Iedereen pakt natuurlijk het mooiste kopje. De leraar zegt: jullie wilden alleen maar koffie. Leven is als de koffie. Status, bezit, ego, zijn als de kopjes. Als je een stressvrij leven wilt, negeer je de kopjes en geniet je van de koffie.
Een leerzame quote uit het boek De logica van geluk (Solve for Happy – Ik las dit boek in het Engels). De schrijver Mo Gawdat is van huis uit ingenieur, en werkte als Chief Business Officer bij Google X, de innovatietak van Google. Hij was al heel snel succesvol, en toch niet gelukkig. Dat ging hij eens onderzoeken, als data-analist alle variabelen van zijn leven bestuderend. Toen overleed zijn zoon Ali, en begon hij zijn gedachten op papier te zetten. Uitgangspunt is zijn wiskundige formule: Geluk = jouw beleving van de gebeurtenissen in je leven – (minus) jouw verwachtingen van hoe het leven eruit zou moeten zien. Zijn je verwachtingen hoger dan je beleving van de realiteit? Dan ben je niet gelukkig. Werk dus aan een positievere beleving en lagere verwachtingen. Klinkt simpel, en dat is ook het mooie van dit boek.
In hoofdstuk 1 gaat hij dieper in op geluk, ongeluk, pijn en lijden. Pijn is nuttig, waarschuwt je voor gevaar. Lijden is mentaal in pijn blijven hangen, onnodig. Geluk en ongeluk hebben alleen te maken met de gedachten die we hebben, niet met concrete gebeurtenissen. Het zit allemaal in je hoofd en dus kun je een bewuste keuze maken om gelukkig te zijn. Het lukt ingenieur Gawdat om dit niet zweverig te maken!
De volgende hoofdstukken gaan in op 6 illusies die wij over de werkelijkheid hebben, 7 blinde vlekken, en 5 waarheden. De illusies en blinde vlekken zijn bekende kost voor lezers van boeken over psychologie, maar bijzonder nuttig, met mooie voorbeelden en praktische oefeningen. Hij haalt onder andere wetenschappelijk onderzoek aan waaruit blijkt dat onze hersenen ontworpen zijn om meer aandacht te geven aan negatieve ervaringen. Nuttig in de oertijd, beetje minder handig in de moderne tijd. Leuk is het voorbeeld waarom het nutteloos is om te veel waarde te hechten aan wat een ander van je vindt. Een man en zijn jonge zoon zijn met hun ezel op weg naar de markt. De zoon laat uit respect zijn vader op de ezel rijden. ‘Wat een wrede vader. Kijk dat jongetje lijden!’. Ze ruilen. ‘Kijk wat een brutale jongen. Hij laat zijn oude vader lopen.’ Ze klimmen beiden op de ezel. ‘Kijk wat een wrede familie, die arme ezel!’. Ze dragen de ezel naar de markt. ‘Kijk wat een idioten. Wegwezen!’.
De 5 waarheden zijn anders, meer spiritueel. Ik was echt gegrepen door zijn hoofdstuk over Dood, waar natuurlijk zijn ervaringen met het overlijden van zijn zoon Ali centraal staan, maar dat ons ook de vraag stelt waarom we zo verschrikkelijk ongelukkig worden van de dood, terwijl je natuurlijk moet verwachten dat iedereen een keer overlijdt. Geniet van het leven, en probeer niet de dood onder controle te krijgen. Minder gecharmeerd was ik door zijn hoofdstuk over Ontwerp, waarin hij stelt te kunnen bewijzen dat er wel Een Grote Ontwerper (een God, of hoe je het wilt noemen) moet zijn, want dat de kans dat we toevallig zo ‘precies goed’ geworden zijn als we zijn, wel oneindig klein is. Zelf als agnost kon ik mij niet vinden in die redenatie, maar ik begrijp wel dat deze veronderstelling troost biedt als je ervan uitgaat dat je overleden dierbaren bij deze Ontwerper zijn.
Het boek is erg prettig om te lezen, met tips die worden uitgelicht, een duidelijke structuur, goede illustraties en korte nuttige oefeningen. Daarbij is het heel persoonlijk geschreven, met veel eigen ervaringen en vooral veel verwijzingen naar zijn overleden zoon Ali. Deze combinatie van data en gevoel maakt het boek heel bijzonder.
Mo Gawdat is inmiddels weg bij Google en is de beweging OneBillionHappy begonnen. Die beweging is net zo simpel als zijn geluksformule: Stap 1: maak gelukkig worden je prioriteit. Stap 2: lees het boek. Stap 3: vertel 2 mensen over hoe je gelukkig wordt, en die dat ook weer aan 2 mensen moeten uitleggen, enzovoorts. Een kettingreactie. Mooi idee, en ook goed voor de verkoop van zijn boek. Maar daar zal het niet om begonnen zijn. Of toch? Daar gaan mijn negatief ontworpen hersenen weer…
Over Elly Stroo Cloeck
Elly Stroo Cloeck is project- en interim-manager op het gebied van Finance, Internal Audit en Risk Management. Daarnaast schrijft ze recensies en samenvattingen van managementboeken.
