Je moet het wel zelf voelen

Paul Blanca maakt in de jaren tachtig furore met rauwe, gestileerde zelfportretten. Uit de beelden spreekt angst, agressie en pijn, maar ook tederheid en verdriet. Foto’s waarop hij een spijker door zijn hand heeft geslagen, een pijl door zijn wang gestoken of een levende rat in zijn mond neemt. Maar ook een beeld waarop een naakte Blanca zijn eveneens naakte moeder in zijn armen houdt, kort voor haar dood. Zijn werk wordt aangekocht door internationale musea en in New York volgen solotentoonstellingen. Ondanks de roem en het succes blijft de zelfkant trekken. Drugs, drank en soms te veel daarvan. Het weerhoudt hem er niet van een indrukwekkend oeuvre op te bouwen.

De balans raakt zoek als collega-kunstenaar Rob Scholte hem in 1994 beschuldigt van de bomaanslag op zijn auto. Scholte verliest zijn benen, zijn vrouw, Micky Hoogendijk, verliest haar ongeboren kind. Blanca verliest zijn carrière. Later blijkt hij onschuldig te zijn, maar vanaf dat moment wil niemand nog iets met Paul Blanca te maken hebben. Hij verliest zich in een diepe heroïneverslaving en leeft lange tijd een marginaal bestaan. Langzaam, met veel vallen en soms een beetje opstaan, lukt het hem om uit het dal te klimmen. Ondertussen blijft hij altijd fotograferen. Ook als er niemand meer kijkt.

Erik Dijkstra werkt samen met hem aan een boek over zijn werk en leven tot Paul Blanca op 14 oktober 2021 overlijdt. Met een omweg via Blanca’s vrienden, vijanden, familie en geliefden is dit boek nu alsnog voltooid. Door medewerking van onder anderen Hans van Manen, Koos Breukel, Tommy Wieringa en vele anderen is het een rijkelijk geïllustreerd eerbetoon geworden aan het enfant terrible van de Nederlandse fotografie.

In de pers

‘Waarschijnlijk de allerbeste fotograaf van zijn generatie.’ Het Parool

‘Paul Blanca is mijn enige concurrent.’ Robert Mapplethorpe

‘Een wandelende atoombom met 1000 procent talent.’ Erwin Olaf (uit: Paul Blanca. Deze Film Redt Je Leven, Ramón Gieling, 2023)

‘Wie Blanca in Amsterdam tegenkwam, wist wat de openingsvraag zou zijn: “Heb je een tientje voor me?” Tel daar gerommel met oplagen, formaten en edities bij op, en de context van een weinig gereguleerd kunstleven, en de resultante is een schitterend maar – helaas – ook deels besmet oeuvre.’ NRC, 17 oktober 2021