De jury van het Managementboek van het Jaar 2013 kwam loftuitingen tekort voor het winnende boek, Leren samenwerken tussen organisaties. Voorzitter Philip Idenburg omschreef het als ‘een boek dat een compleet overzicht geeft van een belangrijk onderwerp, dat theorie en praktische voorbeelden op een functionele wijze weet te combineren, dat veel tools, modellen en checklists aan de lezer geeft om in hun eigen organisatie toe te passen en als een boek dat in de overtuiging van de jury in de toekomst bekend zal staan als hét handboek en naar alle waarschijnlijkheid magnum opus van deze auteurs’.
Kaats en Opheij, die bij managementadviesbureau Twynstra Gudde al tien jaar samenwerken op dit terrein, waren buitengewoon verguld met de bekroning van hun boek. ‘Ik zie het vooral als een erkenning van de energie en tijd die wij er al die jaren in hebben gestopt’, zei Kaats. Opheij: ‘Ik ben blij met de bekroning van ons boek, maar belangrijker dan het boek zelf vind ik dat het thema opgepakt wordt: dat we in deze tijd op andere manieren moeten leren samenwerken.’ Kaats: ‘Wij hadden al het gevoel dat dit onderwerp steeds meer in de aandacht komt te staan. Deze bekroning zal daar hopelijk aan bijdragen.’
De bekroning van Leren samenwerken tussen organisaties was de afsluiting van het tiende Managementboekengala in De Rode Hoed in Amsterdam, dat zoals gebruikelijk was aangekleed door de acteurs van Troje Training & Theater. Deze keer hadden zij gekozen voor een soort actualiteitenprogramma, waarbij de boeken werden besproken aan de hand van korte videoreportages over een aantal Europese landen. Het leidende thema: ‘Een boek kan helpen’, in Twitterlingo #boekhelpt, zeker in deze tijden van crisis. Zo kwam de nadruk te liggen op de actualiteitswaarde van de boeken, een van de belangrijkste criteria voor bekroning.
Toeval of niet, de theatermakers van Troje hadden de grootste en succesvolste economie van Europa, Duitsland, toebedacht aan de winnaar: Leren samenwerken tussen organisaties van Edwin Kaats en Wilfrid Opheij. ‘Een heel compleet, gedegen en ondanks de omvang van 495 pagina’s handzaam en leesbaar boek waarbij zoals een van mijn mede-juryleden zo treffend zei: waar je het boek ook openslaat, je bent geboeid en hebt zin om verder te lezen’, om juryvoorzitter Idenburg nog maar eens te citeren. ‘Als je de echt ingewikkelde vraagstukken van deze tijd bekijkt, is er geen enkele organisatie die deze in zijn eentje kan oplossen’, zei Opheij. ‘Dus moet je samenwerken. Maar dat lukt alleen als je daar zelf ook een beetje beter van wordt, hebben wij vastgesteld. Een gemeenschappelijk doel is goed, maar zal alleen bereikt worden als je ook je eigenbelang laat meewegen.’
Een wijze les, temeer daar de manieren waarop organisaties samenwerken steeds diverser worden. Vroeger keken organisaties al snel naar een overname of een fusie als ze bepaalde waarde aan hun eigen bedrijf wilden toevoegen, tegenwoordig komen eerder andere samenwerkingsvormen in beeld, zoals allianties, netwerken, ketens en dergelijke. ‘Consolidatie is niet altijd nodig, je kunt ook horizontaal in plaats van verticaal denken’, aldus Opheij. ‘Maar het is bijzonder lastig om te voorspellen of een match ‘made in heaven’ is. Maar je kunt wel condities creëren waardoor de kans op succes groter is.’
De jury had dit jaar op speciaal verzoek slechts vijf boeken genomineerd in plaats van zes. ‘We hadden er een zesde titel aan kunnen toevoegen’, zei Idenburg. ‘Maar dat was dan alleen voor de vorm geweest. Deze vijf boeken waren allemaal goed genoeg voor bekroning.’
De andere genomineerde boeken waren De Conversation Company van Steven Van Belleghem, Groeimodellen van Yousri Mandour, Kris Brees en Roy Wenting, Samen slimmer van Maurits Kreijveld en Duurzaam ondernemen waarmaken van Rob van Tilburg, Rob van Tulder, Mara Francken en Andrea da Rosa.
Over Hans van der Klis
Hans van der Klis is freelance journalist. Hij schrijft regelmatig artikelen voor Managementboek.
