‘Buiten de lijntjes’ verscheen oorspronkelijk in 2001, maar de vertaling die ik gelezen heb is gebaseerd p de heruitgave uit 2011. In de tien jaar die tussen de uitgaven zit is veel gebeurd. De huidige economische situatie maakt de zaken die beschreven worden nog meer urgent. Robinson is een internationaal opinieleider op het gebeid van onderwijsontwikkeling, creativiteit en innovatie. Hij is emeritus hoogleraar van de universiteit van Warwick. Hij is terug te vinden op internet, met name zijn TED-talks spreken tot de verbeelding. Een student wees me op zijn boek en was enthousiast over de hoeveelheid inspiratie die hij kreeg van het lezen van dit boek. Eerst voelde ik me wat teleurgesteld toen ik zag dat de eerste hoofdstukken vooral gingen over hoe het onderwijs ontstaan is en hoe wij er in het Westen een systeem van hebben gemaakt dat de creativiteit van mensen lijkt te ‘vernietigen’. Maar naarmate ik vorderde in het boek, zag ik dat Robinson een basis aan het leggen was van waaruit het makkelijker is om zijn gedachtegang te volgen. Er staan ook zeker interessante weetjes in. Zo werd ik vooral geraakt door de verhalen over mensen die hun ‘roeping’ vonden. Het verhaal van een man die al zijn hele leven wist dat hij brandweerman wilde worden. En hoe dat op de lagere school lastig was, omdat alle jongens dat wilden worden. Maar dat hij het dus – echt – wilde. En hoe de docent hem probeerde van dat idee af te brengen door hem te zeggen dat hij dan allerlei academische kennis zou missen. Maar uiteindelijk bleek dat hij blij was dat hij zijn roeping had kunnen volgen. En dat hij zeker wist dat die docent er ook blij mee was, al was het maar omdat hij later hem en zijn vrouw kon redden bij een ongeluk. Een mooi verhaal. Zodra Robinson begint te vertellen over The Academy, een opleiding waar jonge mensen naartoe kunnen die buiten de boot dreigen te vallen, begint het echt interessant te worden (het boek, voor mij dan). De jonge, veelal criminele, mensen worden toegelaten tot het korte lesprogramma, en worden dan in een kort aantal weken klaar gestoomd voor een optreden. Ze ondergaan hetzelfde strikte regiem zoals dansers dat ondergaan. En die discipline is goed voor hen. Ze leren er niet alleen dansen, sommige zijn daar niet goed in, maar ze leren om hun talent te vinden. Zonder dat ze in een hokje worden geplaatst waardoor ze als het ware in de overlevingsmodes gaan. Ze leren om gezond te leven. Ze leren het belang van bewegen en goede voeding. En zo leren ze om hun leven op te pakken. Een mooi voorbeeld van hoe het ook kan. Robinson probeert in dit boek te laten zien dat we door steeds meer aandacht te geven aan prestaties, we creativiteit steeds minder ruimte geven. Vooral in het onderwijs, waar de bakermat van onze ontwikkeling ligt. Bedrijven en het onderwijs willen innovatie, maar Robinson roept op tot het veranderen van onze manier van innovatie en ontwikkeling. Robinson spreekt over innovatie waarbij verbeelding en creativiteit een grote rol spelen. Het boek eindigt in het benoemen van 9 principes die bijdrage aan de creatie van creatief leiderschap en creativiteit in onderwijs. De 9 principes zijn niet nieuw, maar zijn wel een zinnig bijeengebracht overzicht van dingen die we moeten doen om iedereen die met ontwikkeling bezig is ook na te laten denken over creativiteit.
Over José Otte
Dr. José W. Otte MBA werkte als waarderend onderzoeker met een bedrijfskundige gedragswetenschappelijke achtergrond. Zij faciliteerde sociale innovatie door het introduceren van dialooggroepen waarin gewerkt werd met bijzondere vragen. Ze was verbonden aan Mizu. José geniet inmiddels van een welverdiend pensioen, en recenseert geen boeken meer.
