Tjebbe Gerverdinck
Eigendomsgrondrecht en belastingen
Paperback Nederlands 2020 1e druk 9789013159202Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Samenvatting
Deze titel schetst het eerste systematische onderzoek in Nederland naar de uiteenlopende raakvlakken tussen belastingen en het eigendomsrecht. De inhoud is bijzonder actueel en trekt veel belangstelling. Niet alleen fiscalisten, maar ook de politiek krijgt veel te maken met dit thema.
Iedere Staat heft belastingen. In beginsel is belastingheffing een exclusieve bevoegdheid van de Staat. Desondanks kan die bevoegdheid beperkt worden door internationale (mensenrechten)verdragen. Ook een nationale grondwet kan die bevoegdheid beperken.
In Eigendomsgrondrecht en belastingen staat het recht op ongestoord genot van eigendom centraal. Dit recht kan beperkingen stellen aan de bevoegdheden van de Staat op fiscaal gebied. De lezer maakt kennis met de verschillende verschijningsvormen van het recht op ongestoord eigendom. Dit is onder meer het geval in:
Het Europees Verdrag tot Bescherming van de Rechten van de Mens en de Fundamentele Vrijheden (EVRM)
Het Handvest van de Grondrechten van de Europese Unie
Grondwetten op nationaal niveau
De monografie geeft hiermee een compleet overzicht van het belang van eigendomsgrondrecht op belastinggebied. Daarbij wordt zowel de rechtspraak van internationale als nationale (belasting)rechters besproken en geanalyseerd.
Eigendomsrecht actueel
Er zijn op het moment van publicatie verschillende fiscale procedures aanhangig waarin een beroep wordt gedaan op het eigendomsgrondrecht. Het onderwerp staat in de belangstelling, wat de monografie bijzonder actueel maakt. De uitgave is daarom bijzonder bruikbaar voor personen die werkzaam zijn in de fiscale praktijk, waaronder adviseurs, inspecteurs en rechters. Maar ook voor studenten is de titel geschikt.
Specificaties
ISBN13:9789013159202
Taal:Nederlands
Bindwijze:paperback
Aantal pagina's:328
Uitgever:Wolters Kluwer
Druk:1
Verschijningsdatum:15-5-2020
Hoofdrubriek:Juridisch
ISSN:
Serie:Fiscale monografieën
Lezersrecensies
Wees de eerste die een lezersrecensie schrijft!
Inhoudsopgave
Voorwoord / V
Lijst van afkortingen / XIII
HOOFDSTUK 1
Inleiding / 1
1.1 Over het onderwerp / 1
1.2 Onderzoeksvraag / 2
1.3 Onderzoeksmethode / 3
1.4 Afbakening / 4
1.5 Opbouw / 5
DEEL IA: TOETSING AAN HET EIGENDOMSGRONDRECHT IN BELASTINGZAKEN DOOR HET EHRM
HOOFDSTUK 2
De totstandkoming van artikel 1 Eerste Protocol / 9
2.1 Inleiding / 9
2.2 Relevante politieke ontwikkelingen na de Tweede Wereldoorlog / 10
2.3 De ontwikkeling van artikel 1 Eerste Protocol / 12
2.4 Conclusie / 17
HOOFDSTUK 3
Het toetsingskader van het EHRM / 19
3.1 Overzicht van het toetsingskader van het EHRM / 19
3.2 Analyse van het toetsingskader (1): Het eigendomsbegrip van artikel 1 Eerste Protocol / 19
3.3 Analyse van het toetsingskader (2): Inmenging in het eigendomsrecht / 21
3.4 Analyse van het toetsingskader (3): Rechtvaardiging van een inbreuk op het eigendomsrecht / 22
3.4.1 De margin of appreciation / 22
3.4.2 De belangrijkste voorwaarde: lawfulness / 23
3.4.3 De tweede cumulatieve voorwaarde: een legitieme doelstelling in het algemeen belang / 25
3.4.4 De derde cumulatieve voorwaarde: een fair balance / 26
