Succesvol adviseren in de praktijk - De schijf van vijf voor adviseurs

Succesvol adviseren in de praktijk gaat over de vraag: wanneer ben je als adviseur succesvol? Wij richtten ons voor het beantwoorden hiervan vooral op adviseurs in de driehoek Arbeid-Organisatie-Gedrag. Het theoretische gedeelte van het boek zit vol met voorbeelden en wordt gevolgd door actuele thema's en praktische werkvormen.

Hoe houdbaar zijn adviseurs binnen deze driehoek?
In eerste instantie gaat succesvol adviseren over het kennen van jezelf als adviseur: wie ben je, wat weet je, wat kun je, wie ken je en wat wil je? Als je jezelf kent, ken je ook je ontwikkelpotentie en houdbaarheid in een veranderende wereld. Het boek biedt middels de schijf van vijf een model dat hierbij kan helpen. We hebben in het boek onze ervaringen gedeeld, waaronder pijnlijke fouten en blunders. Een belangrijk leermoment daarbij is terug te voeren op de relatie met de klant: je bent als adviseur succesvol als je steeds opnieuw kijkt waar je kunt aansluiten bij de klant en de klantvraag. Alleen dan kun je blijvend van waarde zijn!

De schijf van vijf

De schijf van vijf is een hulpmiddel dat de volgende aspecten belicht:
- Rollen: Welke rol past bij de vraag van de klant.
- Stijlen: De stijl waarmee jij jouw rol als adviseur vervult draait om jouw persoonlijke opvattingen als mens.
- Vaardigheden: Vaardigheden zijn te omschrijven als ‘handelingen of gedrag waarin iemand bedreven is'. Iedere adviesrol vergt andere vaardigheden.
- Competenties: Competenties geven aan hoe je die vaardigheden inzet. En door ervaring en reflectie blijven competenties in ontwikkeling.
- Vertrouwen: Vertrouwen krijgt pas inhoud als je bepaald gedrag vertoont, zoals houden aan afspraken, respect tonen of verwachtingen bespreken.

Als je als adviseur leert spelen met al deze aspecten vergroot je de kans op een succesvol traject.

Een voorbeeld
Opdrachtgever tegen de adviseur: ‘Oh wat fijn, dat je voor ons een beleid duurzame inzetbaarheid wilt opstellen. Ik heb even navraag gedaan bij de OR en een aantal medewerkers. Ze zijn allemaal enthousiast. Mijn collega belt je nog voor een afspraak om nader kennis te maken. Tot snel!'

Er komt een afspraak. De adviseur heeft een veranderkundige aanpak in haar hoofd en veronderstelt dat er draagvlak is. De eerste werkdag wordt ze binnengelaten door de receptioniste. Ze wacht bijna een uur en besluit dan te bellen. De mensen met wie ze had afgesproken zijn niet aanwezig, of ze wil bellen met hun teamleider. Hij zei; ‘tja iedereen is druk'. De adviseur gaat daarom zelfstandig aan de slag met een onderzoek naar de huidige situatie. Gaande het proces krijgt ze een onverwachts een mail van haar opdrachtgever: ‘Hierbij een voorbeeld, beter goed gejat dan slecht bedacht'.

Soms hebben klanten een andere bedoeling, speelt er een ‘vraag achter de vraag' en kloppen rollen, stijlen, vaardigheden of competenties niet meer bij de oorspronkelijke vraag. In dit voorbeeld begreep de organisatie daarom niets van de bevindingen die tussentijds volgden: dat is geen beleid, dat is een adviesrapport! Daarop volgde een gesprek over verwachtingen, maar de relatie met de opdrachtgever was amper te herstellen.

Ontwikkeling is de weg naar houdbaarheid
Om te kunnen blijven afstemmen heeft de adviseur de taak zich blijvend te ontwikkelen. Op die manier worden alle onderdelen uit de schijf van vijf bereikbaar met leuker en meer succesvol werk tot gevolg: ‘je bent succesvol als je waarde toevoegt voor de klant.'

Cecile de Roos (1970) is zelfstandig adviseur, docent en arbeids- en organisatiedeskundige. Zij adviseert organisaties bij duurzame inzetbaarheid, organisatievraagstukken en psychosociale arbeidsbelasting. Edith Groenendaal (1974) werkt als zelfstandig arbeids- en organisatieadviseur en veiligheidskundige. Ze zijn de auteurs van Succesvol adviseren in de praktijk - De schijf van vijf voor adviseurs.