Er zijn ontzettend veel coaches, teamcoaches en andere begeleiders van samenwerking. Maar er zijn er veel minder die duurzame impact weten te maken. Met duurzame impact bedoel ik dat het resultaat van de interventies is dat het team als geheel, of het systeem autonoom tot resultaat kan komen. In veel gevallen zijn er mooie programma’s doorlopen, hebben de individuen waardevolle inzichten opgedaan. De samenwerking is er echter niet werkelijk op vooruit gegaan. Dit wordt pas na een tijdje zichtbaar.
Interventionisten
Waarom werken zo veel professionals - ik noem ze interventionisten in samenwerking - met zo veel passie en geestdrift aan samenwerking, en is het resultaat in de praktijk vaak teleurstellend omdat dezelfde dynamieken in het systeem nog steeds dezelfde magere resultaten opleveren?
Veel interventionisten hebben kennis over individuele ontwikkeling, maar weten niet goed wat een systeem als geheel is. Ze handelen op basis van het idee dat als de individuen zich ontwikkelen, het systeem als geheel zich ook ontwikkelt. En dat werkt niet zo. Daarnaast zijn niet zo veel interventionisten geoefend in de zelfregulatie. Zelfregulatie is het vermogen de eigen primaire reactie of impuls in het moment te herkennen, te erkennen en er niet naar te handelen. Handelen vanuit je primaire impuls is namelijk nooit helpend als het doel is om een leerproces te faciliteren!
Grip
Onze primaire impulsen voor de groep gaan bijna altijd over het verkrijgen van grip. We gaan uitleggen, harmoniseren, adviseren, opstellen, het proces regelen tussen de leden, oefeningen inzetten, trainen, enzovoorts. Alleen als het doel is dat het systeem leert om autonoom te functioneren zijn dit nou nét interventies die amper duurzame impact hebben. In alle andere gevallen kunnen het hele waardevolle interventies zijn. Zeker als het spannend wordt grijpen we automatisch naar ‘oplossingen’ die weliswaar even de spanning ontluchten, maar daarmee paradoxaal ook geen leerrendement opleveren.
Inzicht
Begeleiders van samenwerking kiezen er te vaak voor om inzicht te brengen. Inzicht alleen geeft echter geen doorbraak in ineffectieve patronen. Het doorbreken van ineffectieve collectieve patronen kunnen faciliteren is a whole different ballgame en vraagt – naast kennis en techniekbeheersing – een grote dosis zelfregulatie van de interventionist voor de groep.
Zelfregulatie
Het vermogen tot zelfregulatie onderscheidt de interventionist met de grootste impact van de interventionist die het team of ander systeem weliswaar bezighoudt, maar geen echt verschil maakt. Door je vermogen tot zelfregulatie intervenieer je vanuit je vrije innerlijke plek en heb je maximale impact omdat je een duurzaam leerproces ondersteunt. Het systeem komt in de leerstand en leert in het eigen tempo autonoom optimale resultaten te bereiken. Je maakt jezelf overbodig!
Een stap verder
In mijn eerste boek Competente mensen incompetente teams (2021) gaf ik je de kennis om een team of ander systeem als levend organisme te leren zien. In Beheers je! ga ik een stap verder en leg ik de focus op jou als teambegeleider. Jij bent de sleutel tot je eigen succes en dat van de teams of trajecten die je begeleidt. Hoe meer jij alle ingrediënten beheerst die nodig zijn om dit vak op hoog niveau uit te oefenen, hoe steviger je wordt en hoe meer impact je gaat maken.
Ik wens je ontzettend veel leesplezier!
Over Jobbeke de Jong
Jobbeke de Jong is organisatiepsycholoog en leidt al jaren professionals op in het coachen van teams in organisaties. Ze is oprichter van Tachles, een netwerk van samenwerkende team- en organisatiecoaches. Tachles biedt opleidingen in interventiekunde en biedt teamprogramma’s in organisaties. Alle interventies zijn gestoeld op systeemdenken en systemisch kijken.
