Progressiegesprekken - De intentie om betekenisvolle progressie te boeken

Gesprekken waarin je je verbonden voelde met je gesprekspartner. Gesprekken waarin je er helemaal achter stond wat je zei en wat je deed en waarin je je competent voelde. Ik herinner me een aantal van dergelijke gesprekken. Het zijn de gesprekken die me inspireerden om kleine of grotere dingen te verbeteren in mijn leven. De eerste gesprekken met Coert Visser, nu zo’n zeventien jaar geleden, hebben me destijds bijvoorbeeld geïnspireerd om een nieuwe richting op te slaan in mijn werk en na 10 jaar ontslag te nemen bij PricewaterhouseCoopers. De vele gesprekken die wij in de loop der jaren voerden, hebben geleid tot een goed lopende trainings- en adviespraktijk en tot de Progressiegerichte Aanpak.

Stagnatiegesprekken

Maar ik herinner me ook heel veel slechte gesprekken die ik in de loop van mijn leven heb gevoerd en heb meegemaakt. Van die gesprekken waarin de problemen steeds groter werden. Gesprekken waarin er totaal geen sprake was van verbondenheid. Toen ik in 1996 bijvoorbeeld voor het eerst een coach kreeg, ervoer ik hoeveel impact slecht gevoerde gesprekken kunnen hebben. De coach reikte me allerlei problemen aan, waarvan ik me totaal niet bewust was dat ik ze zou hebben. Door de instrumenten die hij inzette en de aanpak die hij volgde, voelde ik me steeds minder competent worden. Ik herinner me dat ik een keer na een dergelijke coachingssessie, mijn auto vol vooruit tegen een paaltje knalde omdat ik vergat hem in z’n achteruit te zetten.

Slechte gesprekken hebben misschien nog wel een grotere negatieve impact op mensen, dan goede gesprekken mensen vooruithelpen. De meesten van ons zijn immers gevoeliger voor het negatieve en het negatieve heeft ook een sterkere invloed op mensen, dan het positieve. Het is daarom wat mij betreft veel waard om Progressiegesprekken te voeren, in plaats van stagnatiegesprekken.

Instrumenten die schade berokkenen

Mensen hebben verschillende leerstijlen. Het is goed als docenten en trainers hun lesstijl matchen met de leerstijl van de student, want dat leidt tot betere leeropbrengsten. Dat is wat veel mensen geloven, maar het klopt niet.

De MBTI is een goede beschrijving van verschillende type personen en als mensen elkaars persoonlijkheidstype kennen leidt dat tot meer begrip en betere samenwerking. Ook dat is iets wat veel mensen geloven, maar het klopt niet.

Dit zijn maar twee voorbeelden van instrumenten die veelvuldig worden gebruikt, terwijl er wetenschappelijk bewijs is dat ze niet werken en niet kloppen. Instrumenten inzetten die niet deugen kost veel geld en leidt tot persoonlijke schade.

Evidence based werken

Maar het is best moeilijk om te weten of een instrument dat je inzet gebaseerd is op solide wetenschap. Of er bewijs is dat het instrument doet wat het zegt te doen en oplevert wat het belooft.

Met het boek Progressiegesprekken wordt evidence based werken je gemakkelijker gemaakt. Zodat je gesprekken kunt voeren waarmee je daadwerkelijk vooruitkomt. Of je nu leidinggevende, coach, collega, ouder, docent of student bent. Ik heb dit boek geschreven voor mensen die houden van een makkelijke schrijfstijl met praktische voorbeelden en voor mensen die zelf niet zoveel tijd hebben om wetenschappelijke onderzoeksartikelen op het gebied van psychologie bij te houden.

In dit boek breng ik een aantal deugdelijke wetenschappelijke domeinen met elkaar in verband; de belangrijkste wetenschappelijke pijlers van het boek zijn de zelfdeterminatietheorie, de groeimindsettheorie en de theorie van deliberate practice. Ik breng die domeinen op zo’n manier met elkaar in verband dat er een samenhangende praktische aanpak ontstaat.

Dingen zeggen en doen die werken

Ouders kunnen met dit boek een opvoedaanpak gaan volgen zodat hun kinderen psychologisch gezond opgroeien, meehelpen in het huishouden, hun huiswerk doen en zich ontwikkelen tot zelfredzame volwassenen. Leidinggevenden kunnen met dit boek een stijl van leidinggeven ontwikkelen waarmee medewerkers een hoge kwaliteit van motivatie voor hun werk krijgen. Coaches kunnen met dit boek hun cliënten zo helpen dat ze vooruitkomen met wat ze belangrijk of interessant vinden. Studenten kunnen met dit boek een manier van oefenen leren kennen waarmee ze daadwerkelijk beter worden. En organisaties kunnen met dit boek werkcontextbeleid ontwerpen dat oplevert wat het moet opleveren. Progressiegerichte lesbezoeken bijvoorbeeld. Of een eenvoudig systeem van Progressiegesprekken in plaats van te tobben met een niet werkend systeem van beoordelingsgesprekken.

Gwenda Schlundt Bodien is medeontwikkelaar van de progressiegerichte aanpak en medeoprichter van NOAM. Ze is de auteur van Progressiegesprekken en verschillende andere boeken.