Arbeidsovereenkomst en arbeidsverhoudingen in het IPR
Paperback Nederlands 2020 1e druk 9789462907751Samenvatting
In dit deel van de Praktijkreeks IPR staat de individuele arbeidsovereenkomst centraal. Aan de orde komen internationale geschillen tussen werkgevers en werknemers, zoals ambassadepersoneel, grensarbeiders, zeevarenden, werknemers in de luchtvaartsector en de transportsector, gedetacheerde werknemers en werknemers bij een onderneming die overgaat in andere handen.
In de regel gaat het daarbij om loonvorderingen of de ontbinding van de arbeidsovereenkomst. Voor de arbeidsovereenkomst kent het Nederlandse IPR bijzondere regelingen voor de internationale bevoegdheid in de EEXVerordening II (Brussel Ibis) en in het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering. Voor de vraag naar het toepasselijke recht gelden in hoofdzaak de bijzondere conflictregels van de Rome IVerordening.
Soms zal rekening moeten worden gehouden met eenvormig of geharmoniseerd privaatrecht of met de arbeidsvoorwaarden van een ander land. Onderwerpen die de verhoudingen tussen werknemersen werkgeversorganisaties raken, zoals de internationale staking of boycot en de naleving van cao’s, worden in beginsel bestreken door IPRregels inzake
onrechtmatige daad.
Ook meer algemene kwesties worden behandeld, zoals de immuniteit van staten, het
leerstuk van de voorrangsregels en de regels inzake het vrij verkeer in de Europese Unie, en terloops wordt ingegaan op het internationale erkenningsen executierecht. De rechtspraak in dit boek bepaalt en illustreert de rechtspraktijk.
Over de reeks
De boeken in de Praktijkreeks IPR beogen een over zichtelijke behandeling te geven van diverse onderwerpen van inter nationaal privaat recht. Elk onder werp van IPR wordt in de afzonderlijke delen besproken aan de hand van de drie vragen van IPR: naar de rechtsmacht van de Nederlandse rechter, het toepasselijke recht op de rechts verhouding, en de
erkenning en ten uitvoerlegging van vreemde vonnissen. Gestreefd wordt naar een geïnte greerde behandeling van de ge noemde vragen van formeel en materieel IPR. De afzonderlijke delen van de Praktijk reeks IPR vormen tezamen een losdelig handboek op het terrein van het Nederlandse inter nationaal privaatrecht.
Specificaties
Lezersrecensies
Inhoudsopgave
1 Het Nederlandse internationaal bevoegdheidsrecht: EEXVerordening
II, EEX-Verdrag en Lugano Verdrag van 2007 25
1.1 EEX-Verordening II, EEX-Verdrag en Lugano Verdrag van 2007: Algemeen 25
1.2 Uitlegging van de EEX-Verordening II 27
1.3 Verhouding EEX-Verordening II tot andere, Europese en internationale regelingen 32
1.4 Verhouding EEX-Verordening II en van de verdragen tot het Nederlandse commune internationaal bevoegdheidsrecht 34
1.5 Materieel toepassingsgebied van de EEX-Verordening II 35
1.6 Formeel toepassingsgebied van de EEX-Verordening II 39
1.7 Overgangsbepalingen van de EEX-Verordening II 43
2 De bevoegdheidsregeling van de EEX-Verordening II: algemeen 45
2.1 Algemeen 45
2.2 Ambtshalve onbevoegdverklaring, toetsing bij verstek en aanhouden uitspraak, artikel 27, 28 en 29 EEX-Verordening II 47