3.5 Conclusie / 29
HOOFDSTUK 4
Toegang tot artikel 1 Eerste Protocol in belastingzaken; fiscale aantasting van eigendom en frustratie van fiscale legitimate expectations / 31
4.1 Inleiding / 31
4.2 Is belastingheffing per definitie een aantasting van eigendom? / 32
4.3 Geschillen over belastingverminderende aanspraken; legitimate expectations / 35
4.3.1 Inleiding / 35
4.3.2 Twee typen legitimate expectations / 37
4.3.3 Bronnen van legitimate expectations in belastingzaken / 40
4.3.3.1 Inleiding / 40
4.3.3.2 Aanspraak op teruggaaf van input-BTW / 40
4.3.3.3 Verjaring van de bevoegdheid belastingschulden te formaliseren / 41
4.3.3.4 Rechtspraak / 41
4.3.3.5 EU-recht / 43
4.4 Conclusie / 44
HOOFDSTUK 5
De eis van een wettelijke grondslag (lawfulness) in het belastingrecht / 47
5.1 Inleiding / 47
5.2 Kwaliteit van belastingwetgeving / 48
5.3 Kwaliteit van belastingrechtspraak / 53
5.4 Handelen van de belastingautoriteiten / 59
5.5 Het vereiste van procedurele garanties / 62
5.6 Conclusie / 65
HOOFDSTUK 6
Het vereiste van een legitieme doelstelling in het algemeen belang (legitimate aim) in belastingzaken
6.1 Inleiding / 67
6.2 Geaccepteerde doelstellingen in het algemeen belang / 67
6.3 Is belastingwetgeving altijd in het algemeen belang? / 69
6.4 Conclusie / 73
HOOFDSTUK 7
De proportionaliteitstoets (fair balance) in belastingzaken / 75
7.1 Inleiding / 75
7.2 De fair balance toets in belastingzaken / 75
7.3 Hoe ruim is de margin of appreciation in belastingzaken? / 80
7.4 Toetsing op individueel of op regelniveau? / 81
7.5 Conclusie / 84
DEEL IB: TOETSING AAN HET EIGENDOMSGRONDRECHT IN BELASTINGZAKEN DOOR HET HVJ EU
HOOFDSTUK 8
De bescherming van eigendom in de rechtsorde van de Europese Unie / 87
8.1 Inleiding / 87
8.2 De bescherming van grondrechten in de Europese Unie / 88
8.3 Het eigendomsrecht als algemeen beginsel van EU-recht / 90
8.4 Het eigendomsrecht in het EU-Handvest van de Grondrechten / 91
8.5 Het toepassingsbereik van het Handvest / 94
8.6 Relevantie van artikel 17 van het Handvest voor belastingzaken / 98
8.7 Conclusie / 100
DEEL II: DE BELANGRIJKSTE FRICTIES TUSSEN HET EIGENDOMSGRONDRECHT EN DE
HEFFING EN INVORDERING VAN BELASTING
HOOFDSTUK 9
Excessieve belastingen en boeten / 105
9.1 Inleiding / 105
9.2 Twee vroege beslissingen van de Commissie voor de Rechten van de Mens gingen voorbij aan de proportionaliteitsvraag / 105
9.3 Belastingen die het EHRM niet excessief vond / 107
9.4 Bestaat recht op een ‘decent profit’ na belastingheffing? / 112
9.5 Inconsistente regelgeving evident in het nadeel van de burger / 114
9.6 Excessieve en discriminatoire belastingheffing / 114
9.7 Excessieve boeten / 121
9.8 Conclusie / 124
HOOFDSTUK 10
Terugwerkende kracht van belastingwetgeving / 127
10.1 Inleiding / 127
10.2 De relatie tussen terugwerkende kracht en de eis van voorzienbaarheid / 128
10.3 EHRM-casuïstiek over terugwerkende kracht / 129
10.3.1 Inleiding / 129
10.3.2 Voorkomen van anticiperend gedrag na aankondiging van een wetswijziging / 130
10.3.2.1 Inleiding / 130
10.3.2.2 De casus van de zaak M.A. / 130
10.3.2.3 Beoordeling door het EHRM / 131
10.3.2.4 Het belang van een tijdige aankondiging van een wetswijziging / 133
10.3.3 Voorkomen van een ongerechtvaardigde windfall profit voor bepaalde belastingplichtigen door een technisch gebrek in de wet / 133
10.3.4 Bestrijding van belastingontwijking / 135
10.3.4.1 Inleiding / 135
10.3.4.2 A., B., C. and D. / 136
10.3.4.3 De zaak Huitson / 137
10.3.5 Budgettaire doeleinden / 140
10.3.5.1 Inleiding / 140
10.3.5.2 De zaken Joubert en Pressos Compania Naviera / 141
10.3.5.3 De Nederlandse crisisheffing / 141
10.3.6 Wetgeven bij persbericht / 151
10.3.6.1 Inleiding / 151
10.3.6.2 Het fenomeen van wetgeven bij persbericht / 152
10.3.6.3 Een bijzonder Nederlands geval van wetgeven bij persbericht: de spoedreparatie van de fiscale eenheid / 155
10.3.7 Overige jurisprudentie over terugwerkende kracht in belastingzaken / 159
10.3.7.1 Inleiding / 159
10.3.7.2 De Hongaarse zaken N.K.M., Gáll en R.Sz. / 159
10.3.7.3 NAPUK / 160
10.4 Conclusie / 161
HOOFDSTUK 11
Non-restitutie en vertragingsschade / 165
11.1 Inleiding / 165
11.2 Inmenging in het eigendomsrecht / 165
11.3 Frustratie van het recht op belastingteruggave / 166
11.4 Schadeloossteling bij abnormale vertraging bij terugbetalingen door de staat / 168
11.4.1 Inleiding / 168
11.4.2 Rechtspraak over abnormale vertraging / 168
11.4.3 Wanneer bestaat recht op rentevergoeding bij abnormale vertraging? / 170
11.4.4 Hoogte van de rentevergoeding / 171
11.5 Vergoeding van belastingschade bij abnormale vertraging / 172
11.6 Conclusie / 173
HOOFDSTUK 12
Invordering van belastingen / 175
12.1 Inleiding / 175
12.2 Rechtspraak over excessieve invorderingsmaatregelen / 175
12.3 Aansprakelijkstelling / 177
12.4 Tariefstelling van invorderingskosten / 178
12.5 Aanvaardbaarheid van het bodemrecht / 179
12.6 Conclusie / 181
DEEL III: TOETSING VAN DE DOORWERKING IN DRIE LIDSTATEN; RECHTSVERGELIJKING
HOOFDSTUK 13
Toetsing van belastingregels aan het eigendomsgrondrecht door de Nederlandse rechter / 185
13.1 Inleiding
13.2 Nederlands grondwettelijk kader / 186
13.3 De doorwerking van mensenrechtenverdragen in de Nederlandse rechtsorde / 188
13.4 Toetsing aan het eigendomsgrondrecht door de Nederlandse belastingrechter / 191
13.4.1 Inleiding / 191
13.4.2 De eigendomsvraag in de rechtspraak van de Hoge Raad / 191
13.4.3 Het vereiste van lawfulness in de rechtspraak van de Hoge Raad / 194
13.4.3.1 Inleiding / 194
13.4.3.2 Kwaliteit van belastingwetgeving / 194
13.4.3.3 De procedurele eis van een effectief rechtsmiddel als onderdeel van lawfulness / 196
13.4.4 Het vereiste van fair balance in de rechtspraak van de Hoge Raad / 198
13.4.4.1 Toetsing op twee niveaus / 198
13.4.4.2 De vermogensrendementsheffing van box 3 / 203
13.5 Conclusie / 215
HOOFDSTUK 14
Toetsing van belastingregels aan het eigendomsgrondrecht door de Britse rechter
14.1 Inleiding / 219
14.2 Bescherming van grondrechten in het Verenigd Koninkrijk vóór de inwerkingtreding van de Human Rights Act / 219
14.3 Bescherming van grondrechten in het Verenigd Koninkrijk na de inwerkingtreding van de Human Rights Act / 222
14.3.1 Achtergrond van de Human Rights Act / 222
14.3.2 Het systeem van de Human Rights Act / 223
14.4 Belastingrechtspraak onder de Human Rights Act / 225
14.4.1 Inleiding / 225
14.4.2 Toerekening winsten offshore vennootschappen aan aandeelhouder (Dimsey v HMRC) / 226
