Het onderwerp politieke sensitiviteit fascineert mij al heel lang. Niet in de laatste plaats omdat ik zelf al vaak mijn hoofd heb gestoten doordat een samenwerking een ander verloop kreeg dan ik had verwacht. Doordat een vergadering een wending nam die ik niet zag aankomen of doordat ik zonder het door te hebben op iemands tenen stond, waarmee mijn kansen om steun te krijgen voor mijn voorstel acuut verdampten.
Ervaringsdeskundigen
In mijn boek Politiek sensitief aan de slag vraag ik mij daarom af wat ‘politieke sensitiviteit’ is. Dikwijls gaan opdrachtgevers, werkgevers, leidinggevenden of collega’s ervan uit dat je over deze vaardigheid moet beschikken. Op zoek naar het antwoord sprak ik met ervaringsdeskundigen zoals bestuurders, politici, topambtenaren en recruiters. Daarnaast putte ik uit mijn eigen ruime ervaring als consultant en als bestuurder binnen en buiten de politiek.
Het spel
Het politieke spel wordt in het boek op alle niveaus geanalyseerd, van de Europese Commissie tot het bestuur van de voetbalvereniging. De elementen die gebruikt worden in de professionele politiek op het Binnenhof of in de gemeenteraad zijn evenzeer van toepassing in een werkoverleg of bestuursvergadering. Vaak zijn het dezelfde mechanismen die werkzaam zijn.
Twee delen
Politiek sensitief aan de slag bestaat uit twee delen. Het eerste deel geeft inzicht in hoe je in een politieke omgeving de situatie kunt analyseren en wat je kunt doen om resultaat te boeken. Zorg dat je het speelveld en de spelregels kent. Ken de wijze van besluitvorming en de manieren waarop je die kunt beïnvloeden. Weet ook wie welke belangen heeft en hoe de machtsverhoudingen liggen. Een deel daarvan is formeel en zichtbaar. Een deel is informeel en speelt zich af onder tafel of achter de schermen. Deel 1 maakt je alert op politieke signalen en geeft inzicht in de politieke actie: datgene wat je zelf moet doen als de vergadering, de onderhandeling of het sollicitatiegesprek is begonnen.
Balanceren en afstemmen
Het tweede deel behandelt drie aanvullende elementen die van belang zijn. Allereerst gaat het over de kwaliteiten die nodig zijn. Wat zijn de competenties van een politiek sensitief persoon en hoe herken je die als recruiter? Vervolgens behandel ik een aantal valkuilen en slimme zetten waar je je voordeel mee kunt doen. In het laatste hoofdstuk komen enkele balanceerdilemma’s aan bod. Politiek sensitief opereren betekent permanent balanceren en afstemmen.
Draagvlak
Het boek vergroot je inzicht en helpt je op weg om politiek sensitiever te worden. Zo kun je het spel beter spelen en vergroot je je kans op een constructieve samenwerking, meer draagvlak en de door jou gewenste besluitvorming. En ja… al met al wordt jouw politieke sensitiviteit dan inderdaad beter!
Over Michel de Visser
Michel de Visser is spreker en zelfstandig consultant in de publieke sector en het bedrijfsleven. Daarnaast vervult hij al 30 jaar verschillende bestuurlijke nevenfuncties in diverse sectoren, de laatste jaren onder meer als voorzitter van een grote politieke partij in Rotterdam.
