Voorwoord 5
Inleiding 9
Opleidingen voegen wat toe 10
Studiesucces: kwantiteit en kwaliteit 11
Succesvolle opleidingen 11
Onderwijskwaliteit: NVAO-standaarden en visitatiepanels 13
Opbouw van het boek 16
1 Visie, ambitie, organisatie en ontwikkeling van curricula 19
Centraal versus decentraal 20
Eindkwalificaties, leerresultaten en hun niveau 21
Draagvlak 22
Van vakken naar leerlijn 23
Van eindkwalificatie naar opleidingsprogramma 25
2 Kwaliteit toetsing 27
Programmering van toetsing stuurt studeergedrag 29
Formatieve feedback is geen toetsing maar onderwijs 30
Wie beoordeelt? 31
De prestatie is ‘voldoende’ 32
Cesuur bij schriftelijke toetsing 35
Invloed van toetsing op het leren: drie vragen van studenten 37
Examencommissie en kwaliteit toetsing 39
3 De inrichting van de leeromgeving 41
Het leren van studenten als uitgangspunt 41
Kleinschalige onderwijsvormen 44
Inrichtingsprincipes op programmaniveau 50
Tot slot 54
4 Realisatie beoogde leeruitkomsten 57
Relatie eindkwalificaties – toetsing 58
Individueel toetsen 59
Keuze voor toetsvormen 59
Externe validatie 61
Studiesucces_door_onderwijskwaliteit.indd 7 11/06/2019 14:41:52
Studiesucces door onderwijskwaliteit 8
5 Het eerste studiejaar 63
De inrichting van de propedeuse c.q. het eerste studiejaar 64
Voorbereiding van de studiekeuze 65
Transitie tussen onderwijssystemen 68
De cruciale rol van het eerste studiejaar en in het bijzonder de eerste maanden 71
Het creëren van een gevoel van betrokkenheid (sense of belonging) 72
Het (bindend) studieadvies (BSA) 73
6 Decentrale selectie 79
Selectie in plaats van loting 80
Voorspellers 80
Het wettelijk kader geeft problemen 81
De restricties van selectieprocedures 83
Selecteren op oneigenlijke voorspellers 83
Slechte voorspellers 84
Uitkomsten van recent onderzoek 84
Curriculum Sample Methode 85
Conclusie 88
7 Het geheel is meer dan de som der delen 91
Opleiding niet succesvol: eindkwalificaties worden niet gehaald 92
Opleiding niet succesvol: doorstroom is te traag en/of drop-out te hoog 92
Studiesucces door hoge standaarden en hoge verwachtingen 94
Vrijblijvendheid 95
Het geheel is meer dan de som der delen 96
Tot slot: studiesucces door onderwijskwaliteit 97
Bijlage 99
Literatuur 103
Over de auteurs 111
Register 113
