Maurice Swirc is onderzoeksjournalist. Hij is gespecialiseerd in mensenrechten en rechtshistorische onderwerpen.
Meer over Maurice SwircDe Indische doofpot
Waarom Nederlandse oorlogsmisdaden in Indonesië nooit zijn vervolgd
Gebonden Nederlands 2022 1e druk 9789029541572Samenvatting
Waarom zijn Nederlandse soldaten nooit vervolgd voor de oorlogsmisdaden die ze tussen 1945 en 1949 pleegden in toenmalig Nederlands-Indië?
Tijdens onderzoek voor De Groene Amsterdammer stuitte Maurice Swirc op documenten (met de status ‘zeer geheim’), die laten zien dat de hoogste militaire leiding en de regering in Den Haag door Nederlandse militairen gepleegde oorlogsmisdaden in de doofpot stopten. Dit gebeurde onder meer door klokkenluiders te negeren en te intimideren, bewijsmateriaal te vernietigen en onafhankelijk onderzoek te traineren.
De constructie van de Verjaringswet moest de vervolging van deze oorlogsmisdaden definitief onmogelijk maken. is het eerste boek over de Nederlandse oorlogsmisdaden dat is geschreven vanuit een historisch-juridische invalshoek. Maurice Swirc, die voor zijn onderzoek tal van nieuwe bronnen boven water wist te krijgen, laat gedetailleerd zien hoe groot de impact van de Indische doofpot was op onze rechtsstaat.
'Bij het vegen van de trap moet je bovenaan beginnen,' klinkt het al decennia onder Indiëveteranen. Eind jaren veertig, begin jaren vijftig verschenen verschillende (geheime) rapporten over de medeverantwoordelijkheid van bestuurders en politici voor Nederlandse massamoorden tijdens de dekolonisatieoorlog in Indonesië tussen 1945 en 1949. Bij het verschijnen van de Excessennota, in 1969, werden politieke kopstukken opnieuw angstvallig buiten beeld gehouden. Deze documenten vervullen een sleutelrol in een historische en politieke doofpot. Met vergaande impact op het functioneren van onze rechtsstaat.
Specificaties
Lezersrecensies
Inhoudsopgave
Inleiding 15
Hoofdstuk 1
De trots van een volhardend volk 25
Wingewest met een ethisch tintje 30
Etnische superioriteit 34
Indonesisch nationalisme 39
Een koloniale politiestaat 48
Op weg naar de Tweede Wereldoorlog 52
Het Japanse breekijzer 57
Bersiap 72
Daar komen de Britten 78
Hoofdstuk 2
Massamoord voor de goede zaak 80
Onderhandelingen onder vuur 83
Bloedbaden op Celebes 88
De onvermijdelijkheid toegedekt 101
Vaderland in financiële nood 105
Operatie Product 109
Onderhandelingen op een oorlogsschip 115
Acceleratie van de massamoord 117
Aanloop naar hernieuwde aanval 126
Het sein tot aanval 130
Bommenregen op Yogyakarta 135
Internationale afkeuring 139
Implosie van een constructie 144
Drees in Batavia 149
Hoofdstuk 3
Berichten uit de Oost 157
Bloedbad bij een kerkdienst 163
Verzoek tot onderzoek 165
De Officiersbrief 170
Een commentaar op ons 174
Aan de baleh-baleh geprikt 180
Een blad voor fellow travellers 184
Geheime dienst met bruin verleden 187
In het vizier van Bureau B 192
Een misdadige publicatie 195
Een eervolle belofte 197
Briefje aan Drees 199
Zelfmoordpoging in de donkerte 202
Tegenaanval in de pers 205
Huwelijksverhouding onder de loep 208
Een beetje plagen 210
Een vogelleven 214
Hoofdstuk 4
Toch nog pottenkijkers 220
Kritiek en opbouw 223
Heren met een verzetsverleden 229
Klaargelegde dossiers 233
Gedonder binnen de commissie 236
Twee rapportjes 239
Een deprimerende bezigheid 242
Fluitconcert tijdens het Wilhelmus 244
Terug naar Holland 248
Hoofdstuk 5
Toch nog een rapport 250
Legioen van de Rechtvaardige Vorst 253
Poging tot een staatsgreep 256
Ontsnapping per watervliegtuig 259
Haagse kopzorgen 262
Uitleveringsperikelen 264
Rechter-commissaris in wandelkostuum 267
Beschrijving van ‘De toestand’ 269
Regeling omtrent kostbaarheden 274
Veelvuldig noodbevoegd 276
Verwerpelijke tegenterreur 280
Verantwoordelijke gezagsdragers 284
Afkeurenswaardig 286
Verdergaande verantwoordelijkheden 287
Hoofdstuk 6
In een diepe lade 290
In plaats van Bijltjesdag 292
Bericht vanuit revolutionair Parijs 295
Natuurrecht als bron 298
Doodschieten zonder rechtsgrond 301
De sneeuwbal rolt dan verder 304
In nevelen gehuld 307
Aanwijzingsbevoegdheid 309
In de ministerraad 311
Pleidooi tegen vervolging 314
Een gemist ministerschap 317
Hoofdstuk 7
Het verborgene in beeld 321
Een onheilspellende belofte 323
Een zelfbeschuldigingscultus 327
Liever niet nu 330
Het geheugen van Drees 332
Alles voor zijn goede naam 337
Den Uyl vraagt openheid 344
Vooral geen toezeggingen 348
Een achtenswaardig kabinet 352
Direct op de agenda 357
Terughoudende openheid 359
Stam bij de minister 365
Als geheel correct gedragen 368
Een overtrokken beeld 373
Hoofdstuk 8
Een publieke afhechting 380
Een bijzondere Kamercommissie 383
Aan de slag 384
Hueting in het BVD-vizier 387
Lunchen met de prins 393
Het geval Van der Wal 399
Zwijgen over gezagslijnen 405
Een aangepaste nota 408
Allemaal te lang geleden 413
Geen topje van de ijsberg 417
Het Kamerdebat 423
Een einde aan de politieke verantwoordelijkheid 426
Een afgeschoten enquête 429
Hoofdstuk 9
Selectieve verjaring 433
Kamervragen over nazimisdaden 435
Een noodzakelijk verdrag 438
Onthoudende stemmen 440
Verdrag met beperkt draagvlak 442
Een Nederlandse variant 444
In de ministerraad 448
Hooggeleerd advies 451
Oproep tot expliciete verklaring 453
Onvolledige informatie 459
Een geval van wonderlijk zwijgen 462
Een naargeestig wetsvoorstel 467
Een eerste antwoord 470
Zware bedenkingen 472
Een politieke beslissing 474
Hoofdstuk 10
Het oordeel van de rechter 476
Onderzoek naar werkelijkheidsgehalte 480
Civielrechtelijke procedures 482
Aangifte bij de hoofdofficier van justitie 485
Een eloquent duider 490
Stukken op zolder 493
Loslippige archiefmedewerkers 496
Een stroom procedures 497
Onbespreekbaar voor de premier 500
Breed onderzoek 502
Politieke overwegingen 508
Een redelijke termijn 510
Epiloog 513
Dankwoord 523
Noten 527
Geraadpleegde literatuur en archieven 629
Verantwoording illustraties en kaart 645
Register 649
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan