Metamorfose geeft inzicht in de ingrijpende veranderingen in de wereld waarin we leven. De eeuwenoude strijd om de macht heeft een radicaal andere wending genomen met veel onverwachte gebeurtenissen tot gevolg. Oorzaak: de opkomst van informatietechnologie waardoor zeer velen over geavanceerde kennis en apparatuur beschikken. 100 jaar geleden was de stoommachine in handen van enkelen, nu is internet en iPhone binnen bereik van miljarden mensen. Gevolg: power-to-the-people. De burger die consument, werker, kiezer en lid is van gezin en maatschappij, eist meer zeggenschap om zelf inhoud te geven aan zijn bestaan. Tegelijkertijd verandert de maatschappelijke orde. Wie is in staat om de toekomstige welvaart op zijn merites te beoordelen? Velen accepteren wel de verwachting dat in 2025 de helft van de nu bestaande banen is verdwenen, maar onderschrijven niet de prognose dat er in 2025 nog meer banen zijn bijgekomen.
Wie meer wil weten over deze ontwikkelingen kan in dit boek lezen dat de digitale metamorfose in veel sectoren op overeenkomstige wijze plaatsvindt. Het is een verrassende waarneming dat ingrijpende veranderingen in de markt van verkeer en vervoer enerzijds en van energie anderzijds veel verwantschap vertonen. Ook de wijze waarop onze gezondheidszorg en onze veiligheid zich ontwikkelen, vertonen sterke parallellen. Onverwacht is ook de constatering dat de digitale assistent van wie op zoek is naar werk, tot op grote hoogte dezelfde is als het computerprogramma dat de consument kan gebruiken om de producten te kopen die het beste bij hem passen. Beslissingen met betrekking tot geld verdienen en geld besteden worden dankzij de opkomst van kunstmatige intelligentie steeds meer op elkaar afgestemd. In ‘Metamorfose' laten we zien dat de mens in toenemende mate zelf in staat is om nieuwe welvaart te creëren. Daarnaast wordt de economische ontwikkeling gestimuleerd door het gebruik van de enorme hoeveelheid ‘big data' waardoor het mogelijk is om het verkeer veiliger, de energie goedkoper, de gezondheidszorg beter en de criminaliteitsbestrijding slimmer te maken.
Metamorfose beschrijft hoe we ons kunnen voorbereiden op ongewenste situaties. De vooruitzichten voor het rendement van ons pensioenvermogen zijn slecht. Deflatie ligt op de loer. Producten die onder invloed staan van digitale ontwikkelingen, worden steeds goedkoper. Voorbeelden zijn zonne-energie, elektrische auto's, 3D- geprinte woningen, computersystemen en medische zorg. Hierop is de wereldeconomie niet voorbereid. Ook vragen we aandacht voor de rekenmodellen van de grootste financiële instellingen die de efficiëntie van de kapitaalmarkt verminderen. We concluderen dan ook dat de internationale kapitaalmarkt een te zwakke basis is om de werkenden in ons land een welvaartsvast pensioen in het vooruitzicht te stellen. Het logische alternatief is: breng de pensioenvermogens weer naar Nederland en beleg deze in de ontwikkeling van de nationale welvaart.
Alleen al de retorische vraag op welke wijze € 800 miljard pensioenvermogen op een rendabele manier in de Nederlandse economie kan worden geïnvesteerd, leidt tot meer onderzoek naar de nieuwe pijlers van economische groei. Dat is uitermate wenselijk omdat de macro-economische modellen van de vorige eeuw niet kunnen verklaren waarom er niet meer welvaart is in een tijd waarin geld goedkoop is (de rente is laag), de arbeidsmarkt zeer ruim (werkloosheid is hoog) en veel nieuwe producten op de markt kunnen worden gebracht (digitale producten worden steeds goedkoper). Strategische perspectieven op de nieuwe welvaart komen er voor in de plaats. Metamorfose opent deze discussie.
Prof. dr. Wim de Ridder is directeur van Futures Studies, adviseurs op het gebied van langetermijnstrategie. Van 2002-2015 was hij hoogleraar Toekomstonderzoek aan de Universiteit Twente. Zijn in 2014 verschenen boek De ontdekking van de toekomst haalde de shortlist met de vijf beste managementboeken die in dat jaar in Nederland zijn verschenen. Wim de Ridder schreef Metamorfose.
Over Wim de Ridder
Wim de Ridder (1945) is futuroloog en sinds 2002 hoogleraar Toekomstverkenning en Toekomstonderzoek aan de Universiteit Twente. Sinds 2007 is hij directeur van Futures Studies & Management Consultancy BV, een onderneming die zich richt op langetermijnverkenning en strategische adviezen. De Ridder verzorgt lezingen en heeft een groot aantal publicaties op zijn naam staan. Zijn laatste boek, Vooruitzien is regeren, Leiderschap in innovatie, met prof. dr. ir. A.J. Berkhout, verscheen in september 2008.