Voor mij gaat de werking en het plezier van coaching terug naar de ontmoeting van angst met liefde. Het eerste waar we ons van bewust zijn, is meestal angst. Denk aan vrees voor te nemen beslissingen. Maar ook overmoed en hybris kun je zien als producten van angst. En gierigheid en excessen zijn antwoorden op de vrees om niet genoeg over te hebben of de eigen positie te verliezen. Onder de doelen van een coachingsopdracht zit vaak ook angst. Bovendien ben ik zelf als coach ook regelmatig angstig, weifelend, en slecht toegerust bij de start van een opdracht.
Beschermengel
Maar wat keer op keer zo mooi is in coachingsgesprekken, is hoe die angst langzaam als sneeuw voor de zon verdwijnt, als je erover kunt praten. Als je angst afpelt of afwacht wat er nog meer tevoorschijn komt, dan blijkt angst vaak een hele liefdevolle interne raadgever, een soort beschermengel die iedereen in huis heeft. Coaching bestaat vaak uit het woord geven aan deze andere, in eerste instantie zwakkere stem.
Onzekerheden
Met dit boek probeer ik verslag te doen van wat ik in 25 jaar heb geleerd bij het coachen van leiders. Hoe vaak heb ik niet tegen mezelf gezegd dat ik de liefde die ik voor mijn cliënten kan voelen, ook moet uitdragen. En dat ik me niet zo druk moet maken over wat er daarna zal gebeuren, want dat gaat buiten mij om en is volkomen onvoorspelbaar. Bij dit werk heb ik altijd last gehad van twijfels en onzekerheden. Ik heb gemerkt dat ik professioneel het slechtst presteerde, als ik die gevoelens niet had, omdat ik dan te stellig en overtuigd werd van mijn aanpak.
Geschenk
Liefde boven angst bestaat uit drie delen. Vanuit het thema van vertrouwen (vertrouwen in zowel onszelf als onze coachees) werk ik in deel A toe naar het kernthema: liefde boven angst, dat in deel B aan bod komt. In deel C werk ik vervolgens naar het ontwikkelen van nederigheid in onze praktijk. Als ik het boek zou moeten samenvatten, zou ik schrijven: ontwikkel vertrouwen, en koester liefde in respons op je eigen angsten en die van je coachees. Naarmate je succes of ‘senioriteit’ groeit wordt het daarnaast belangrijker om te oefenen in nederigheid. Dat zou het beste geschenk aan mezelf als coach zijn: voortdurende nederigheid. Alleen dan kan ik erop blijven vertrouwen dat ik een geschenk voor anderen ben.
Later in het boek laat ik zien dat deze liefdevolle inspiraties ook leiden tot hele concrete handelingen. Bijvoorbeeld waar het aankomt op ethische grenzen, het gebruik van psychometrische instrumenten, feedback- en beoordelingsmethodieken, en het kiezen van de eigen rol bij teamcoaching.
Over Erik de Haan
Erik de Haan is van oorsprong fysicus en deed al psychofysisch onderzoek voor zijn PhD in 1994. Erik de Haan leidt het Ashridge Centre for Coaching aan de Hult International Business School in het Verenigd Koninkrijk en is tevens hoogleraar Organisatieontwikkeling aan de Vrije Universiteit in Amsterdam.