2.3 Het forum rei, de hoofdregel, artikel 4 EEX-Verordening II 49
2.4 De alternatieve (bijzondere) bevoegdheidsregels, artikel 7 t/m 9 EEX-Verordening II, algemeen 51
2.5 Bevoegdheid ten aanzien van verbintenissen uit overeenkomst, artikel 7 sub 1: De overeenkomst tot het verrichten van diensten, de collectieve arbeidsovereenkomst en de overnameovereenkomst 52
2.6 Bevoegdheid ten aanzien van verbintenissen uit onrechtmatige daad, artikel 7 sub 2: In het bijzonder de collectieve actie of staking 58
2.7 Bevoegdheid van de rechter van de plaats van het filiaal, artikel 7 sub 5 EEX-Verordening II 64
2.8 Meer dan één verweerder, de eis in vrijwaring, de eisen tot voeging en tussenkomst en de reconventionele vorderingen, artikel 8 EEX-Verordening II 65
2.9 (Stilzwijgende) forumkeuze, artikel 25 en 26 EEXVerordening II 74
2.10 Aanhangigheid en samenhang, de artikelen 29 t/m 34 EEXVerordening II 81
2.11 Voorlopige en bewarende maatregelen en kort geding, artikel
35 EEX-Verordening II 88
3 Bevoegdheid voor individuele verbintenissen uit arbeidsovereenkomst, artikel 20 tot en met 23, afdeling 5,
EEX-Verordening II 101
3.1 Algemeen en voorgeschiedenis 101
3.2 Toepasselijkheid en uitlegging van de bevoegdheidsregels in artikel 21, 22 en 23, artikel 20 lid 1 en lid 2 EEX-Verordening II 103
3.3 De vorderingen van de werknemer jegens de werkgever, artikel
21 EEX-Verordening II 112
3.4 De gerechten van de woonplaats van de werkgever, artikel 21 lid 1 onder a EEX-Verordening II 113
3.5 Het gerecht van een andere lidstaat, artikel 21 lid 1 onder b EEX-Verordening II 115
3.6 Het gerecht van de plaats waar of van waaruit de werknemer gewoonlijk werkt of gewerkt heeft, artikel 21 lid 1 onder b sub i EEX-Verordening II 115
3.7 Transportsector, zeevervoer en luchtvaartsector, artikel 21 lid 1 onder b sub i EEX Verordening II 122
3.8 ‘De werknemer die zijn arbeid tijdelijk in een ander land verricht’, artikel 21 lid 1 onder b sub i EEX-Verordening II 129
3.9 De vestiging die de werknemer in dienst heeft genomen, artikel
21 lid 1 onder b sub ii EEX-Verordening II 130
3.10 De werkgever die geen woonplaats heeft op het grondgebied van een lidstaat, artikel 21 lid 2 EEX-Verordening II 132
3.11 De vorderingen van de werkgever jegens de werknemer, artikel 22 lid 1 EEX- Verordening II 133
3.12 De tegenvordering, artikel 22 lid 2 EEX-Verordening II 136
3.13 Voorwaarden voor forumkeuze bij arbeidsovereenkomsten, artikel 23 jo. artikel 25 EEX-Verordening II 137
3.14 De stilzwijgende forumkeuze, artikel 26 EEX-Verordening II 140
14 Arbeidsovereenkomst en arbeidsverhoudingen in het IPR 4 Bevoegdheid buiten EU-regeling of verdrag: Afdeling 1 Rv 143
4.1 Het Nederlandse commune internationaal bevoegdheidsrecht: Algemeen 143
4.2 Ambtshalve toetsing en exceptie van onbevoegdheid, artikel 9 onder a en 11 Rv 145
4.3 Voorrang EU-regelingen en verdragen, artikel 1 Rv 147
4.4 Forum rei, voor dagvaardingsprocedures, artikel 2 Rv 148
4.5 Verzoekschriftprocedures, artikel 3 Rv 150
4.6 Extra (aanvullende) gronden voor rechtsmacht, artikel 6 en 6a Rv 150
4.7 Extra gronden voor rechtsmacht voor internationale arbeidsovereenkomsten, artikel 6 onder b Rv 151
