Als COVID-19 ons land overspoelt, is het onmiddellijk afgelopen met fysieke bijeenkomsten. Dat bracht het team van 2knowhow ertoe om hun kennis van digitale bijeenkomsten en opleidingen razendsnel te verbreden en uit te werken in een derde deel, Het groot online werkvormenboek. De receptuur is vergelijkbaar met die van de eerdere delen.
Werkvormen zijn gereedschap om inhoud te bespreken of een proces mee te sturen. Mensen kunnen hooguit tien minuten geconcentreerd luisteren, dus hebben we werkvormen nodig om ze langer bij de materie of het proces te betrekken. Nu virtueel vergaderen en online opleiden niet meer weg te denken zijn, hebben we dringend behoefte aan een goede handleiding met online werkvormen.
Vier factoren bepalen het succes van ontmoetingsmomenten - online en offline. De eerste is de mate van verbinding gaat over de connectie tussen teamleden. Voelt iedereen zich betrokken en erbij horen? Wordt iedereen gehoord en gezien? Kortom, verbinding is de basis. De mate van duidelijkheid is de tweede factor. De vergadering en de onderwerpen moeten een duidelijk begin en eind hebben. De deelnemers moeten weten wat er van hen wordt verwacht en hoe er over het onderwerp gesproken wordt. Als de afspraken duidelijk zijn, geeft dat een gevoel van veiligheid. De derde factor is de mate van actie en interactie. Iedereen moet meedoen en op elkaar kunnen reageren. Er moet voldoende ruimte voor verschillende standpunten zijn. Naast praten is vooral luisteren belangrijk. De mate van reflectie is de laatste succesfactor. Deelnemers moeten rust en ruimte krijgen om even na te kunnen denken en hun eigen mening te vormen. Het overleg moet hun eigen verantwoordelijkheid aanwakkeren.
De auteurs geven na de inleiding over online werkvormen een aantal praktische tips om een onlinebijeenkomst te organiseren. Dan volgt de kern van het boek: zestig werkvormen voor online sessies, gebundeld in twaalf clusters om snel je weg te kunnen vinden.
Ook deel 3 in de serie werkvormboeken heeft alle ingrediënten in zich om weer een succesnummer te worden. Het groot online werkvormenboek is smaakvol vormgegeven, ingenaaid en voorzien van een harde kaft. Een echt gebruiksboek dus.
Over Nico Jong
Nico Jong is senior adviseur bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.