14.4.3 Bijzondere aanslagregeling (vooruitbetaling) voor belastingontwijkers (Rowe a.o. v HMRC) / 228
14.4.4 Forfaitaire belastingheffing over afkoopsommen levensverzekering (Lobler v HMRC) / 232
14.4.5 (Binnenlandse) dubbele belastingheffing (Fessal v HMRC) / 234
14.5 Conclusie / 239
HOOFDSTUK 15
Toetsing van belastingregels aan het eigendomsgrondrecht door de Duitse rechter / 241
15.1 Inleiding / 241
15.2 Reikwijdte van het eigendomsgrondrecht in belastingzaken / 241
15.3 Opkomst en ondergang van de 50%-regel (Halbteilungsgrundsatz) / 244
15.4 Vergelijking met het EHRM / 246
15.5 Conclusie / 248
DEEL IV RECHTSHERSTEL
HOOFDSTUK 16
Rechtsherstel bij schending van het eigendomsgrondrecht door belastingen / 253
16.1 Inleiding / 253
16.2 Rechtsherstel door het EHRM / 253
16.3 Rechtsherstel door de Nederlandse rechter / 255
16.4 Rechtsherstel door de Britse rechter / 257
16.5 Rechtsherstel door de Duitse rechter / 258
16.6 Conclusie / 258
HOOFDSTUK 17
Samenvatting en conclusies / 261
Summary / 273
Literatuurlijst / 283
Jurisprudentieoverzicht / 299
Trefwoordenregister / 307
Lijst van afkortingen / XIII
HOOFDSTUK 1
Inleiding / 1
1.1 Over het onderwerp / 1
1.2 Onderzoeksvraag / 2
1.3 Onderzoeksmethode / 3
1.4 Afbakening / 4
1.5 Opbouw / 5
DEEL IA: TOETSING AAN HET EIGENDOMSGRONDRECHT IN BELASTINGZAKEN DOOR HET EHRM
HOOFDSTUK 2
De totstandkoming van artikel 1 Eerste Protocol / 9
2.1 Inleiding / 9
2.2 Relevante politieke ontwikkelingen na de Tweede Wereldoorlog / 10
2.3 De ontwikkeling van artikel 1 Eerste Protocol / 12
2.4 Conclusie / 17
HOOFDSTUK 3
Het toetsingskader van het EHRM / 19
3.1 Overzicht van het toetsingskader van het EHRM / 19
3.2 Analyse van het toetsingskader (1): Het eigendomsbegrip van artikel 1 Eerste Protocol / 19
3.3 Analyse van het toetsingskader (2): Inmenging in het eigendomsrecht / 21
3.4 Analyse van het toetsingskader (3): Rechtvaardiging van een inbreuk op het eigendomsrecht / 22
3.4.1 De margin of appreciation / 22
3.4.2 De belangrijkste voorwaarde: lawfulness / 23
3.4.3 De tweede cumulatieve voorwaarde: een legitieme doelstelling in het algemeen belang / 25
3.4.4 De derde cumulatieve voorwaarde: een fair balance / 26
3.5 Conclusie / 29
HOOFDSTUK 4
Toegang tot artikel 1 Eerste Protocol in belastingzaken; fiscale aantasting van eigendom en frustratie van fiscale legitimate expectations / 31
4.1 Inleiding / 31
4.2 Is belastingheffing per definitie een aantasting van eigendom? / 32
4.3 Geschillen over belastingverminderende aanspraken; legitimate expectations / 35
4.3.1 Inleiding / 35
4.3.2 Twee typen legitimate expectations / 37
4.3.3 Bronnen van legitimate expectations in belastingzaken / 40
4.3.3.1 Inleiding / 40
4.3.3.2 Aanspraak op teruggaaf van input-BTW / 40
4.3.3.3 Verjaring van de bevoegdheid belastingschulden te formaliseren / 41
4.3.3.4 Rechtspraak / 41
4.3.3.5 EU-recht / 43
4.4 Conclusie / 44
HOOFDSTUK 5
De eis van een wettelijke grondslag (lawfulness) in het belastingrecht / 47
5.1 Inleiding / 47
5.2 Kwaliteit van belastingwetgeving / 48
5.3 Kwaliteit van belastingrechtspraak / 53
5.4 Handelen van de belastingautoriteiten / 59
5.5 Het vereiste van procedurele garanties / 62
5.6 Conclusie / 65
HOOFDSTUK 6
Het vereiste van een legitieme doelstelling in het algemeen belang (legitimate aim) in belastingzaken
6.1 Inleiding / 67
6.2 Geaccepteerde doelstellingen in het algemeen belang / 67
6.3 Is belastingwetgeving altijd in het algemeen belang? / 69
6.4 Conclusie / 73
HOOFDSTUK 7
De proportionaliteitstoets (fair balance) in belastingzaken / 75
7.1 Inleiding / 75
7.2 De fair balance toets in belastingzaken / 75
7.3 Hoe ruim is de margin of appreciation in belastingzaken? / 80
7.4 Toetsing op individueel of op regelniveau? / 81
7.5 Conclusie / 84
DEEL IB: TOETSING AAN HET EIGENDOMSGRONDRECHT IN BELASTINGZAKEN DOOR HET HVJ EU
HOOFDSTUK 8
De bescherming van eigendom in de rechtsorde van de Europese Unie / 87
8.1 Inleiding / 87
8.2 De bescherming van grondrechten in de Europese Unie / 88
8.3 Het eigendomsrecht als algemeen beginsel van EU-recht / 90
8.4 Het eigendomsrecht in het EU-Handvest van de Grondrechten / 91
8.5 Het toepassingsbereik van het Handvest / 94
8.6 Relevantie van artikel 17 van het Handvest voor belastingzaken / 98
8.7 Conclusie / 100
DEEL II: DE BELANGRIJKSTE FRICTIES TUSSEN HET EIGENDOMSGRONDRECHT EN DE
HEFFING EN INVORDERING VAN BELASTING
HOOFDSTUK 9
Excessieve belastingen en boeten / 105
9.1 Inleiding / 105
9.2 Twee vroege beslissingen van de Commissie voor de Rechten van de Mens gingen voorbij aan de proportionaliteitsvraag / 105
9.3 Belastingen die het EHRM niet excessief vond / 107
9.4 Bestaat recht op een ‘decent profit’ na belastingheffing? / 112
9.5 Inconsistente regelgeving evident in het nadeel van de burger / 114
9.6 Excessieve en discriminatoire belastingheffing / 114
9.7 Excessieve boeten / 121
9.8 Conclusie / 124
HOOFDSTUK 10
Terugwerkende kracht van belastingwetgeving / 127
10.1 Inleiding / 127
10.2 De relatie tussen terugwerkende kracht en de eis van voorzienbaarheid / 128
10.3 EHRM-casuïstiek over terugwerkende kracht / 129
10.3.1 Inleiding / 129
10.3.2 Voorkomen van anticiperend gedrag na aankondiging van een wetswijziging / 130
10.3.2.1 Inleiding / 130
10.3.2.2 De casus van de zaak M.A. / 130
10.3.2.3 Beoordeling door het EHRM / 131
10.3.2.4 Het belang van een tijdige aankondiging van een wetswijziging / 133
10.3.3 Voorkomen van een ongerechtvaardigde windfall profit voor bepaalde belastingplichtigen door een technisch gebrek in de wet / 133
10.3.4 Bestrijding van belastingontwijking / 135
10.3.4.1 Inleiding / 135
10.3.4.2 A., B., C. and D. / 136
10.3.4.3 De zaak Huitson / 137
10.3.5 Budgettaire doeleinden / 140
10.3.5.1 Inleiding / 140
10.3.5.2 De zaken Joubert en Pressos Compania Naviera / 141
10.3.5.3 De Nederlandse crisisheffing / 141
10.3.6 Wetgeven bij persbericht / 151
10.3.6.1 Inleiding / 151
10.3.6.2 Het fenomeen van wetgeven bij persbericht / 152
10.3.6.3 Een bijzonder Nederlands geval van wetgeven bij persbericht: de spoedreparatie van de fiscale eenheid / 155
10.3.7 Overige jurisprudentie over terugwerkende kracht in belastingzaken / 159
10.3.7.1 Inleiding / 159
10.3.7.2 De Hongaarse zaken N.K.M., Gáll en R.Sz. / 159
10.3.7.3 NAPUK / 160
10.4 Conclusie / 161
HOOFDSTUK 11
Non-restitutie en vertragingsschade / 165
11.1 Inleiding / 165
11.2 Inmenging in het eigendomsrecht / 165
11.3 Frustratie van het recht op belastingteruggave / 166
11.4 Schadeloossteling bij abnormale vertraging bij terugbetalingen door de staat / 168
11.4.1 Inleiding / 168
11.4.2 Rechtspraak over abnormale vertraging / 168
11.4.3 Wanneer bestaat recht op rentevergoeding bij abnormale vertraging? / 170
11.4.4 Hoogte van de rentevergoeding / 171
11.5 Vergoeding van belastingschade bij abnormale vertraging / 172
11.6 Conclusie / 173
HOOFDSTUK 12
Invordering van belastingen / 175
12.1 Inleiding / 175
12.2 Rechtspraak over excessieve invorderingsmaatregelen / 175
12.3 Aansprakelijkstelling / 177
12.4 Tariefstelling van invorderingskosten / 178
12.5 Aanvaardbaarheid van het bodemrecht / 179
12.6 Conclusie / 181
DEEL III: TOETSING VAN DE DOORWERKING IN DRIE LIDSTATEN; RECHTSVERGELIJKING
HOOFDSTUK 13
Toetsing van belastingregels aan het eigendomsgrondrecht door de Nederlandse rechter / 185
13.1 Inleiding
13.2 Nederlands grondwettelijk kader / 186
13.3 De doorwerking van mensenrechtenverdragen in de Nederlandse rechtsorde / 188
13.4 Toetsing aan het eigendomsgrondrecht door de Nederlandse belastingrechter / 191
13.4.1 Inleiding / 191
13.4.2 De eigendomsvraag in de rechtspraak van de Hoge Raad / 191
13.4.3 Het vereiste van lawfulness in de rechtspraak van de Hoge Raad / 194
13.4.3.1 Inleiding / 194
13.4.3.2 Kwaliteit van belastingwetgeving / 194
13.4.3.3 De procedurele eis van een effectief rechtsmiddel als onderdeel van lawfulness / 196
13.4.4 Het vereiste van fair balance in de rechtspraak van de Hoge Raad / 198
13.4.4.1 Toetsing op twee niveaus / 198
13.4.4.2 De vermogensrendementsheffing van box 3 / 203
13.5 Conclusie / 215
HOOFDSTUK 14
Toetsing van belastingregels aan het eigendomsgrondrecht door de Britse rechter
14.1 Inleiding / 219
14.2 Bescherming van grondrechten in het Verenigd Koninkrijk vóór de inwerkingtreding van de Human Rights Act / 219
14.3 Bescherming van grondrechten in het Verenigd Koninkrijk na de inwerkingtreding van de Human Rights Act / 222
14.3.1 Achtergrond van de Human Rights Act / 222
14.3.2 Het systeem van de Human Rights Act / 223
14.4 Belastingrechtspraak onder de Human Rights Act / 225
14.4.1 Inleiding / 225
14.4.2 Toerekening winsten offshore vennootschappen aan aandeelhouder (Dimsey v HMRC) / 226
14.4.3 Bijzondere aanslagregeling (vooruitbetaling) voor belastingontwijkers (Rowe a.o. v HMRC) / 228
14.4.4 Forfaitaire belastingheffing over afkoopsommen levensverzekering (Lobler v HMRC) / 232
14.4.5 (Binnenlandse) dubbele belastingheffing (Fessal v HMRC) / 234
14.5 Conclusie / 239
HOOFDSTUK 15
Toetsing van belastingregels aan het eigendomsgrondrecht door de Duitse rechter / 241
15.1 Inleiding / 241
15.2 Reikwijdte van het eigendomsgrondrecht in belastingzaken / 241
15.3 Opkomst en ondergang van de 50%-regel (Halbteilungsgrundsatz) / 244
15.4 Vergelijking met het EHRM / 246
15.5 Conclusie / 248
DEEL IV RECHTSHERSTEL
HOOFDSTUK 16
Rechtsherstel bij schending van het eigendomsgrondrecht door belastingen / 253
16.1 Inleiding / 253
16.2 Rechtsherstel door het EHRM / 253
16.3 Rechtsherstel door de Nederlandse rechter / 255
16.4 Rechtsherstel door de Britse rechter / 257
16.5 Rechtsherstel door de Duitse rechter / 258
16.6 Conclusie / 258
HOOFDSTUK 17
Samenvatting en conclusies / 261
Summary / 273
Literatuurlijst / 283
Jurisprudentieoverzicht / 299
Trefwoordenregister / 307
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan
