Over Robby Roks
Robby Roks is universitair docent criminologie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
Nina Holvast,
J. Jansen,
Robby Roks,
J.S. Nan
e.a.
Beelden van geweld
Een mixed-methods onderzoek naar geweld en agressie tegen journalisten
Paperback Nederlands 2023 1e druk 9789462128071Verwachte levertijd ongeveer 6 werkdagen
Samenvatting
Voor een behoorlijk aantal journalisten geldt dat zij de voorbije jaren en op verschillende manieren zijn geconfronteerd met gewelddadig of agressief gedrag jegens hun beroepsgroep. Dat is problematisch, want in een democratische rechtsstaat is vrije nieuwsgaring van cruciaal belang en dienen journalisten hun werk in vrijheid en in veiligheid te kunnen doen. Dat dreigt in het geding te komen als journalisten om zich heen een toegenomen dreiging van geweld tegen de journalistiek ervaren. Om die reden krijgt geweld tegen journalisten al langere tijd nationale en internationale aandacht van diverse organisaties.
In de Tweede Kamer is door toenmalig minister van Justitie en Veiligheid Grapperhaus een onderzoek toegezegd naar de mate waarin de “positie van journalisten [...] kwetsbaarder is geworden.” Het onderhavige onderzoek betreft dit toegezegde onderzoek, uitgevoerd in opdracht van het WODC. Onderzocht zijn drie hoofdvragen. Wat is de aard en omvang van ervaren en waargenomen geweld tegen journalisten in Nederland en in hoeverre is dit over de afgelopen 10 jaar veranderd? Welke daders en slachtoffers kunnen er ten aanzien van de verschillende vormen van geweld tegen journalisten worden onderscheiden? En welke beleidsinterventies zouden effectief kunnen zijn in het terugdringen van of het optreden tegen geweld tegen journalisten en in hoeverre kan het zinvol zijn om in dit kader het taakstrafverbod uit te breiden?
In dit onderzoek zijn verschillende onderzoeksmethoden gecombineerd, om een adequaat beeld te kunnen schetsen van de aard en omvang van het probleem.
Het rapport wordt afgesloten met de bespreking van mogelijke beleidsinterventies en een vijftal concrete aanbevelingen.
Specificaties
ISBN13:9789462128071
Taal:Nederlands
Bindwijze:paperback
Aantal pagina's:158
Uitgever:Boom Juridische Uitgevers
Druk:1
Verschijningsdatum:31-3-2023
Hoofdrubriek:Juridisch
Jongbloed:Strafrecht - Criminologie
Lezersrecensies
Wees de eerste die een lezersrecensie schrijft!
Inhoudsopgave
Voorwoord 5
1 Inleiding 9
1.1 Aanleiding en achtergrond 9
1.2 Probleemstelling en onderzoeksvragen 11
1.2.1 Uitgangspunten van dit onderzoek 11
1.2.2 Onderzoeksvragen 12
1.3 Relevante maatschappelijke ontwikkelingen 14
1.3.1 Opkomst van online journalistiek en sociale media 14
1.3.2 Tanend vertrouwen in gezagsdragers en de overheid 15
1.4 Methoden van onderzoek 17
1.4.1 Literatuur- en landenstudie 18
1.4.2 Analyse van Pers Veilig-meldingen en strafzaken van geweld tegen journalisten 18
1.4.3 Analyse van mediaberichten en tweets 18
1.4.4 Diepte-interviews met journalisten 19
1.4.5 Expertmeeting 19
2 Beelden uit bestaand nationaal en internationaal onderzoek 21
2.1 Journalistiek: definitiekwesties 21
2.2 Wereldwijde en Europese Institutionele aandacht voor geweld tegen journalisten 23
2.3 Internationaal onderzoek 24
2.4 Onderzoek naar geweld in Nederland 31
2.5 Conclusie 35
3 Het geregistreerde beeld van geweld tegen journalisten 39
3.1 De omvang en ontwikkeling van geweld tegen journalisten in Nederland 39
3.1.1 Omvang meldingen bij PersVeilig (2020-2022) 41
3.1.2 Mediaberichten over agressie en geweld tegen journalisten
3.2 Aard van geweld tegen journalisten in Nederland 48
3.2.1 De aard van geweld tegen journalisten in de PersVeiligmeldingen 48
3.2.2 Daders en slachtoffers in PersVeilig-meldingen 51
3.2.3 Aard van geweld tegen journalisten in strafzaken 54
3.2.4 Daders en slachtoffers in de strafzaken van geweld tegen journalisten 56
3.3 Conclusie 58
4 Online geweld in beeld – het diffuse karakter van online haat in de Twittertijdlijnen van journalisten 61
4.1 Algemeen beeld van de journalistieke Twittersfeer 62
4.2 Analysestrategie 64
4.3 Hoeveel haatdragende tweets ontvangen Nederlandse journalisten? 65
4.4 Welke vormen neemt online haat aan? 67
4.5 Conclusie 70
5 Een beeld van het gepercipieerde en ervaren geweld tegen journalisten 73
5.1 Een indruk van de ervaringen en percepties van journalisten 73
5.2 Percepties van de aard en omvang van geweld tegen journalisten 74
5.2.1 Variatie in ervaringen met, en perceptie van, geweld 75
5.2.2 Beeldvorming van geweld en agressie 77
5.2.3 Bredere ontwikkelingen en trends 79
5.3 Omgang met geweld 80
5.4 Impact van het geweld 82
5.4.1 Persoonlijke impact 82
5.4.2 Impact op uitoefening van het beroep 83
5.5 Melden van geweldsincidenten 85
5.5.1 Meldingsbereidheid 86
5.5.2 De afwikkeling van meldingen 87
5.6 Conclusie 89
6 Geweld binnen vier contexten 91
6.1 112- en beeldjournalistiek 91
6.2 Verslaggeving van (sport)evenementen en demonstraties 95
6.3 Online geweld via sociale media 98
6.4 Misdaadverslaggeving 102
6.5 Conclusie 105
7 Beleid en maatregelen tegen geweld 107
7.1 Maatregelen in Nederland en in het buitenland 107
7.1.1 Nederland 108
7.1.2 Noorwegen 111
7.1.3 Frankrijk 114
7.1.4 Duitsland 118
7.2 Visies van en ervaring met beleid door journalisten 122
7.3 Definitie journalist voor wetgeving 126
7.4 Conclusie 127
8 Conclusies 131
8.1 Aard, omvang en ontwikkelingen 131
8.2 Daders en slachtoffers van geweld 135
8.3 Beleidsinterventies en aanbevelingen 140
Literatuurlijst 149
1 Inleiding 9
1.1 Aanleiding en achtergrond 9
1.2 Probleemstelling en onderzoeksvragen 11
1.2.1 Uitgangspunten van dit onderzoek 11
1.2.2 Onderzoeksvragen 12
1.3 Relevante maatschappelijke ontwikkelingen 14
1.3.1 Opkomst van online journalistiek en sociale media 14
1.3.2 Tanend vertrouwen in gezagsdragers en de overheid 15
1.4 Methoden van onderzoek 17
1.4.1 Literatuur- en landenstudie 18
1.4.2 Analyse van Pers Veilig-meldingen en strafzaken van geweld tegen journalisten 18
1.4.3 Analyse van mediaberichten en tweets 18
1.4.4 Diepte-interviews met journalisten 19
1.4.5 Expertmeeting 19
2 Beelden uit bestaand nationaal en internationaal onderzoek 21
2.1 Journalistiek: definitiekwesties 21
2.2 Wereldwijde en Europese Institutionele aandacht voor geweld tegen journalisten 23
2.3 Internationaal onderzoek 24
2.4 Onderzoek naar geweld in Nederland 31
2.5 Conclusie 35
3 Het geregistreerde beeld van geweld tegen journalisten 39
3.1 De omvang en ontwikkeling van geweld tegen journalisten in Nederland 39
3.1.1 Omvang meldingen bij PersVeilig (2020-2022) 41
3.1.2 Mediaberichten over agressie en geweld tegen journalisten
3.2 Aard van geweld tegen journalisten in Nederland 48
3.2.1 De aard van geweld tegen journalisten in de PersVeiligmeldingen 48
3.2.2 Daders en slachtoffers in PersVeilig-meldingen 51
3.2.3 Aard van geweld tegen journalisten in strafzaken 54
3.2.4 Daders en slachtoffers in de strafzaken van geweld tegen journalisten 56
3.3 Conclusie 58
4 Online geweld in beeld – het diffuse karakter van online haat in de Twittertijdlijnen van journalisten 61
4.1 Algemeen beeld van de journalistieke Twittersfeer 62
4.2 Analysestrategie 64
4.3 Hoeveel haatdragende tweets ontvangen Nederlandse journalisten? 65
4.4 Welke vormen neemt online haat aan? 67
4.5 Conclusie 70
5 Een beeld van het gepercipieerde en ervaren geweld tegen journalisten 73
5.1 Een indruk van de ervaringen en percepties van journalisten 73
5.2 Percepties van de aard en omvang van geweld tegen journalisten 74
5.2.1 Variatie in ervaringen met, en perceptie van, geweld 75
5.2.2 Beeldvorming van geweld en agressie 77
5.2.3 Bredere ontwikkelingen en trends 79
5.3 Omgang met geweld 80
5.4 Impact van het geweld 82
5.4.1 Persoonlijke impact 82
5.4.2 Impact op uitoefening van het beroep 83
5.5 Melden van geweldsincidenten 85
5.5.1 Meldingsbereidheid 86
5.5.2 De afwikkeling van meldingen 87
5.6 Conclusie 89
6 Geweld binnen vier contexten 91
6.1 112- en beeldjournalistiek 91
6.2 Verslaggeving van (sport)evenementen en demonstraties 95
6.3 Online geweld via sociale media 98
6.4 Misdaadverslaggeving 102
6.5 Conclusie 105
7 Beleid en maatregelen tegen geweld 107
7.1 Maatregelen in Nederland en in het buitenland 107
7.1.1 Nederland 108
7.1.2 Noorwegen 111
7.1.3 Frankrijk 114
7.1.4 Duitsland 118
7.2 Visies van en ervaring met beleid door journalisten 122
7.3 Definitie journalist voor wetgeving 126
7.4 Conclusie 127
8 Conclusies 131
8.1 Aard, omvang en ontwikkelingen 131
8.2 Daders en slachtoffers van geweld 135
8.3 Beleidsinterventies en aanbevelingen 140
Literatuurlijst 149
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan
