Maar er is ook een andere kijk op de wereld: in ons boek De projectsaboteur gaan we ervan uit dat de mens door persoonlijk belang gedwongen kan zijn om niet zo braaf te zijn. Om niet te deugen. En om te kiezen voor zijn eigen belang in plaats van voor het algemeen belang. Het gaat namelijk niet om de vraag of de mens goed of slecht is. Het gaat erom dat mensen vaak geneigd zijn iets te kiezen op basis van hun persoonlijke belang. Kijk maar eens om je heen: als je door een reorganisatieproject je baan kwijtraakt, heb je dan geen baat bij vertraging of bij falen van dat project? En zou je daar ook niet wat voor willen doen? Per slot van rekening moet je toch ook je hypotheek of de studie van je kinderen kunnen bekostigen.
Kortom: de stelling dat de mensen of geneigd zijn tot het goede of juist tot het kwade is te eenzijdig. Het gaat om de vraag wat gedrag iemand oplevert. Dat belang bepaalt in hoge mate waarom iemand de stap naar (iets) minder correct gedrag wil zetten. Natuurlijk geldt ook hier dat er uitzonderingen zijn. Prof. dr. Muel Kaptein maakt een driedeling. Hij schat dat 1% van de mensen volledig integer is. Daarentegen is 1% verdorven. De rest, 98%, dus bijna iedereen, bepaalt per situatie of er integer wordt gewerkt. Juist, je herkent daar vast wel een paar mensen.
De aanpak van De Projectsaboteur gaat er dan ook van uit dat mensen regelmatig – en misschien wel: vooral - aan hun eigenbelang denken. Dat is minder fraai dan het idee dat alle mensen deugen en daarom wordt er niet graag over gesproken. Maar het is er wel!
Dit boek geeft niet alleen de mensen die projecten saboteren tools, tips en werkwijzen in handen. Het laat ook de andere kant zien. Want als je weet hoe die sabotage in zijn werk gaat, kun je er wat aan doen.
Nee, het is geen kwestie van deugen of niet, het is een kwestie van inspelen op het belang.
Over Dion Kotteman
Dion Kotteman is partner bij Grey Matter Matters, een strategisch adviesbureau voor de overheid.
Hij schrijft vaker een boek (De projectsaboteur, De projectsaboteur en PRINCE2, Ga toch leidinggeven!) en geeft les aan Nyenrode business universiteit. Hij heeft ervaring bij de overheid (onder andere als algemeen directeur van de Audit Dienst Rijk) en bij financiele instellingen zoals de ING.
Over Jeroen Gietema
Jeroen Gietema heeft ruim 35 jaar projectervaring met het uitvoeren, begeleiden en besturen van IT en veranderprojecten. Sinds 1997 werkte hij als zelfstandig professional. Tegenwoordig is hij programmamanager bij een grote financiële instelling.