Professionele loopbaancoaching is ook in deze editie een gedegen handboek en vraagbaak voor loopbaanadviseurs. Stap voor stap leiden de auteurs je door het begeleiden bij de drie centrale vragen. Van de intake tot de inzet van allerlei instrumenten en methodieken. Met ook aandacht voor een punt dat in mijn ervaring best vaak onderschat wordt: hoe ga je als coach om met psychische problematiek bij je cliënten?
Facetten
De kern van het boek, deel 2, bestaat uit zeven hoofdstukken over verschillende facetten van het vak. Met aandacht voor de vragen die bij cliënten leven en de instrumenten die je als coach kunt inzetten. Aandacht voor de rol van de coach én voor de verwachtingen - al dan niet waar met coaching waar te maken - van de cliënt. Het brede spectrum van het vak loopbaancoaching komt aan bod: keuzebegeleiding, competentiecaching, levenscoaching bij zingevingsvragen, loopbaancounseling bij belemmerende overtuigingen en begeleiding bij overspannenheid en burn-out. Bij dat laatste onderwerp benoemen de auteurs gezien de actualiteit de rol van toxische werkomgevingen en grensoverschrijdend gedrag bij het ontstaan hiervan. Op hoe hier specifiek mee om te gaan, gaan ze helaas niet in. De nadruk ligt op de stressklachten waarmee een client bij de coach komt.
Nieuw: loopbaancoaching van senioren
Het boek is sinds het voor het eerst uitkwam uitgebreid met twee hoofdstukken over het begeleiden van specifieke doelgroepen. In 2020 hebben voegden de auteurs een hoofdstuk toe over het begeleiden van jongeren, waarin studie- en beroepskeuze centraal staan. En nu is er een hoofdstuk toegevoegd dat gewijd is aan senioren op de arbeidsmarkt. Waarbij de leeftijdsgrens sinds 2000 is opgetrokken van 40 naar 55 jaar of ouder, tot aan 75 jaar toe.
Hoewel ik in mijn eigen coachpraktijk maar al te vaak merk dat leeftijdsdiscriminatie hardnekkig is, stellen de auteurs terecht dat het gezien de krapte op de arbeidsmarkt belangrijk is dat we senioren koesteren en goed begeleiden. Om hun talenten nog verder te ontplooien, dromen waar te maken en jongere collega’s te begeleiden. Maar ook om ze te helpen om te gaan met demotie en frustratie als ze worden ingehaald door nieuwe generaties. Of om de combinatie met (mantel-)zorgtaken vol te kunnen houden. En om een nieuwe baan te vinden als dat dat gewenst of domweg nodig is. Belangrijke aandachtspunten voor een groot deel van de werkende mensen en een waardevolle toevoeging aan het boek dus.
Goedgevulde toolbox
Deel 3 van Professionele loopbaancoaching is een goedgevulde toolbox voor coaches, met oefeningen en checklists die aansluiten bij de thema’s Willen, Kunnen en Zijn, en bij de doelgroepen Jongeren en Senioren. Veel van de beschreven methodieken kun je zo gebruiken, maar regelmatig wordt ook verwezen naar andere boeken en naar (betaalde) methoden op verschillende websites. Ook bieden de auteurs een lijst met inspirerende films, een medium waar ze zelf graag mee werken. Een tip over hoe je ze kunt vinden was overigens wel helpend geweest.
Al met al is Professionele loopbaancoaching een boek dat alle loopbaancoaches in de kast zouden moeten hebben. Om het er natuurlijk weer uit te halen tijdens het werk. Bij een nieuwe cliënt, bij onverwachte vragen, of gewoon ter inspiratie.
Over Liesbeth Tettero
Liesbeth Tettero is trainer en coach in het openbaar bestuur (www.publice.nl) en van ambitieuze vrouwen (www.feministerie.nl).