Pionieren is meestal eenzaam werken vanuit een ideaal. Je hebt het gevoel daar vorm aan te moeten geven, misschien zonder dat je begrijpt waarom. Vanuit dat ideaalbeeld maak je bewust keuzes voor een toekomst die je graag ziet. Voor jezelf, maar vooral voor iets dat veel groter is dan jezelf. In deel 1 deelt de auteur haar kenmerken voor pionierend leiderschap en beschrijft ze het pad dat daarvoor nodig is voor jou als pionier. Het tweede deel gebruikt ze om het leiderschap uit te werken dat daarvoor nodig is in de samenleving en in organisaties.
Doelen
Alle mensen streven bewust of onbewust een doel na. Bij alles is dat wat we uiteindelijk kunnen worden al in de kiem aanwezig. De drijvende kracht achter dat doel is een oerkracht die kennis in zich heeft om vooruit te gaan. Die kracht zit in mensen, dieren, planten, de wereld en de kosmos. Een pionierend leider maakt gebruik van deze intelligentie en oerkracht. Hij dient daarvoor zijn bewustzijn te ontwikkelen en inzicht te krijgen hoe we beïnvloed worden door onze cultuur en levensomstandigheden. Pioniers staan op de rand van waar het bewustzijn als mensheid op dit moment staat. Een laatste sprong in de ontwikkeling van dat bewustzijn is zelfreflectie. Mensen kunnen zichzelf waarnemen als individu en we kunnen ons verhouden tot elkaar en alles om ons heen. We kunnen zelf de wereld van binnenuit veranderen in plaats van de veranderingen passief en onbewust te ondergaan. De transformatie van onze wereld hangt dus af van de bereidheid om je te ontwikkelen. Door de intelligente creatiekracht die je in potentie hebt, te gebruiken om te bouwen aan een verantwoorde en gezonde toekomst.
Oude systemen
Dat is juist nu belangrijk. We zien momenteel dat de oude systemen niet meer werken. Er is veel ontevredenheid en polarisatie in de samenleving. Allemaal voortekenen van een komende transitie naar een nieuw tijdperk dat ons uitdaagt om het anders te doen. Wat vroeger werkte, werkt nu niet meer. We zitten in een tussenfase en weten niet hoe het verder moet. Het nieuwe is er nog niet en het oude hebben we nog niet helemaal losgelaten. Daarom is pionieren nu belangrijk: een volgende stap zetten, terwijl we het niet al weten. De auteur gebruikt daarvoor het 3C model als leidraad voor pioniers: Context, Cultuur en Creatieve kracht.
Rijk boek
Pionierend leiderschap is een veel te rijk boek om even samen te vatten binnen het bestek van een recensie. Beide delen zijn volgestopt met wijsheden die op een toegankelijke en prettig leesbare manier door de auteur aan elkaar geregen worden. Een prachtig boek over wat erbij komt kijken wanneer je als pionier aan de slag wilt.
Over Nico Jong
Nico Jong is senior adviseur bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.