Deel 1
Jij als pionier 13
Inleiding 15
1. Pionierend Leiderschap 19
Wat is Pionierend Leiderschap? - Hoe het ooit begon 19
Waarom Pionierend Leiderschap? 22
Waarom is er nog weinig Pionierend Leiderschap te zien? 23
Voor wie is Pionierend Leiderschap bedoeld? 26
2. Context: pionieren door de tijd heen 29
3C model: Context 30
Stadium of staat van zijn? 31
Wereldbeelden en verandering in bewustzijn 33
De acht waardesystemen van Spiral Dynamics 35
De ontwikkeling van pioniersschap 38
Pionier zijn zonder voorbeeld, het bewandelen van nieuwe wegen 40
3. Cultuur: ben jij beïnvloedbaar? 43
Hoe beïnvloedbaar ben jij? 43
Persoonlijke conditionering versus culturele conditionering 44
Onnodig persoonlijk maken 47
Persoonlijk groeiplafond 47
Verschillende culturele conditioneringen voor mannen en vrouwen 49
Gebaande paden leveren soms niets op, nieuwe wél 50
Identicatie met oude rollen is een gewoonte geworden 52
Enkele voorbeelden 54
Vrouwen in een mannenwereld 56
De negen gezichten van Eva 57
Interview met Elizabeth Debold
Ik stel me vrouwen voor die de wereld veranderen door zichzelf en hun zorgen serieus te nemen. 61
Bevestiging krijgen willen we toch allemaal? 68
Voorkeuren en afkeuren 68
Onbewuste conditioneringen 69
Autonoom door het kijken door je eigen ogen 69
Unieke perfectie 70
Dieper vertrouwen 71
Dat vrouwelijk leiderschap de aarde redt, blijkt een mythe 71
De mythe van de ‘Divine Feminine’ 72
Religieuze parallelle achtergrond 73
Godinnen en engelen 73
Splitsing tussen een spirituele ervaring en het mythische verhaal 74
Leiderschap is geen sprookje 75
Vrouwen versus mannen 76
Mannen en culturele conditioneringen 78
Interview met Jeroen Biegstraaten
De man van de toekomst is stevig én liefdevol. 79
Mannen zijn van nature naar buiten gericht 84
Strijd versus kwetsbaarheid 86
Mannelijkheid in het bedrijfsleven 86
Mannen met een missie 87
Wat is de rode draad bij mannen? 88
Oorsprong van culturele conditioneringen bij mannen 89
Authentiek pionieren zonder het juk van culturele conditioneringen 89
Wat is de volgende stap voor mannen en vrouwen? 90
Vrijheid als startpunt 90
4. Creatieve kracht 93
Eros, de creatieve impuls 94
Niveau 1: seksualiteit 95
Niveau 2: de capaciteit voor creativiteit 95
Niveau 3: dringend verlangen naar eenheid 97
Loslaten van oude denkwijzen in termen van mannelijk of vrouwelijk 98
Proces van geboorte 99
Vrij en verbonden 101
Nieuwsgierigheid en het niet al weten 104
Niet weten vanuit stilte
Multipotentialites: de nieuwe Renaissancemens 109
Volledig potentieel 110
5. Omgaan met weerstand 113
Ervaar je weerstand? Dan zit je op het goede spoor 115
Het nut van weerstand 115
Radicale verandering 116
Verandering en weerstand gaan hand in hand 117
Interview met Marianne Thieme
Idealisme is het nieuwe realisme, een pessimist heeft altijd ongelijk.
Weerstand in organisaties 129
Alles is met elkaar verbonden 130
Interview met Annemarie de Vries-Postma
Je moet als voorloper vooral de moed hebben je eigen gevoel te volgen. 139
Interview met Myrna Lewis
Als er weerstand opkomt, ben jij dan belangrijk of de groep? 148
6. Pionieren zonder voorbeeld maar mét een voorstelling van de toekomst 155
Er is meer mogelijk dan je denkt 156
Christian Kromme 157
Interview met Christian Kromme
Als je je die toekomst niet kunt voorstellen, kun je er ook niet aan meewerken. 163
Kwantumsprong 169
Imaginale cellen 169
400 jaar vooruit kijken 171
Meer complexiteit 177
Voorbij de overleving 180
7. Hoe wordt jouw ideaal realiteit? 183
De creatiespiraal. 183
Synchroniciteit en de wet van aantrekking 187
De wet van oorzaak en gevolg 188
Interview met Baptist de Pape
Je hoeft nergens bang voor te zijn als je weet wie je bent. 191
Mijn eigen voorbeelden 196
Wet van resonantie 197
Stapsgewijs manifesteren 199
Geen tekort- maar overvloeddenken 200
Vanuit een groter perspectief werken met de wet van aantrekking 201
Ego versus ontwikkeling 202
Bevrijden van je persoonlijke en culturele conditioneringen 204
Manifesteren en Spiral Dynamics 206
Moeiteloos manifesteren 209
Interview met Patricia Albere
Transpersoonlijke ontwikkeling start wanneer je nieuwsgierig genoeg bent om iets te doen wat jezelf overstijgt en als je je eigen persoonlijke verhaal saai begint te vinden. 210
Voorbij het persoonlijke 217
Emergent Dialogue Process 218
Wat is emergentie? 219
Communities met een hoger doel 222
Transpersoonlijk manifesteren; van ik naar wij 223
Bespreken van collectieve wensen en doelen 224
Volg de impuls 224
Voeg toe aan het collectieve informatieveld 224
Draag bij 224
Houd focus 224
Plan meerdere sessies 225
Deel vervolgstappen met elkaar 225
Deel 2
De pionier als leider in maatschappij en organisatie 227
Inleiding: de transformerende pioniersrol 229
8. Wat is er mis in de maatschappij? 231
De (h)erkenning van de schade 231
Falende systemen 232
Wat speelt er in organisaties als systemen niet meer werken? 233
Angst en controle 236
Verwaarloosde organisaties 236
Symptoom van macht: pestgedrag 237
Interview met Anke Siegers
Het is tijd dat iedereen gehoord wordt, met de nieuwe route kan dat! 239
Erkennen van het probleem 245
9. Systeemverandering als weg naar herstel 249
Chaos, emergentie en natuurlijke verandering 250
Principes van gezonde levende systemen 253
Two Loops Model 254
Stadia van emergentie 256
Heelheid als onderliggend principe 259
Vastlopen en herstellen van systemen 260
Burn-out als kans 265
De vijf archetypen voor de toekomst 267
Inbedding van de vijf archetypen voor de toekomst in organisaties 269
Scherpe geest 270
Interview met Ervin László
Systeemtheorie kan het antwoord zijn op vele crises. 271
10. Dienend-Leiderschap als fundament en de opkomst van betekenisvolle organisaties 279
Menselijk leiderschap 279
Dienend-Leiderschap, de basis 281
Zes karakteristieken van Dienend-Leiderschap 282
De tien gedragskenmerken van Dienend-Leiderschap 291
Natuurlijke hiërarchie 293
Waardegedreven organiseren 296
Cultuur- en leiderschapscyclus 299
De stappen binnen de cultuur- en leiderschapscyclus 300
Het verschil tussen waarneming en wat er daadwerkelijk speelt op de
werkvloer 305
Betekenisvolle organisaties 306
Interview met Cathelijne Lania
Iedereen heeft een mooi verhaal of is een mooi verhaal en dat verdient het om er te zijn. 307
Hoe ziet systeemverandering eruit in organisaties? 312
Voorbeeld 314
11. Hoe blijf je standvastig in tijden van crisis? 317
Pionieren in tijden van crises 317
Systeemverandering en crises 318
Waarom het lastig is om anderen mee te krijgen 318
Directief leiderschap 319
Interview met Anita Paalvast
Dienend-Leiderschap sluit naadloos aan bij de principes van Aikido. 320
Centreeroefening om je stress los te laten 324
12. Moreel kompas in een nieuwe wereld 327
Wat vraagt die middenpositie van jou? 329
Mediteren is niet wat je denkt 330
Leven vanuit drie waarden 335
Veilige haven 336
Benader alles vanuit integriteit 336
Iedereen is eigenaar 339
13. Pionierend Leiderschap voor de toekomst 341
Maak een symfonie van je organisatie 342
Er is meer tussen jou en mij 344
Zijn leidinggevenden een uitstervend ras? 345
Lineaire processen worden circulaire processen 345
Leven vanuit een bevrijdend perspectief 346
14. Conclusie 347
Bijlage 1. Pionierstest 349
Bijlage 2. Organisatie Beleving Inventarisatie (OBI) 359
Bijlage 3. Vaststellen van jouw drie persoonlijke waarden 363
Geraadpleegde literatuur en andere bronnen 367