4.8 Extra rechtsmachtgrond voor internationale arbeidsovereenkomsten met gedetacheerde werknemers, artikel 6 onder c Rv 152
4.9 Extra gronden voor rechtsmacht inzake onrechtmatige daad, artikel 6 onder e Rv 155
4.10 Pluraliteit van verweerders, vorderingen in reconventie, en tot vrijwaring, voeging of tussenkomst, artikel 7 Rv 155
4.11 Forum arresti, artikel 10 Rv jo. 767 Rv 157
4.12 (Stilzwijgende) forumkeuze, artikel 8 en artikel 9 onder a Rv 159
4.13 Voorlopige en bewarende maatregelen, en kort geding, artikel 13 Rv 162
4.14 Uitzonderingen en bijzondere aanvullingen op de rechtsmachtgronden 163
4.15 Immuniteit van jurisdictie (vreemde staten en internationale organisaties) 164
4.16 Forum necessitatis, artikel 9 onder b en c Rv 168
4.17 Litispendentie, artikel 12 Rv 170
4.18 Forum non conveniens 172
5 Het Nederlandse conflictenrecht inzake individuele arbeidsovereenkomsten en internationale arbeidsverhoudingen: algemeen 175
5.1 Bronnen en aard van het Nederlandse conflictenrecht: verordeningen, verdragen, richtlijnen, wetten en ongeschreven recht 175
5.2 Eenvormig en geharmoniseerd privaatrecht 178
5.3 De processuele behandeling van het conflictenrecht en van het buitenlandse recht, artikel 10:2 BW, artikel 30 lid 1 sub i Rome IVerordening en de verklaring bij de Rome II-Verordening 181
5.4 Inlichtingen over buitenlands recht, artikel 67 Rv 182
5.5 Staat met een meervoudig rechtsstelsel en ‘intrakoninkrijksgevallen’ 182
5.6 Tijdsproblemen, ‘Statutenwechsel’ en overgangsrecht 184
6 Rome I: algemeen 185
6.1 Inleiding 185
6.2 Verhouding tot andere nationale en internationale regelingen, de artikelen 23 t/m 25 Rome I-Verordening 186
6.3 Formeel toepassingsgebied, artikel 2 Rome I-Verordening 187
6.4 Materieel toepassingsgebied, artikel 1 Rome I-Verordening 187
6.5 Temporeel toepassingsgebied, artikel 28 Rome I-Verordening 190
6.6 Uitlegging 191
6.7 Algemene karakterisering, structuur en kern van de verwijzingsregeling 192
6.8 Het door partijen gekozen recht, artikel 3 Rome I-Verordening 193
6.9 Het objectief toepasselijke recht, ingevolge artikel 4 Rome IVerordening 197
6.10 Gemeenschappelijke conflictregels voor bijzondere onderwerpen: rechtsgeldigheid en bewijs, de artikelen 10, 11 en 18 Rome I-Verordening 200
6.11 Gemeenschappelijke conflictregels voor andere onderwerpen: cessie, subrogatie, hoofdelijke schuldenaars, verrekening en handelingsonbekwaamheid en -onbevoegdheid, artikel 13 t/m 17 Rome I-Verordening 201
6.12 Onderwerpen die worden bestreken door het toepasselijke recht, artikel 12 Rome I-Verordening 202
6.13 ‘Recht van een land’ dat van toepassing is, artikel 20 en 22 Rome I-Verordening 203
7 Rome I: artikel 8 Rome I-Verordening inzake individuele arbeidsovereenkomsten 205
7.1 Inleiding 205
7.2 De verwijzingsregeling inzake individuele arbeidsovereenkomsten: Algemeen 206
7.3 De reikwijdte van artikel 8 Rome I-Verordening: de internationale ‘individuele arbeidsovereenkomst’ 207
7.4 De rechtskeuze in artikel 8 lid 1 jo. artikel 3 Rome IVerordening 209
7.5 ‘Bepalingen van het objectief toepasselijke recht waarvan niet bij overeenkomst kan worden afgeweken’, artikel 8 lid 1 Rome I-Verordening 213
16 Arbeidsovereenkomst en arbeidsverhoudingen in het IPR 7.6 Het recht van het land waar of, bij gebreke daarvan, van waaruit de werknemer gewoonlijk zijn arbeid verricht, artikel 8 lid 2 Rome I-Verordening 219
7.7 Het recht van het land waar of, bij gebreke daarvan, van waaruit de werknemer gewoonlijk zijn arbeid verricht, artikel 8 lid 2 en de ‘mobiele beroepen’ 223
7.8 Het land waar de arbeid gewoonlijk wordt verricht wordt niet geacht te zijn gewijzigd wanneer de werknemer zijn arbeid ‘tijdelijk in een ander land verricht’, artikel 8 lid 2, tweede zin, Rome I-Verordening 229
7.8 Het recht van het land waar zich de vestiging bevindt die de werknemer in dienst heeft genomen, artikel 8 lid 3 Rome IVerordening 232
7.9 Een (‘kennelijk’) nauwer betrokken land, artikel 8 lid 4 Rome IVerordening 234
8 Artikel 6 EVO en ongeschreven conflictenrecht inzake individuele arbeidsovereenkomsten 239
8.1 Algemeen 239
8.2 Het toepasselijke recht op de arbeidsovereenkomst, artikel 6 EVO 240
8.3 Ongeschreven Nederlands commune conflictenrecht inzake de individuele arbeidsovereenkomst 244
9 Overgang van onderneming 247
9.1 Inleiding en algemene achtergrond 247
9.2 De (materiële) reikwijdte van de Richtlijn overgang van onderneming 249
9.3 Gevolgen van de richtlijn voor de individuele arbeidsovereenkomst, de werknemersbescherming in artikel 3 en 4 van de richtlijn 253
9.4 De (territoriale) reikwijdte van de Richtlijn overgang van onderneming, interne en internationale gevallen 256
9.5 Gevolgen van de toepasselijkheid van de richtlijn voor de vordering van de werknemer, naar Nederlands internationaal privaatrecht 257
10 Detachering van werknemers 267
10.1 Inleiding 267
10.2 De reikwijdte van de Detacheringsrichtlijn (Richtlijn 96/71/EG en Herzieningsrichtlijn), de artikelen 1 en 2 271
10.3 Arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden van de lidstaat waar het werk wordt uitgevoerd, ingevolge artikel 3, en de artikelen 4 t/m 6 (herziene) Detacheringsrichtlijn 279
10.4 Tot slot: de status van de arbeidsvoorwaarden- en omstandigheden in artikel 3 (herziene) Detacheringsrichtlijn 292
11 Rome II: het toepasselijke recht inzake internationale onrechtmatige daad, in het bijzonder de staking, en andere niet-contractuele verbintenissen 295
11.1 Inleiding 295
11.2 De hoofdregel inzake onrechtmatige daad, artikel 4 Rome IIVerordening 298
11.3 De conflictregel inzake collectieve actie bij arbeidsconflicten, artikel 9 Rome II-Verordening 301
11.4 De rechtskeuzebevoegdheid, artikel 14 Rome II-Verordening 308
12 Bepalingen van bijzonder dwingend recht, openbare orde en het vrij verkeer in de Europese Unie 311
12.1 Inleiding 311
12.2 Bepalingen van bijzonder dwingend recht, artikel 9 Rome IVerordening, artikel 16 Rome II Verordening, en artikel 7 EVO 311
12.3 Openbare orde van het land van de rechter, artikel 21 Rome IVerordening (art. 16 EVO) en artikel 26 Rome II-Verordening 325
12.4 Het vrij verkeer in de Europese Unie 328
Verdrags-, verordenings-, richtlijn- en wetsartikelenregister 333
Trefwoordenregister 351
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan