Edward Schotman is docent beroepsethiek aan de Hogeschool van Amsterdam bij de studierichting HBO-Rechten.
Meer over Edward SchotmanEthiek en recht in kort bestek
Paperback Nederlands 2017 4e druk 9789462903531Samenvatting
In Ethiek en recht in kort bestek worden kort de belangrijkste stromingen in de ethiek belicht en de relatie die deze stromingen hebben met het recht. Het is geschreven voor HBO-Rechten studenten. Het uitgangspunt van het boekje is de gedachte dat inzicht in de ethiek hen zal helpen het recht beter te begrijpen. Daarnaast is het leuk en waardevol om iets van ethiek te weten. Ethiek stimuleert het denken over wie je bent of wilt zijn en het verruimt de blik op de wereld.
Het eerste hoofdstuk introduceert de bouwstenen van de moraliteit: normen, waarden en deugden. Daarna worden in drie hoofdstukken drie belangrijke ethische stromingen beschreven: plichtethiek, gevolgenethiek en deugdethiek. Er zijn meer ethische stromingen, maar voor een eerste kennismaking is dit een juiste keuze. Steeds is er een relatie met het recht gelegd. Daarna volgt een hoofdstuk over rechtvaardigheid, omdat maatschappelijke rechtvaardigheid het doel van de sociale ethiek is en het recht een belangrijke rol in de verwezenlijking van rechtvaardigheid speelt. Het laatste hoofdstuk is een hoofdstuk over integriteit. Integriteit staat hoog op de agenda bij de overheid en in het bedrijfsleven. In de beroepspraktijk krijgt iedereen met integriteitskwesties te maken. Voor HBO-juristen bestaat daarbij de kans dat zij uit hoofde van hun functie met integriteitsvraagstukken in aanraking komen. Bijvoorbeeld als complianceofficer of als ambtenaar belast met integriteitsbeleid.
Specificaties
Lezersrecensies
Inhoudsopgave
1.1 Inleiding 13
1.2 Kenmerken van moraliteit 15
1.2.1 Moraliteit gaat over gedrag van mensen 15
1.2.2 Moraliteit is normatief 17
1.3 De bouwstenen van de moraliteit 19
1.4 Moraliteit, fatsoen, religie en recht 27
1.5 Moraliteit en ethiek 28
Vragen en opdrachten bij hoofdstuk 1 31
Fragment 1 Verantwoordelijkheid 35
Fragment 2 De vrije wil en het recht 37
2 Plichtethiek 39
2.1 Inleiding 39
2.2 De plichtethiek volgens Kant 40
2.3 De verplichtende plicht 42
2.4 De morele wet 44
2.5 Kritiek op Kant 46
2.6 Recht en plichtethiek 47
Vragen en opdrachten bij hoofdstuk 2 50
Fragment 3 De categorische imperatief 53
Fragment 4 Dierenrechten 55
3 Gevolgenethiek 57
3.1 Inleiding 57
3.2 Het utilisme 58
3.3 Algemeenheid en gelijkwaardigheid 61
3.4 Soorten genot 62
3.5 Kritiek op het utilisme 64
3.6 Gevolgenethiek in het recht 66
Vragen en opdrachten bij hoofdstuk 3 69
Fragment 5 Utilisme 73
Fragment 6 Het schadebeginsel 75
4 Deugdethiek 77
4.1 Inleiding 77
4.2 De deugden 79
4.3 De kardinale deugden 82
4.4 Deugdethiek en recht 85
4.5 Kritiek op de deugdethiek 88
Vragen en opdrachten bij hoofdstuk 4 88
Fragment 7 Het menselijk geluk volgens Aristoteles 91
Fragment 8 De Hoge Raad en de Tweede Wereldoorlog 93
5 Rechtvaardigheid 95
5.1 Inleiding 95
5.2 Distributieve rechtvaardigheid 97
5.3 Rechtvaardigheid in het strafrecht 106
5.4 Procedurele rechtvaardigheid 113
5.5 Nogmaals de relatie tussen recht en ethiek, het positivisme en het natuurrecht
Vragen en opdrachten bij hoofdstuk 5 121
Fragment 9 Tegen de doodstraf 124
Fragment 10 Ter verdediging van de doodstraf 126
6 Integriteit 129
6.1 Inleiding 129
6.2 Persoonlijke integriteit 130
6.2.1 Formele criteria 130
6.2.2 Morele inhoud 132
6.2.3 Zelfrespect, schuld en schaamte 134
6.2.4 Persoonlijke integriteit en het recht 136
6.3 Professionele integriteit 138
6.3.1 Inleiding 138
6.3.2 De integere professional 138
6.3.3 Kenmerken van een integere professional 139
6.3.4 Spanningen tussen verantwoordelijkheden 143
6.3.5 Het belang van professionele integriteit 146
6.3.6 Integriteitsbeleid 147
6.3.7 Het signaleren en melden van misstanden 150
6.3.8 Wettelijke sancties 155
Vragen en opdrachten bij hoofdstuk 6 158
Fragment 11 Integriteit volgens Christine Korsgaard 162
Fragment 12 Om de integriteit van het Openbaar Bestuur 164
Bijlage: Stappenplan als hulpmiddel bij het oplossen van ethische vraagstukken 167
Geraadpleegde literatuur 169
Trefwoordenregister 173
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan