R.M.I. Lamp,
M. Nelemans
Handboek Handel met voorwetenschap
Gebonden Nederlands 2018 1e druk 9789013150803Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Samenvatting
Dit is het enige handboek dat zich volledig richt op het Nederlandse verbod op handel met voorwetenschap. Het bevat een diepgaande behandeling van het leerstuk voorwetenschap en de in Nederland geldende voorwetenschapregelgeving. Verplichte kost voor wetenschap en praktijk.
Handel in voorwetenschap is verboden - maar waarom eigenlijk? Wat is de exacte definitie van het begrip ‘voorwetenschap’? Wanneer wordt ‘gebruik’ gemaakt van voorwetenschap? Wat is precies ‘eigen voorwetenschap’? En onder welke omstandigheden mag voorwetenschap worden gedeeld met een derde?
In de wetenschap en de praktijk doen deze vragen zich regelmatig voor. Handel met voorwetenschap is een enorme steun bij het vinden en formuleren van antwoorden op deze vragen.
Dit is het enige handboek dat het Nederlandse verbod op handel met voorwetenschap uitvoerig en integraal behandelt. Met bijdragen van wetenschappers, advocaten en juristen is dit een absolute must-read voor zowel de wetenschap (studenten en academici) als de praktijk (juristen, adviseurs en financials).
Op 3 juli 2016 trad de Verordening Marktmisbruik in werking. De wetswijziging heeft de Nederlandse voorwetenschapregelgeving op een aanzienlijk aantal punten veranderd. De bijdragen in deze editie belichten de actuele stand van zaken in het kader van de Verordening Marktmisbruik.
Naast een juridische analyse van het transactie- en het mededelingsverbod, schetst de uitgave ook de bredere context. Zo wordt ingegaan op de economische en ethische grondslagen van de verbodsbepalingen. Verder wordt de praktijk bediend met concrete situaties waarmee marktdeelnemers (zoals uitgevende instellingen, bestuurders, aandeelhouders, banken, accountants, brokers en handelaren) te maken kunnen krijgen. De uitgave biedt handvatten over hoe te handelen in deze situaties.
Specificaties
ISBN13:9789013150803
Taal:Nederlands
Bindwijze:gebonden
Aantal pagina's:552
Uitgever:Wolters Kluwer
Druk:1
Verschijningsdatum:12-12-2018
Hoofdrubriek:Juridisch
ISSN:
Jongbloed:Ondernemingsrecht
Lezersrecensies
Wees de eerste die een lezersrecensie schrijft!
Inhoudsopgave
WOORD VOORAF V
I TER INLEIDING 1
1 HET EUROPESE REGIME TEN AANZIEN VAN HANDEL MET VOORWETENSCHAP 3
1.1 Inleiding 3
1.2 Een eerste poging 3
1.3 Richtlijn 89/552/EEG 4
1.4 Richtlijn 2003/6/EG 6
1.5 Verordening Marktmisbruik & Richtlijn Marktmisbruik 2014 7
1.6 Slot 11
2 DE GRONDSLAGEN VAN HET VERBOD VANUIT EEN BREDER ECONOMISCH EN ETHISCH PERSPECTIEF 13
2.1 Inleiding 13
2.2 Utilitaristische gronden 16
2.2.1 Marktefficiëntie 16
2.2.2 Schade aan de tegenpartij 19
2.2.3 Beleggersvertrouwen 21
2.2.4 Liquiditeit 21
2.2.5 Handel met voorwetenschap als een beloningsregeling 22
2.2.6 Afweging van de voor- en nadelen 23
2.3 Rechtvaardigheidsgronden 23
2.3.1 Gelijk bezit van informatie 23
2.3.2 Gelijke toegang tot informatie 24
2.4. Eigendomsrechten in informatie 25
2.4.1 Lockeaanse benadering van eigendomsrechten (property rights) 26
2.4.2 Efficiëntie gedreven eigendomsrechten 26
2.4.3 Convergentie van de economische en de ethische benadering 27
2.4.4 Keuze aan de onderneming 28
2.5 Versterken van fiduciaire relaties 30
2.6 Slot 31
II VOORWETENSCHAP EN INGEWIJDEN 33
3 HET BEGRIP ‘VOORWETENSCHAP’ 35
3.1 Inleiding 35
3.2 De definitie van voorwetenschap 36
3.3 Concrete informatie 38
3.3.1 Inleiding 38
3.3.2 Nadere invulling van de concreetheidseis in de Verordening Marktmisbruik 39
3.3.3 Eerste voorwaarde: informatie betreffende een bestaande of redelijkerwijs te verwachten toekomstige situatie of gebeurtenis 40
3.3.4 Tweede voorwaarde van de concreetheidseis: specifiek genoeg om te concluderen over de mogelijke koersinvloed 43
3.3.5 Concrete informatie en geruchten 44
3.3.6 Samenstel van omstandigheden 44
3.4 Object van informatie: uitgevende instellingen of financiële instrumenten 45
3.4.1 Inleiding 45
3.4.2 Informatie betreffende uitgevende instellingen 45
3.4.3 Informatie betreffende financiële instrumenten 46
3.5 Niet openbaar gemaakte informatie 47
3.6 Significante invloed op de koers 50
3.6.1 Inleiding 50
3.6.2 Nadere invulling van de koersgevoeligheidseis: maatstaf van de redelijk handelende belegger 51
3.6.3 De redelijk handelende belegger; een nadere uitwerking 53
3.6.4 De rol van het feitelijke koersverloop en de koersrichting 54
3.7 Slot 56
4 NORMADRESSATEN 57
4.1 Inleiding; hoofdlijnen en achtergrond van de regeling 57
4.2 Algemene uitgangspunten voor de interpretatie 59
4.3 Bespreking van de onderscheiden categorieën primaire ingewijden 63
4.3.1 Causaliteit 64
4.3.2 Dagelijks beleidsbepalers, medebeleidsbepalers en toezichthouders 67
4.3.3 Deelnemers in het kapitaal 75
4.3.4 Functioneel toegangsgerechtigden 82
4.3.5 De deelnemer aan criminele activiteiten 87
4.4 Secundaire insiders 91
4.4.1 Inleiding 91
4.4.2 ‘Weet of zou moeten weten’ 92
4.4.3 Keuze tussen opzet en culpa niet verplicht, want niet bepalend voor strafmaximum 97
4.4.4 Overlap met primaire ingewijden mogelijk? 98
III HET TRANSACTIEVERBOD 99
5 HANDEL 101
5.1 Inleiding 101
5.2 Wat is handel? 101
5.2.1 Verwerven of vervreemden 102
5.2.2 Annuleren of aanpassen gegeven order 104
5.2.3 Gebruik aanbeveling of aansporing 104
5.3 Voorbeelden van handel 105
5.4 Voorbeelden van situaties die niet kwalificeren als handel 105
5.5 Trachten te handelen en poging tot handel 106
5.6 Het toerekenen van handel 107
5.6.1 Toerekenen van handel aan een ander 107
5.6.2 Toerekenen van uitwinnen pandrecht aan de pandgever? 108
5.6.3 Toerekenen van een private placement in gesloten periodes 110
5.7 Meldingsplichten, insiderreglementen en het handelsbegrip 112
5.7.1 Meldingsplichten en het handelsbegrip 112
5.7.2 Insiderreglementen en het handelsbegrip 112
5.8 Slot 113
6 GEBRUIK MAKEN VAN VOORWETENSCHAP 115
6.1 Inleiding 115
6.2 De wetshistorische achtergrond van misbruik van, handel met of gebruik van voorwetenschap 117
6.2.1 Misbruik van voorwetenschap (1989-1999) 117
6.2.2 Handel met voorwetenschap (1999-2005) 121
6.2.3 Gebruik van voorwetenschap (2005-2016) 123
6.3 Het Spector-arrest 128
6.4 De implicaties van het Spector-arrest 131
6.5 Nederlandse rechtspraak gewezen na het Spector-arrest 138
6.5.1 De Landis-zaak 138
6.5.2 De VPV-zaak 143
6.5.3 De Qurius-zaak 148
6.6 Het rechtsregime van de Verordening Marktmisbruik 151
6.6.1 Inleiding 151
6.6.2 Van het transactieverbod uitgezonderde transacties 153
6.7 Slot 156
7 EXCEPTIE MET BETREKKING TOT ‘EIGEN’ VOORWETENSCHAP 159
7.1 Inleiding 159
7.2 Bronnen van de eigenvoorwetenschap-exceptie 160
7.2.1 Richtlijn 89/592/EEG 160
7.2.2 Richtlijn 2003/6/EG 162
7.2.3 Verordening Marktmisbruik 163
7.3 Relevante jurisprudentie 165
7.3.1 Cardio Control 165
7.3.2 Georgakis 167
7.3.3 VHS 168
7.4 Nadere analyse 173
7.4.1 Inleiding 173
7.4.2 Eigen voorwetenschap of niet? 173
7.4.3 Belang van de eigenvoorwetenschap-exceptie ná Spector 174
7.4.4 Voorwetenschap over zichzelf 174
7.5 Enkele relevante praktijksituaties 176
7.5.1 Opbouw van een belang door de bieder 176
7.5.2 Activistische aandeelhouders 178
7.6 Slot 180
IV HET DELEN VAN VOORWETENSCHAP 181
8 HET MEDEDELINGSVERBOD 183
8.1 Inleiding 183
8.2 Het mededelingsverbod 184
8.3 Normadressaten 185
8.4 Inhoud van het mededelingsverbod 186
8.4.1 Doorgifteverbod 186
8.4.2 Aanbevelingsverbod 187
8.4.3 Derde 188
8.5 Uitzondering op het mededelingsverbod 188
8.5.1 Reikwijdte uitzondering 189
8.5.2 Reikwijdte uitzondering bij voorwetenschap over de uitgevende instelling 190
8.5.3 Reikwijdte uitzondering bij voorwetenschap over de handel 193
8.6 Enkele toepassingsvragen 195
8.6.1 Druk van een activistische aandeelhouder 195
8.6.2 De voorbereiding van een openbaar bod 197
8.7 Vertrouwelijkheid 200
8.8 Slot 200
9 MARKTPEILINGEN 201
9.1 Inleiding 201
9.2 Achtergrond 202
9.3 Marktpeilingen 203
9.3.1 Wederrechtelijke mededeling van voorwetenschap 203
9.3.2 Het verrichten van marktpeilingen 204
9.4 Verplichtingen voor de partij die een marktpeiling verricht 205
9.4.1 Vaststellen van regelingen en procedures 205
9.4.2 Procedures voor het verrichten van marktpeilingen 205
9.4.3 Procedure voor standaard te verstrekken gegevens 206
9.4.4 Procedure voor melding wanneer informatie ophoudt voorwetenschap te zijn 207
9.4.5 De vastlegging van informatie 207
9.5 Verplichtingen voor de ontvangende partij 209
9.5.1 ESMA-richtsnoeren 209
9.5.2 Interne procedures en opleiding van personeel 210
9.5.3 Aangeven geen marktpeilingen te willen ontvangen 211
9.5.4 Beoordeling omtrent het in bezit hebben van voorwetenschap 211
9.5.5 Beoordeling financiële instrumenten 211
9.5.6 Notulen of notities 212
9.5.7 Bewaren van gegevens 212
9.6 Handhaving 212
9.7 Slot 213
V UITGEVENDE INSTELLINGEN 215
10 IMPACT OP UITGEVENDE INSTELLINGEN 217
10.1 Inleiding 217
10.2 Reikwijdte Verordening Marktmisbruik 217
10.2.1 Bredere reikwijdte Verordening Marktmisbruik 217
10.2.2 Uitgevende instellingen op markten voor het midden- en kleinbedrijf 219
10.3 Verplichting tot openbaarmaking van voorwetenschap 219
10.3.1 Openbaarmaking voorwetenschap 219
10.3.2 Uitstel openbaarmaking 223
10.3.3 Informatieplicht na uitstel 226
10.3.4 Uitstel teneinde de stabiliteit van het financiële systeem te handhaven 227
10.4 Insiderlijst 227
10.4.1 De Wet op het financieel toezicht 227
10.4.2 De Verordening Marktmisbruik 228
10.4.3 Praktische kanttekeningen 230
10.5 Mededelingsverbod en marktpeilingen 231
10.6 Handelen in financiële instrumenten door managers 232
10.6.1 De Wet op het financieel toezicht 232
10.6.2 De Verordening Marktmisbruik 234
10.6.3 Praktische kanttekeningen 240
10.7 Inkoop van aandelen 241
10.7.1 De Wet op het financieel toezicht 242
10.7.2 De Verordening Marktmisbruik 243
10.7.3 Praktische kanttekeningen 246
11 INSIDERREGLEMENTEN 249
11.1 Inleiding en achtergrond 249
11.2 Het praktisch nut van insiderreglementen 249
11.2.1 Kenbaarheid van de regels en in kennis stellen van relevante personen 249
11.2.2 Actieve controle door de uitgevende instelling 251
11.2.3 AFM en verplichting insiderreglement 252
11.3 Het insiderreglement 252
11.3.1 Inhoud 252
11.3.2 Regels insiderreglementen geldend voor de Verordening Marktmisbruik 253
11.3.3 Meldingsplicht 254
11.3.4 Insiderlijsten 255
11.3.5 Gesloten perioden 255
11.3.6 Verbodsbepalingen 256
11.3.7 Sancties 257
11.4 Overige aandachtspunten 257
11.4.1 Vertalen van de regels naar de uitgevende instelling 257
11.4.2 De verspreiding van een insiderreglement 258
11.5 Slot 258
VI HANDHAVING 259
12 DE MELDPLICHT VOOR BELEGGINGSONDERNEMINGEN 261
12.1 Inleiding 261
12.2 Achtergrond 262
12.3 Normadressaat 263
12.4 Opsporingsplicht 264
12.5 Meldplicht – redelijk vermoeden 267
12.6 Onverwijld melden 270
12.7 Inhoud van de melding – STOR 270
12.8 Geheimhouding 271
12.9 Civiele en strafrechtelijke vrijwaring 272
12.10 Boete c.q. straf 274
12.11 Handhaving en jurisprudentie 275
12.12 Slot 277
13 BESTUURSRECHTELIJKE EN STRAFRECHTELIJKE HANDHAVING 279
13.1 Inleiding 279
13.2 Bestuursrechtelijke handhaving 280
13.2.1 Bevoegde autoriteit 280
13.2.2 Bestuursrechtelijke handhavingsbevoegdheden 281
13.2.2.1 Bestuurlijke boete 281
13.2.2.2 Last onder dwangsom 284
13.2.2.3 Beroepsverbod, handelsverbod natuurlijk persoon 285
13.2.2.4 Opschorten handel, bevriezen en/of beslaglegging vaste activa 286
13.2.2.5 Aanwijzing 286
13.2.2.6 Intrekken vergunning 287
13.2.2.7 Openbare waarschuwing of verklaring 287
13.2.3 Waarborgen 288
13.2.4 Publicatie van maatregelen 289
13.2.5 Cumulatie maatregelen 290
13.3 Afstemming strafrecht – bestuursrecht 290
13.4 Strafrechtelijk optreden 291
13.4.1 (Aanzetten tot) handel met voorwetenschap, mededelen voorwetenschap 292
13.4.2 Uitlokking, medeplichtigheid, poging, aansprakelijkheid rechtspersonen 293
13.4.3 Overige misdrijven en overtredingen 293
13.4.4 Overige strafrechtelijke bepalingen 294
13.5 Slot 294
14 BEWIJS EN BEWIJSLAST 295
14.1 Inleiding 295
14.2 Toezicht en onderzoek 297
14.2.1 De aanwijzingen van de AFM 297
14.2.2 Onderzoek door de AFM 299
14.2.3 De keuze voor bestuurs- of strafrechtelijke handhaving 300
14.3 Bestuursrechtelijke bewijslast 302
14.3.1 Toetsing door bestuursrechter 304
14.3.2 Overtreding 305
14.4 Strafrechtelijke verdenking en vervolging 310
14.4.1 Strafrechtelijk bewijs 311
14.4.2 Bewijslast 313
14.4.3 Praktijk 314
14.4.3.1 Was er sprake van voorwetenschap? 314
14.4.3.2 Beschikte de verdachte over voorwetenschap? 315
14.4.3.3 Heeft de verdachte de voorwetenschap ook gebruikt? 316
14.4.3.4 Is sprake van een wettelijke uitzondering op het verbod? 318
14.5 Slot 318
BIJLAGEN 321
BIJLAGE A: VERORDENING MARKTMISBRUIK 323
BIJLAGE B: RICHTLIJN MARKTMISBRUIK 405
BIJLAGE C: UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2016/959 419
BIJLAGE D: UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2016/1055 425
BIJLAGE E: UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2016/347 433
BIJLAGE F: UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2016/523 441
BIJLAGE G: GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) 2016/522 447
BIJLAGE H: GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) 2016/1052 471
BIJLAGE I: GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) 2016/960 481
BIJLAGE J: GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) 2016/957 489
Afkortingen 507
Literatuur 511
Jurisprudentie 527
I TER INLEIDING 1
1 HET EUROPESE REGIME TEN AANZIEN VAN HANDEL MET VOORWETENSCHAP 3
1.1 Inleiding 3
1.2 Een eerste poging 3
1.3 Richtlijn 89/552/EEG 4
1.4 Richtlijn 2003/6/EG 6
1.5 Verordening Marktmisbruik & Richtlijn Marktmisbruik 2014 7
1.6 Slot 11
2 DE GRONDSLAGEN VAN HET VERBOD VANUIT EEN BREDER ECONOMISCH EN ETHISCH PERSPECTIEF 13
2.1 Inleiding 13
2.2 Utilitaristische gronden 16
2.2.1 Marktefficiëntie 16
2.2.2 Schade aan de tegenpartij 19
2.2.3 Beleggersvertrouwen 21
2.2.4 Liquiditeit 21
2.2.5 Handel met voorwetenschap als een beloningsregeling 22
2.2.6 Afweging van de voor- en nadelen 23
2.3 Rechtvaardigheidsgronden 23
2.3.1 Gelijk bezit van informatie 23
2.3.2 Gelijke toegang tot informatie 24
2.4. Eigendomsrechten in informatie 25
2.4.1 Lockeaanse benadering van eigendomsrechten (property rights) 26
2.4.2 Efficiëntie gedreven eigendomsrechten 26
2.4.3 Convergentie van de economische en de ethische benadering 27
2.4.4 Keuze aan de onderneming 28
2.5 Versterken van fiduciaire relaties 30
2.6 Slot 31
II VOORWETENSCHAP EN INGEWIJDEN 33
3 HET BEGRIP ‘VOORWETENSCHAP’ 35
3.1 Inleiding 35
3.2 De definitie van voorwetenschap 36
3.3 Concrete informatie 38
3.3.1 Inleiding 38
3.3.2 Nadere invulling van de concreetheidseis in de Verordening Marktmisbruik 39
3.3.3 Eerste voorwaarde: informatie betreffende een bestaande of redelijkerwijs te verwachten toekomstige situatie of gebeurtenis 40
3.3.4 Tweede voorwaarde van de concreetheidseis: specifiek genoeg om te concluderen over de mogelijke koersinvloed 43
3.3.5 Concrete informatie en geruchten 44
3.3.6 Samenstel van omstandigheden 44
3.4 Object van informatie: uitgevende instellingen of financiële instrumenten 45
3.4.1 Inleiding 45
3.4.2 Informatie betreffende uitgevende instellingen 45
3.4.3 Informatie betreffende financiële instrumenten 46
3.5 Niet openbaar gemaakte informatie 47
3.6 Significante invloed op de koers 50
3.6.1 Inleiding 50
3.6.2 Nadere invulling van de koersgevoeligheidseis: maatstaf van de redelijk handelende belegger 51
3.6.3 De redelijk handelende belegger; een nadere uitwerking 53
3.6.4 De rol van het feitelijke koersverloop en de koersrichting 54
3.7 Slot 56
4 NORMADRESSATEN 57
4.1 Inleiding; hoofdlijnen en achtergrond van de regeling 57
4.2 Algemene uitgangspunten voor de interpretatie 59
4.3 Bespreking van de onderscheiden categorieën primaire ingewijden 63
4.3.1 Causaliteit 64
4.3.2 Dagelijks beleidsbepalers, medebeleidsbepalers en toezichthouders 67
4.3.3 Deelnemers in het kapitaal 75
4.3.4 Functioneel toegangsgerechtigden 82
4.3.5 De deelnemer aan criminele activiteiten 87
4.4 Secundaire insiders 91
4.4.1 Inleiding 91
4.4.2 ‘Weet of zou moeten weten’ 92
4.4.3 Keuze tussen opzet en culpa niet verplicht, want niet bepalend voor strafmaximum 97
4.4.4 Overlap met primaire ingewijden mogelijk? 98
III HET TRANSACTIEVERBOD 99
5 HANDEL 101
5.1 Inleiding 101
5.2 Wat is handel? 101
5.2.1 Verwerven of vervreemden 102
5.2.2 Annuleren of aanpassen gegeven order 104
5.2.3 Gebruik aanbeveling of aansporing 104
5.3 Voorbeelden van handel 105
5.4 Voorbeelden van situaties die niet kwalificeren als handel 105
5.5 Trachten te handelen en poging tot handel 106
5.6 Het toerekenen van handel 107
5.6.1 Toerekenen van handel aan een ander 107
5.6.2 Toerekenen van uitwinnen pandrecht aan de pandgever? 108
5.6.3 Toerekenen van een private placement in gesloten periodes 110
5.7 Meldingsplichten, insiderreglementen en het handelsbegrip 112
5.7.1 Meldingsplichten en het handelsbegrip 112
5.7.2 Insiderreglementen en het handelsbegrip 112
5.8 Slot 113
6 GEBRUIK MAKEN VAN VOORWETENSCHAP 115
6.1 Inleiding 115
6.2 De wetshistorische achtergrond van misbruik van, handel met of gebruik van voorwetenschap 117
6.2.1 Misbruik van voorwetenschap (1989-1999) 117
6.2.2 Handel met voorwetenschap (1999-2005) 121
6.2.3 Gebruik van voorwetenschap (2005-2016) 123
6.3 Het Spector-arrest 128
6.4 De implicaties van het Spector-arrest 131
6.5 Nederlandse rechtspraak gewezen na het Spector-arrest 138
6.5.1 De Landis-zaak 138
6.5.2 De VPV-zaak 143
6.5.3 De Qurius-zaak 148
6.6 Het rechtsregime van de Verordening Marktmisbruik 151
6.6.1 Inleiding 151
6.6.2 Van het transactieverbod uitgezonderde transacties 153
6.7 Slot 156
7 EXCEPTIE MET BETREKKING TOT ‘EIGEN’ VOORWETENSCHAP 159
7.1 Inleiding 159
7.2 Bronnen van de eigenvoorwetenschap-exceptie 160
7.2.1 Richtlijn 89/592/EEG 160
7.2.2 Richtlijn 2003/6/EG 162
7.2.3 Verordening Marktmisbruik 163
7.3 Relevante jurisprudentie 165
7.3.1 Cardio Control 165
7.3.2 Georgakis 167
7.3.3 VHS 168
7.4 Nadere analyse 173
7.4.1 Inleiding 173
7.4.2 Eigen voorwetenschap of niet? 173
7.4.3 Belang van de eigenvoorwetenschap-exceptie ná Spector 174
7.4.4 Voorwetenschap over zichzelf 174
7.5 Enkele relevante praktijksituaties 176
7.5.1 Opbouw van een belang door de bieder 176
7.5.2 Activistische aandeelhouders 178
7.6 Slot 180
IV HET DELEN VAN VOORWETENSCHAP 181
8 HET MEDEDELINGSVERBOD 183
8.1 Inleiding 183
8.2 Het mededelingsverbod 184
8.3 Normadressaten 185
8.4 Inhoud van het mededelingsverbod 186
8.4.1 Doorgifteverbod 186
8.4.2 Aanbevelingsverbod 187
8.4.3 Derde 188
8.5 Uitzondering op het mededelingsverbod 188
8.5.1 Reikwijdte uitzondering 189
8.5.2 Reikwijdte uitzondering bij voorwetenschap over de uitgevende instelling 190
8.5.3 Reikwijdte uitzondering bij voorwetenschap over de handel 193
8.6 Enkele toepassingsvragen 195
8.6.1 Druk van een activistische aandeelhouder 195
8.6.2 De voorbereiding van een openbaar bod 197
8.7 Vertrouwelijkheid 200
8.8 Slot 200
9 MARKTPEILINGEN 201
9.1 Inleiding 201
9.2 Achtergrond 202
9.3 Marktpeilingen 203
9.3.1 Wederrechtelijke mededeling van voorwetenschap 203
9.3.2 Het verrichten van marktpeilingen 204
9.4 Verplichtingen voor de partij die een marktpeiling verricht 205
9.4.1 Vaststellen van regelingen en procedures 205
9.4.2 Procedures voor het verrichten van marktpeilingen 205
9.4.3 Procedure voor standaard te verstrekken gegevens 206
9.4.4 Procedure voor melding wanneer informatie ophoudt voorwetenschap te zijn 207
9.4.5 De vastlegging van informatie 207
9.5 Verplichtingen voor de ontvangende partij 209
9.5.1 ESMA-richtsnoeren 209
9.5.2 Interne procedures en opleiding van personeel 210
9.5.3 Aangeven geen marktpeilingen te willen ontvangen 211
9.5.4 Beoordeling omtrent het in bezit hebben van voorwetenschap 211
9.5.5 Beoordeling financiële instrumenten 211
9.5.6 Notulen of notities 212
9.5.7 Bewaren van gegevens 212
9.6 Handhaving 212
9.7 Slot 213
V UITGEVENDE INSTELLINGEN 215
10 IMPACT OP UITGEVENDE INSTELLINGEN 217
10.1 Inleiding 217
10.2 Reikwijdte Verordening Marktmisbruik 217
10.2.1 Bredere reikwijdte Verordening Marktmisbruik 217
10.2.2 Uitgevende instellingen op markten voor het midden- en kleinbedrijf 219
10.3 Verplichting tot openbaarmaking van voorwetenschap 219
10.3.1 Openbaarmaking voorwetenschap 219
10.3.2 Uitstel openbaarmaking 223
10.3.3 Informatieplicht na uitstel 226
10.3.4 Uitstel teneinde de stabiliteit van het financiële systeem te handhaven 227
10.4 Insiderlijst 227
10.4.1 De Wet op het financieel toezicht 227
10.4.2 De Verordening Marktmisbruik 228
10.4.3 Praktische kanttekeningen 230
10.5 Mededelingsverbod en marktpeilingen 231
10.6 Handelen in financiële instrumenten door managers 232
10.6.1 De Wet op het financieel toezicht 232
10.6.2 De Verordening Marktmisbruik 234
10.6.3 Praktische kanttekeningen 240
10.7 Inkoop van aandelen 241
10.7.1 De Wet op het financieel toezicht 242
10.7.2 De Verordening Marktmisbruik 243
10.7.3 Praktische kanttekeningen 246
11 INSIDERREGLEMENTEN 249
11.1 Inleiding en achtergrond 249
11.2 Het praktisch nut van insiderreglementen 249
11.2.1 Kenbaarheid van de regels en in kennis stellen van relevante personen 249
11.2.2 Actieve controle door de uitgevende instelling 251
11.2.3 AFM en verplichting insiderreglement 252
11.3 Het insiderreglement 252
11.3.1 Inhoud 252
11.3.2 Regels insiderreglementen geldend voor de Verordening Marktmisbruik 253
11.3.3 Meldingsplicht 254
11.3.4 Insiderlijsten 255
11.3.5 Gesloten perioden 255
11.3.6 Verbodsbepalingen 256
11.3.7 Sancties 257
11.4 Overige aandachtspunten 257
11.4.1 Vertalen van de regels naar de uitgevende instelling 257
11.4.2 De verspreiding van een insiderreglement 258
11.5 Slot 258
VI HANDHAVING 259
12 DE MELDPLICHT VOOR BELEGGINGSONDERNEMINGEN 261
12.1 Inleiding 261
12.2 Achtergrond 262
12.3 Normadressaat 263
12.4 Opsporingsplicht 264
12.5 Meldplicht – redelijk vermoeden 267
12.6 Onverwijld melden 270
12.7 Inhoud van de melding – STOR 270
12.8 Geheimhouding 271
12.9 Civiele en strafrechtelijke vrijwaring 272
12.10 Boete c.q. straf 274
12.11 Handhaving en jurisprudentie 275
12.12 Slot 277
13 BESTUURSRECHTELIJKE EN STRAFRECHTELIJKE HANDHAVING 279
13.1 Inleiding 279
13.2 Bestuursrechtelijke handhaving 280
13.2.1 Bevoegde autoriteit 280
13.2.2 Bestuursrechtelijke handhavingsbevoegdheden 281
13.2.2.1 Bestuurlijke boete 281
13.2.2.2 Last onder dwangsom 284
13.2.2.3 Beroepsverbod, handelsverbod natuurlijk persoon 285
13.2.2.4 Opschorten handel, bevriezen en/of beslaglegging vaste activa 286
13.2.2.5 Aanwijzing 286
13.2.2.6 Intrekken vergunning 287
13.2.2.7 Openbare waarschuwing of verklaring 287
13.2.3 Waarborgen 288
13.2.4 Publicatie van maatregelen 289
13.2.5 Cumulatie maatregelen 290
13.3 Afstemming strafrecht – bestuursrecht 290
13.4 Strafrechtelijk optreden 291
13.4.1 (Aanzetten tot) handel met voorwetenschap, mededelen voorwetenschap 292
13.4.2 Uitlokking, medeplichtigheid, poging, aansprakelijkheid rechtspersonen 293
13.4.3 Overige misdrijven en overtredingen 293
13.4.4 Overige strafrechtelijke bepalingen 294
13.5 Slot 294
14 BEWIJS EN BEWIJSLAST 295
14.1 Inleiding 295
14.2 Toezicht en onderzoek 297
14.2.1 De aanwijzingen van de AFM 297
14.2.2 Onderzoek door de AFM 299
14.2.3 De keuze voor bestuurs- of strafrechtelijke handhaving 300
14.3 Bestuursrechtelijke bewijslast 302
14.3.1 Toetsing door bestuursrechter 304
14.3.2 Overtreding 305
14.4 Strafrechtelijke verdenking en vervolging 310
14.4.1 Strafrechtelijk bewijs 311
14.4.2 Bewijslast 313
14.4.3 Praktijk 314
14.4.3.1 Was er sprake van voorwetenschap? 314
14.4.3.2 Beschikte de verdachte over voorwetenschap? 315
14.4.3.3 Heeft de verdachte de voorwetenschap ook gebruikt? 316
14.4.3.4 Is sprake van een wettelijke uitzondering op het verbod? 318
14.5 Slot 318
BIJLAGEN 321
BIJLAGE A: VERORDENING MARKTMISBRUIK 323
BIJLAGE B: RICHTLIJN MARKTMISBRUIK 405
BIJLAGE C: UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2016/959 419
BIJLAGE D: UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2016/1055 425
BIJLAGE E: UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2016/347 433
BIJLAGE F: UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2016/523 441
BIJLAGE G: GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) 2016/522 447
BIJLAGE H: GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) 2016/1052 471
BIJLAGE I: GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) 2016/960 481
BIJLAGE J: GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) 2016/957 489
Afkortingen 507
Literatuur 511
Jurisprudentie 527
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan
