Handboek AML Professional 2022

Voorwoord 11
Inleiding 15

1 Wat is witwassen?
1.1 Inleiding 17
1.2 Definitie van witwassen 18
1.3 Misdaad mag niet lonen 21
1.4 Het witwasproces 24
1.5 Witwassen en zwart geld 34
1.6 Terrorismefinanciering 35
1.7 Internationale aspecten van witwassen 37
1.8 Samenvatting 38

2 De strijd tegen witwassen
2.1 Inleiding 41
2.2 Historie van de strijd tegen witwassen 42
2.3 De omvang van witwassen 45
2.4 Factoren die een land aantrekkelijk maken 48
2.5 De bestrijding witwassen: ook een taak voor u 49
2.6 Samenvatting 52

3 De FATF
3.1 Inleiding 53
3.2 De FATF 53
3.3 Het periodiek herzien van de FATF-aanbevelingen 56
3.4 Het verbeteren van de naleving van de FATF-aanbevelingen 58
3.5 Het identificeren van niet-coöperatieve landen of hoogrisicolanden 60
3.6 Nieuwe ontwikkelingen en technieken volgen en publiceren 62
3.7 Samenvatting 63

4 Europa en witwasbestrijding
4.1 Inleiding 65
4.2 Europese Unie 66
4.3 De Europese anti-witwasrichtlijnen 68
4.4 Strafrechtelijke Richtlijn (EU) 2018/1673 79
4.5 Enkele relevante Europese verordeningen op het gebied van witwasbestrijding 80
4.6 Toekomstmuziek: het AML-pakket van de Europese Commissie 82
4.7 Samenvatting 84

5 De bestrijding van terrorisme
5.1 Inleiding 87
5.2 De Verenigde Naties 89
5.3 De FATF en de bestrijding van de financiering van terrorisme 95
5.4 De Europese Unie en de bestrijding van terrorisme 96
5.5 De USA Patriot Act 98
5.6 Convenant Terrorismefinanciering Taskforce 101
5.7 Samenvatting 102

6 Sanctiemaatregelen
6.1 Inleiding 105
6.2 De financiële sector als poortwachter 106
6.3 Europese wet- en regelgeving 107
6.4 Nederlandse wet- en regelgeving 109
6.5 Verenigd Koninkrijk en Verenigde Staten 112
6.6 Sanctiemaatregelen en CDD 116
6.7 Samenvatting 118

7 De anti-witwaswetgeving in Nederland
7.1 Inleiding 119
7.2 Strafbaarstelling witwassen 120
7.3 Ontnemingsmaatregelen 123
7.4 Melding van ongebruikelijke transacties en geheimhouding 123
7.5 Vrijwaring voor melders 123
7.6 Customer due diligence 124
7.7 Bewaring van gegevens 124
7.8 Opleiding van medewerkers 125
7.9 Doorlichten van medewerkers 125
7.10 Passende procedures voor interne controle en communicatie 126
7.11 Adequaat toezicht en handhaving 126
7.12 Internationale samenwerking tussen opsporingsinstanties, Financial Intelligence Units en toezichthouders 127
7.13 UBO-register 128
7.14 Overige regels 128
7.15 Samenvatting 131

8 Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme
8.1 Inleiding 133
8.2 Reikwijdte van de wet 134
8.3 Principle-based en risk-based 139
8.4 Cliëntenonderzoek 141
8.5 Voortdurende controle: monitoring en review 146
8.6 Meldingsplicht 147
8.7 Opleidingen, bewaring van gegevens en toezicht 148
8.8 Samenvatting 149

9 Cliëntenonderzoek
9.1 Inleiding 151
9.2 Centrale begrippen bij het cliëntenonderzoek 164
9.3 Uiteindelijk belanghebbenden 179
9.4 Vaststellen van doel en beoogde aard van de zakelijke relatie 185
9.5 Herkomst van de middelen en het vermogen 186
9.6 Vereenvoudigd cliëntenonderzoek 187
9.7 Verscherpt cliëntenonderzoek 187
9.8 Cliëntprofiel 197
9.9 Acceptatie 200
9.10 Registratie- en bewaarplicht 201
9.11 Monitoring en review 202
9.12 Samenvatting 205

10 Melden van ongebruikelijke transacties
10.1 Inleiding 209
10.2 Ongebruikelijke transacties 210
10.3 Indicatoren 211
10.4 Melding van een ongebruikelijke transactie 218
10.5 Artikel 17-vragen 225
10.6 Geheimhouding 226
10.7 Aansprakelijkheid 227
10.8 De FIU-Nederland en de Wwft-toezichthouders 232
10.9 Actuele ontwikkelingen 234
10.10 Samenvatting 238

11 Waarom agressieve tax planning een CDD-issue is
11.1 Inleiding 241
11.2 Enige begrippen 244
11.3 Anti-misbruik: algemeen 252
11.4 Anti-misbruikmaatregelen: specifiek en algemeen 259
11.5 Waarom is kennis van dit onderwerp belangrijk? 265
11.6 Agressieve tax planning: herken de indicatoren 267
11.7 Tot slot: enige tips en adviezen 268
11.8 Samenvatting 269

12 Due diligence voor trade finance en correspondent banking
12.1 Inleiding 273
12.2 Een introductie tot trade finance en correspondent banking 274
12.3 De FEC-risico’s van trade finance producten 275
12.4 Terrorismefinanciering 284
12.5 Due diligence maatregelen in trade finance 285
12.6 Samenvatting 291

13 Witwassen en cryptocurrencies
13.1 Inleiding 293
13.2 Begrippen 294
13.3 Waarom lijken virtuele valuta geschikt voor witwassen? 299
13.4 Hoe kunnen mogelijke witwaspraktijken met cryptocurrency herkend worden? 301
13.5 Welke anti-witwasmaatregelen zijn er te nemen? 304
13.6 Samenvatting 306

14 Overige witwasmethoden en verschuivingseffecten; de karavaan trekt verder 309
14.1 Inleiding 309
14.2 Geografische verschuivingseffecten 310
14.3 Hoogrisico-sectoren 313
14.4 Witwasmethoden 324
14.5 Corruptie 336
14.6 Samenvatting 341

15 Jaarrekening lezen en CDD
15.1 Inleiding 343
15.2 De jaarrekening 343
15.3 Wettelijk kader 351
15.4 De praktijk 364
15.5 Samenvatting 379

16 Risicomanagement, compliance en toezicht
16.1 Inleiding 383
16.2 Compliance en risicomanagement 387
16.3 De ontwikkeling van de compliancefunctie 388
16.4 De compliance officer 390
16.5 Customer due diligence en de compliance officer 393
16.6 Systematische Integriteitsrisicoanalyse 395
16.7 Three Lines-model 396
16.8 Non-compliance 397
16.9 Samenvatting 401

17 De AML-professional
17.1 De klantbediening van financiële instellingen 403
17.2 De AML-professional als specialist 406
17.3 De uitdaging 410
17.4 Ten slotte 412

Afkortingen 415
Redactie 421