Het boek biedt een combinatie van veel verschillende werkvormen met achtergrondinformatie en aanvullende tips om de werkvormen op maat te maken. Als kers op de taart helpen de schrijvers je als lezer ook om een goede sessie samen te stellen met een heldere voorbereiding, introductie, verdieping, afsluiting en nazorg. Als opvolger van deel 2 kan het wellicht impliceren dat je deel 1 ook nodig hebt maar met dit boek kom je al een heel eind.
Het boek start met een inleiding over het gebruik van werkvormen en het structureren van verschillende werkvormen binnen een training of overleg. Ik heb dit eerste hoofdstuk als erg prettig en verhelderend ervaren, omdat het je helpt om een werkvorm op de juiste manier toe te passen. Zo wordt de werkvorm immers geen doel op zich, maar helpen ze je een vooraf gesteld doel beter te ondersteunen. De opbouw van een overleg of training wordt ingebed in de learning-chain, een model als praktisch handvat om een training of overleg op te bouwen en te structureren. Ik gebruik de aangereikte opbouw nu regelmatig om een training of overleg uit te werken. Het maakt het voorbereiden makkelijker en helpt mij nu te voorkomen dat ik belangrijke stappen in een proces mis.
Het boek start na de learning-chain met verschillende clusters voor werkvormen zoals, ‘opdrachten vooraf’, ‘brainstormen in een overleg’ of ‘afrondende opdrachten’. Tussen deze werkvormen zitten ware pareltjes met aanverwante namen zoals: ‘de schoenen show’ en de ‘Hartenverwerker’. De toegevoegde waarde bij veel werkvormen zit in de aanvullende informatie naast de werkvorm. De schrijvers geven extra tips voor verdieping of om de werkvorm aan te passen afhankelijk van je doel. Zelf gebruik ik graag in brainstormsessies de werkvorm ‘slechtste idee ooit’. Door bij een brainstorm met het slechtste idee te beginnen help je mensen om vrij na te denken en de groep te helpen om zonder oordeel voort te borduren op de ingebrachte suggesties.
Toen ik het boek voor het eerst vastpakte, ontstond vrij snel de vraag wat het verschil is tussen deel 1 en deel 2 van Het groot werkvormenboek. Vijftig euro per boek (zowel deel 1 als deel 2) laat de vraag rijzen wat de toegevoegde waarde is om beide boeken aan te schaffen. Het nieuwe boek heeft met het eerste hoofdstuk over de learning-chain een mooi en handzaam model om een training of overleg te ontwerpen. De werkvormen zelf zijn grotendeels nieuw, maar vertonen na een zorgvuldig vergelijking op sommige punten overeenkomsten met het eerste deel. Als trainer wil je wellicht voor de volledigheid beide delen aanschaffen. Ben je adviseur of facilitator? Dan heb je wellicht aan deel 2 genoeg.
Over Daan Scheffers
Daan Scheffers is programmamanager Vastgoed & Huisvesting bij het UMC Utrecht. Hij werkt mee aan de vernieuwing en renovatie van het academisch ziekenhuis.
