Het Groot Werkvormenboek deel 2 bevat een nieuwe serie werkvormen, met de belangrijke toevoeging dat je nu ook een logische opbouw wordt aangeboden om je hele dagprogramma beter te maken.
In mijn werk als opleider maak ik graag gebruik van diverse werkvormen. Eigenlijk is alles wat je doet met je cursisten een werkvorm, maar verandering van spijs doet eten, en zo is het ook met de manier waarop je je materie aanbiedt. Een andere werkvorm doet leren.
Al jaren gebruiken we hier Het Groot Werkvormenboek (deel 1) als inspiratiebron. Het is inmiddels zo’n gewoonte geworden om er bij het voorbereiden van een bijeenkomst nog eens door te bladeren, dat we het niet eens meer benoemen.
De lat lag dus direct hoog voor deel 2, toen ik zag dat het te bestellen viel. Ik moet toegeven, dat ik in eerste instantie sceptisch was. De werkvormen uit deel 1 zijn vertrouwd, zelfs al blijf je nieuwe toepassingen vinden. Ik vroeg me af wat deel 2 hieraan zou kunnen toevoegen. Als het alleen maar meer van hetzelfde is, hoe hard hebben we het dan nodig? Of zou het de bedoeling zijn om een keuze te maken? Gewoon twee grote verzamelingen werkvormen. Ik zag, kortweg, niet direct waarom je deel 2 zou aanschaffen als je deel 1 al had, terwijl dat nog voldeed.
Gelukkig heb ik het toch gedaan. Deel 2 biedt namelijk iets dat ik in deel 1 miste zonder dat ik me daarvan bewust was. Zoals de auteurs in de inleiding al schrijven, ze zochten de volgende stap.
Hoe vaak heb je zelf een training of bijeenkomst meegemaakt waar je uren naar een spreker luistert of presentaties krijgt, en dan ineens komt er een ‘leuke werkvorm’ uit de lucht gevallen. Hoewel goed bedoeld, mist vaak de aansluiting of de logische opbouw.
Al op het schutblad van deel 2 wordt hier een stokje voor gestoken. Alle werkvormen zijn namelijk verdeeld over fases, de learning chain genoemd. Achtereenvolgens worden je de volgende stappen aangeboden: opdrachten vooraf – openen – focussen – inhoud – vertalen – afronden – opdrachten achteraf. Op hun beurt zijn deze weer om en om benoemd als ‘sturing van het individu’ of ‘sturing van het collectief’. Bij elke stap vind je een lijstje van de subthema’s met de werkvormen die daarbij horen.
In Inhoud kun je bijvoorbeeld kiezen voor ‘overleg’, ‘training’ of ‘teamsessie’. Van allemaal is in de inleiding een uitgewerkt voorbeeld toegevoegd. Stel dat je een training gaat geven, en je wilt je onderdeel inhoud gaan toetsen, dan kun je uit het overzicht direct de 5 werkvormen halen voor dat doel. Ben je nog niet aan toetsen toe? Dan staat erboven eerst nog een lijstje werkvormen om vaardigheden te oefenen.
Het mooie van deze werkwijze is niet alleen dat je de juiste werkvorm eenvoudiger kunt kiezen, maar ook dat je gedwongen wordt om goed na te denken over de totale opzet van je bijeenkomst. Dit kan alleen maar ten goede komen van zowel deelnemers als organisatie. In de inleiding krijg je hier helpende vragen voor, en eventueel kun je online via MyMethods.nl je ideeën en programma’s bijhouden.
De werkvormen zelf in Het Groot Werkvormenboek deel 2 zijn helder omschreven, met naast de opbrengst en een stappenplan voor de aanpak, ook steeds voorbeelden (uit de praktijk), variaties en tips voor de begeleider.
Als ik dan echt iets moet noemen wat beter zou kunnen, dan is het dat er hier en daar nog wat typefouten in zijn blijven staan. Zo kom ik bijvoorbeeld bij ‘feedback’ de zin ‘kunnen we afspraken dat…’ tegen. Dit doet niets af aan de effectiviteit van de werkvormen, maar voor een boek dat verder zo goed in elkaar zit, lijkt het onnodig slordig.
Ik doe dit minieme vlekje op het blazoen van dit auteursteam echter graag af als ‘In het enthousiasme over het hoofd gezien’ en zeg volmondig: Voor iedereen die ooit een bijeenkomst moet organiseren, alsjeblieft, gebruik dit boek! (Of doe het je baas cadeau!)
Veerle Kik is opleider klantcontact bij UWV. Zij geeft opleidingen aan nieuwe medewerkers in wetskennis, communicatie en systeemtrainingen. Daarnaast verzorgt zij trainingsdagen communicatie voor ervaren medewerkers door het land.
Over Veerle Blajic-Kik
Veerle Blajic-Kik is opleider klantcontact bij UWV. Zij geeft opleidingen aan nieuwe medewerkers in wetskennis, communicatie en systeemtrainingen. Daarnaast verzorgt zij trainingsdagen communicatie voor ervaren medewerkers door het land.
