Voorwoord 9
1 Geheugen, wat is dat? 15
De evolutie van het geheugen 17
Je moet geen kwijlende honden wakker maken 18
Wat drinkt een koe? 21
Het geheugen van een naaktslak 22
‘Zojuist wist ik het toch nog’ 24
Ultrakortetermijngeheugen 26
Kortetermijngeheugen 27
Langetermijngeheugen 32
‘Dat moet in mijn andere geheugen zitten’ 35
Declaratief geheugen: ‘Dat weet ik!’ 36
Procedureel geheugen: ‘Dat kan ik!’ 38
Autobiografisch geheugen 39
Prospectief geheugen 43
2 (G)een vaste schijf in het geheugen 46
Heb jij je brein bij de hand? 46
Neuronen 51
Synapsen 54
Het geheugen op het spoor 58
Bijzondere hersencellen 59
Waar zit de vaste schijf? 65
Misschien in de hippocampus? 66
Of toch in de frontale kwabben? 70
Overal en nergens? 72
We hebben allemaal een superbrein 75
Kom op, de cilinder in 78
De hersenen van geheugensporters 82
Goed verknoopt 86
Intermezzo: neurale netwerken 91
Er een nachtje over slapen 98
Geheugenconsolidatie 98
Goed slapen voor het geheugen 104
Een leven lang 105
Voor de geboorte 106
Kinderjaren 108
Puberteit 110
Volwassenheid 112
Op leeftijd 115
Het zieke brein 121
Dementie en alzheimer 121
Verschillende vormen van amnesie 125
Flashback 130
3 Over leren, herinneren en vergeten 132
Leren 132
Ordening is het halve werk 134
Of we nou willen of niet 138
Je moet er wel expert voor zijn 140
‘Hallo brein, weet ik dat nog?’ 144
Mensen, beelden, emoties 146
Intelligentie 148
Aandacht 150
Motivatie 153
Emoties 156
Altijd zo’n stress 161
Wat heeft het brein hiervoor nodig? 164
School, opleiding, studie – kan dat niet beter? 167
Herinneren 170
Op afroep 170
Het ligt op het puntje van mijn tong! 173
Ophaalstructuren aanbrengen 174
‘Ik weet het zeker!’ – Pseudo-herinneringen 176
Ooggetuigenverslagen 180
Vergeten 183
4 geheugentraining 188
Use it or lose it 188
Slim door hersenjogging? 190
Geheugentechnieken 196
Denken in beelden 196
Sleutelwoordmethode 199
Onthouden van namen 202
Verhalenmethode 206
Routemethode 207
Onthouden van cijfers 217
Onthouden van speelkaarten 220
Alles onthouden 221
Daar heb ik toch een smartphone voor? 222
Alles is mogelijk, of niet? 226
Geheugensport 226
Alles heeft zijn grenzen 231
Dankwoord 237
Belangrijkste bronnen 239
Aanbevolen video’s 239
Vakliteratuur 239
Wetenschappelijke literatuur 240
Noten 247
