Spyker

Robert van den Oever en Maarten van der Pas reconstrueren in 'Spyker' de heroprichting van dit stukje Hollands glorie in het jaar 2000. Hoewel investeerder Victor Muller de motor is achter de wederopstanding van Spyker, wordt deze door de auteurs in mijn ogen met weinig respect behandeld. De auteurs beschrijven Muller wel als een fenomeen en een charmante topverkoper met doorzettingsvermogen. Maar volgens de auteurs is hij vooral een kunstenaar in het overleven. Iemand die zijn succes vooral te danken heeft aan zijn charisma en blufpoker.

Hierdoor ontstaat er in 'Spyker' een beeld van een ondernemer die zichzelf ziet als belangrijkste en machtigste persoon met bijzondere talenten en alleen nog maar in zijn eigen ideeën gelooft. Een ondernemer die de realiteit volledig uit het oog verloren heeft.

Maar het wordt nog erger. Volgens de auteurs sjoemelt Muller met de cijfers van Spyker, ondanks een notering aan de Amsterdamse effectenbeurs. Het blijkt onduidelijk hoeveel auto's Spyker exact bouwt en aan wie hij deze daadwerkelijk verkoopt. Hoewel de targets niet gehaald worden, blijken auto's toch weer van dealers te zijn teruggekocht. Kenmerkend is dat al vanaf de heroprichting van Spyker er vrijwel een constante strijd om de macht heerst.

Er gaat geen week voorbij zonder een of andere ruzie tussen oprichters, investeerders en bestuurders. Hierdoor verkeert Victor Muller in een constante zoektocht naar nieuwe investeerders. Zijn daadwerkelijke taak als autofabrikant lijkt hierdoor telkens naar de achtergrond te verdwijnen. En het moet gezegd. Het lukt Muller telkens opnieuw om nieuwe investeerders bereid te vinden om geld in zijn bedrijf te stoppen. Dat dit volgens de auteurs Muller voornamelijk lukt dankzij zijn old boys netwerk en bluf, zal mij een zorg zijn. Het resultaat is datgene wat telt. De wet wordt door Muller toch niet overtreden? Hij stelt alles in het werk om zijn bedrijf te laten overleven.

Een strategische zet van Muller om uitstel van executie van zijn bedrijf te realiseren is de aankoop van een Formule 1-team. Terwijl de miljoenen er constant ingepompt worden alsof Spyker een lekke benzinetank heeft, blijft u zich constant afvragen hoe lang dit goed kan blijven gaan. Ook hieruit blijkt dat er eigenlijk geen weg meer terug is en begint Spyker enigszins op een Betuwelijn te lijken. Maar u kunt zich ook afvragen of we hier niet te maken hebben met een entrepreneur met doorzettingsvermogen die gelooft in zijn product.

De geschiedenis leert ons dat Spyker nog steeds bestaat ondanks het voortdurende geldgebrek en de tegenvallende resultaten waarmee Muller te maken kreeg. Sterker nog. Na het verschijnen van dit boek nam dwerg Spyker de reus Saab over. Jaren geleden bemoeide Muller zich met een student die in een Gelderse schuur knutselde aan een prototype van een sportwagen luisterend naar de naam Silvestris. Het produceren van een Nederlandse auto was sinds het DAF-tijdperk niet meer voorgekomen. Muller volgde zijn droom en zorgde ervoor dat Nederland uiteindelijk onder de naam Spyker weer een automerk voortbracht.

Spyker moest en zou de Nederlandse Ferrari worden volgens Muller. En ook hier blijkt Muller gevoel te hebben van timing en marketing. Aangezien we destijds leefden in de wereld van een groeiend aantal miljonairs en dat het ontvangen van bonussen nog niet besmet was. Tevens was het begrip 'Balkenendenorm' nog niet in de Dikke van Dale opgenomen. Naast de 4x4 was een sportwagen een gewild object. En hier speelde Muller handig op in door gas te blijven geven met Spyker.

Van den Oever en van der Pas zijn er in geslaagd een goed portret neer te zetten van Muller door zeer gedetailleerd het Spyker-deel uit zijn leven te beschrijven. Ondanks deze gedetailleerdheid lijkt het verhaal te bestaan uit losstaande delen met enkele doublures. Maar de kracht zit 'm vaak in de herhaling, moet u maar denken. Conclusie is dat 'Spyker' een boek is dat iedere manager die geïnteresseerd is Nederlands entrepreneurs met doorzettingsvermogen gelezen moet hebben.