De algemene vergadering van aandeelhouders van beursvennootschappen

VOORWOORD V
AFKORTINGEN XII

1 DE ALGEMENE VERGADERING: TYPERING EN ROL 1
1.1 Inleiding 1
1.2 De algemene vergadering in historisch perspectief 2
1.3 De aandeelhouder als principaal 11
1.4 Opzet van het boek en afbakening 14

2 BEVOEGDHEDEN VAN DE ALGEMENE VERGADERING 17
2.1 Inleiding 17
2.2 Benoeming van bestuurders en commissarissen 19
2.2.1 Benoemingsprocedure 19
2.2.2 Wettelijke, statutaire en buiten-statutaire regelingen die keuzevrijheid beperken 23
2.3 Ontslag en schorsing van bestuurders en commissarissen 26
2.3.1 Ontslagprocedure 27
2.3.2 Schorsingsprocedure 28
2.3.3 Besluitvormingsprocedure 28
2.4 Het wijzigen van de statuten 29
2.4.1 Besluitvormingsprocedure 30
2.4.2 Statutenwijziging onder opschortende voorwaarde 31
2.5 Recht op inlichtingen 31
2.5.1 Recht op inlichtingen tijdens de algemene vergadering 32
2.5.2 Afdwingbaarheid van het recht op inlichtingen 33
2.6 Het vaststellen van de jaarrekening 33
2.6.1 Besluitvormingsprocedure 34
2.6.2 Implicatie bevoegdheid tot vaststelling van de jaarrekening 34
2.7 Goedkeuringsrecht bij ingrijpende bestuursbesluiten (‘art. 2:107a BW-besluiten’) 37
2.7.1 Goed te keuren bestuursbesluiten 38
2.7.2 Timing en wijze van de besluitvorming 41
2.7.3 Aantal bestuursbesluiten die ter goedkeuring zijn voorgelegd 43
2.7.4 Toekomst van het wettelijke goedkeuringsrecht 44
2.8 Het nemen van het besluit tot ontbinding, omzetting, fusie en splitsing 45
2.8.1 Ontbinding en omzetting 45
2.8.2 Splitsing 45
2.8.3 Juridische fusie en grensoverschrijdende fusie 47
2.9 Het vaststellen van het dividend en van de winstbestemming 50
2.10 Het verlenen van decharge aan bestuurders en commissarissen 52
2.11 Het vaststellen van het bezoldigingsbeleid van het bestuur en het goedkeuren van regelingen van bezoldiging in aandelen of rechten op aandelen 56
2.11.1 Besluitvorming over het bezoldigingsbeleid en regelingen in de vorm van aandelen of rechten tot het nemen van aandelen 56
2.11.2 Specifieke regels voor de besluitvorming inzake de variabele bezoldiging bij financiële ondernemingen 59
2.11.3 Praktische uitwerking van het vaststellings- en goedkeuringsrecht van de algemene vergadering 62
2.12 Het vaststellen van de bezoldiging van commissarissen 64
2.12.1 Structuur bezoldiging commissarissen en besluitvormingsprocedure 64
2.12.2 Mogelijke toekomstige ontwikkelingen 66
2.13 Het verlenen van de opdracht tot onderzoek van de jaarrekening aan een accountant 66
2.13.1 Besluitvormingsprocedure 67
2.13.2 Moment van opdrachtverlening 69
2.13.3 Intrekking van de opdracht 70
2.14 Het machtigen van het bestuur om nieuwe aandelen uit te geven en om het voorkeursrecht daarbij te beperken of uit te sluiten 71
2.14.1 Redenen voor uitgifte 71
2.14.2 Besluitvormingsprocedure 72
2.15 Het machtigen van het bestuur om aandelen in te kopen en om de ingekochte aandelen in te trekken (kapitaalvermindering) 75
2.15.1 Redenen voor kapitaalvermindering 75
2.15.2 Besluitvormingsprocedure 76
2.16 Het handhaven of afschaffen van de vrijwillige toepassing van het structuurregime 78
2.16.1 Besluitvormingsprocedure 78
2.16.2 Uitzonderingsgronden 81
2.17 Het vrijstellen van een aandeelhouder van de verplichting tot het uitbrengen van een openbaar bod op de aandelen van de vennootschap 81
2.17.1 De vrijstelling 81
2.17.2 Besluitvormingsprocedure 82

3 RECHTEN VAN INDIVIDUELE AANDEELHOUDERS 83
3.1 Inleiding 83
3.2 Bijeenroeping van een algemene vergadering 84
3.3 Agenderingsrecht 85
3.3.1 Kapitaalcriterium 86
3.3.2 Bewijs van het minimumbelang 87
3.3.3 Termijn om verzoek in te dienen 88
3.3.4 Transparantie over de gehele economische positie van de indiener 90
3.3.5 De onderwerpen waarvan agendering op de algemene vergadering kan worden verzocht 91
3.3.6 Vroegtijdige openbaarmaking van het agenderingsverzoek? 95
3.3.7 Afwijkende besluitvorming 96
3.4 Stemrecht 97
3.4.1 Stemgerechtigden 98
3.4.1.1 Houders van prioriteitsaandelen 98
3.4.1.2 Houder van beschermingspreferente aandelen; de stichting continuïteit 100
3.4.1.3 Houders van financieringspreferente aandelen 104
3.4.1.4 Administratiekantoor en certificaathouders 105
3.4.1.5 Houders van ADR’s 112
3.4.1.6 De ‘gewone’ gevolmachtigde 112
3.4.1.7 Vruchtgebruikers en pandhouders 114
3.4.2 Aantal uit te brengen stemmen 114
3.4.2.1 Extra stemrechten via toekenning van loyaliteitsaandelen 115
3.4.2.2 Stemrechtbeperking 117
3.4.2.3 Empty voting 118
3.4.2.4 Coördinatie van stemgedrag 119
3.4.3 Functioneren van de stemketen 123
3.4.3.1 Richtlijnvoorstel aandeelhoudersbetrokkenheid 124
3.4.4 Stemmen op afstand 125
3.4.4.1 Elektronisch stemmen tijdens de algemene vergadering 125
3.4.4.2 Elektronisch stemmen voorafgaand aan de algemene vergadering 127
3.5 Enquêterecht 127
3.5.1 Procedure en voorwerp van het enquêterecht 128
3.5.2 Criteria voor aandeelhouders om enquêtezaak te entameren 130
3.5.3 Populariteit van het enquêterecht onder aandeelhouders 134
3.6 Aansprakelijkheid bestuurders en commissarissen 134
3.6.1 Onrechtmatige daad 135
3.6.2 Balansaansprakelijkheid 136
3.7 Jaarrekeningprocedure 138
3.7.1 Procedure 139
3.7.2 Aandeelhouder als belanghebbende 140
3.7.3 Toetsing door de rechter 141
3.7.4 Populariteit van de jaarrekeningprocedure 141
3.8 Tuchtrechtprocedure bij de Accountantskamer 143
3.9 Vordering tot uitkoop en overneming 144
3.9.1 Uitkoopprocedure 144
3.9.2 Versnelde procedure voor uitkoop 146
3.9.3 Vordering tot overneming 147
3.10 Aandeelhouder als belanghebbende bij financieel toezicht 147

4 VERANTWOORDELIJKHEDEN EN PLICHTEN VAN AANDEELHOUDERS 151
4.1 Inleiding 151
4.2 De redelijkheid en billijkheid en het dienen van het eigen belang 152
4.2.1 De redelijkheid en billijkheid en de individuele aandeelhouder 153
4.2.2 De redelijkheid en billijkheid en de algemene vergadering 157
4.2.3 Factoren die de aandeelhoudersverantwoordelijkheid in het kader van de redelijkheid en billijkheid beïnvloeden 158
4.2.3.1 Glijdende schaal 158
4.2.3.2 Omvang van aandelenbelang en zeggenschap 159
4.2.3.3 Soort aandelen en type aandeelhouder 160
4.2.3.4 Gevolgen van het te nemen besluit 161
4.2.3.5 Overige omstandigheden 162
4.3 Aandeelhoudersbetrokkenheid 163
4.3.1 Stewardship en de uitbreidende aandeelhoudersverantwoordelijkheid 163
4.3.2 Stembeleid 165
4.3.3 Monitoring en dialoog 169
4.4 Meldingsplichten 171
4.5 Vvgb voor substantiële deelnemingen in banken en verzekeraars 174
4.6 Verplicht bod 175

5 PROCEDURELE ASPECTEN EN BESLUITVORMING VAN DE ALGEMENE VERGADERING 177
5.1 Inleiding 177
5.2 De bijeen- en oproeping voor de algemene vergadering 178
5.2.1 Bijeenroeping 178
5.2.2 Oproepingstermijn 179
5.2.3 Wijze van oproeping 180
5.2.4 De informatie die bij de oproeping moet worden vermeld 181
5.2.4.1 Agenda, toelichting op de agenda en achterliggende documenten 181
5.2.4.2 De plaats en het tijdstip van de algemene vergadering 186
5.2.4.3 De procedure voor deelname aan de algemene vergadering bij schriftelijk gevolmachtigde 187
5.2.4.4 De registratiedatum, registratieprocedure en de procedure om de rechten uit te oefenen 187
5.2.4.5 Een volmachtformulier en een formulier voor uitoefening van het stemrecht per brief 188
5.2.4.6 Het totale aantal aandelen en stemrechten 188
5.2.4.7 Het standpunt van de OR ten aanzien van bepaalde voorstellen 188
5.3 Registratie voor de algemene vergadering 188
5.4 Voorbereiding op de algemene vergadering 190
5.4.1 Gebruik van stemadviesbureaus 190
5.4.2 Proxy solicitation 192
5.5 Functioneren van de algemene vergadering 197
5.5.1 Toegang tot de algemene vergadering 197
5.5.1.1 Aandeelhouders 197
5.5.1.2 Bestuurders en commissarissen 198
5.5.1.3 Accountant 198
5.5.1.4 Ondernemingsraad 200
5.5.2 Communicatie tijdens de algemene vergadering 201
5.5.2.1 Vergaderorde 201
5.5.2.2 Het verkrijgen van koersgevoelige informatie tijdens de algemene vergadering 203
5.5.2.3 Taal 204
5.5.2.4 Notulen 205
5.6 Besluitvorming 206
5.6.1 Eisen aan de besluitvorming 206
5.6.2 Staken van stemmen 207
5.6.3 Uitslag van de stemming 208
5.6.4 Nietige en blanco stemmen 209
5.6.5 Vernietigbaarheid en nietigheid van de besluitvorming 210
5.6.5.1 Vernietigbaarheid wegens strijd met wettelijke of statutaire bepalingen die het tot stand komen van besluiten regelen 211
5.6.5.2 Vernietigbaarheid wegens strijd met de redelijkheid en billijkheid die door art. 2:8 BW worden geëist 212
5.6.5.3 Vernietigbaarheid wegens strijd met een reglement 212

6 DE TOEKOMST VAN DE ALGEMENE VERGADERING 213
6.1 Huidige situatie 213
6.2 Verwachte ontwikkeling 215
6.2.1 Stemproces 215
6.2.2 Fysieke, virtuele en hybride algemene vergadering 215
6.3 Afsluiting 220

Literatuurlijst 221
Trefwoordenregister 245
Artikelenregister 251
Jurisprudentieregister 261