er niet gezegd?
- wat voel je aan sensaties in jouw lichaam?
In het boek van Tijsse Klasen vind je achterin nog veel meer mooie vragen die helpen om met een systemische bril te kijken.
Ook voor veranderaars is het boek waardevol. Het systemisch perspectief kan dan ook maken dat je andere interventies kiest of eerst bij jezelf als veranderaar te rade kunt gaan.
Tijsse Klasen benoemt er een paar. Kun jij bijvoorbeeld echt luisteren en kijken naar het verleden én de toekomst in de organisatie? Je kunt dit zelf doen door bijvoorbeeld te visualiseren dat je met één been in het verleden staat en met één been in de toekomst. Wat zie je en ervaar je dan?
Vervolgens geeft Tijsse Klasen een aantal bekende fenomenen een ander gezicht. Zo kijk je na het lezen van dit boek heel anders aan tegen bijvoorbeeld feedback, burn-out en anciënniteit.
Slimmer met het systeem is een kort maar krachtig boek en is goed weg te lezen in een dagdeel. Daarna zul je het echt in je eigen werkpraktijk moeten ervaren. Hoe zie jij het systeem om jou heen, herken je de fenomenen die Tijsse Klasen beschrijft? Zo krijg je als leidinggevende steeds meer grip op wat in eerste instantie onzichtbaar lijkt, maar toch zo bepalend is.
Over Marthe van der Molen
Marthe van der Molen is organisatie-adviseur bij Meauve Veerkrachtig Veranderen. Ze helpt organisaties veerkrachtiger en succesvoller te worden door teams en leiders te versterken. Hierbij maakt ze gebruik van veranderkunde, positieve psychologie en werkgeluk.
